یک شرکت با استفاده از مدل کسب درآمد، نحوه کسب درآمد خود را تعریف میکند و با مدل کسب و کار، فرآیند مورد نیاز برای این کار را توضیح میدهد.
انواع مختلف تجارت الکترونیک
شركتهایی كه از این طریق به فروش محصولات و خدمات خود اقدام میكنند به طور دائم از طریق روش های مختلف، سریع و كم هزینه در ارتباط با مشتریان خود هستند و پشتیبانی قوی باعث ترغیب مردم به خرید از اینترنت میشود. در سالهای نخست رواج شیوه الكترونیكی فروش كالا، استفاده از این روش فقط برای كالای كوچك و ارزان مثل ساعت، عروسك، كتاب، لباس استفاده میشد اما اكنون با توجه به رشد روزافزون تجارت الكترونیكی، صنایع بزرگی همچون صنعت ماشین سازی نیز به این روش رو آوردهاند. مثلا با مراجعه به سایت شركت فورد میتوانیم ماشین مورد درخواست خود را از نظر رنگ یا امكانات جانبی به دلخواه انتخاب كنیم.
5- پیدایش مؤسسات اقتصادی نوپا و رقابت سراسری
یكی از پیامدهای تجارت الكترونیكی ایجاد مؤسسات جدید اقتصادی است كه توانایی رقابت و حتی در مواردی سبقت گرفتن از شركتهای كهنه كار را دارند. درحال حاضر دو نوع بازار خرید و فروش یعنی بازار سنتی و حقیقی و بازار مجازی و مبتنی بر شبكه به موازات یكدیگر عمل میكنند و هر كدام دارای قواعد تجارتی خاص خود هستند كه گاه دارای خصوصیاتی مشترك و گاه با یكدیگر متفاوت هستند. در برخی موارد كسب و كارهای نوپا توانستهاند با ایجاد سیاستهای كاربردی در بازار جدید مجازی گوی رقابت را از رقبای سنتی بگیرند و بازار محصولات مختلف را تصاحب كنند. مثلا میتوان به رقابت بین مؤسسه BarnesNoble و شركت Amazon در خرید و فروش كتاب یا موارد دیگری چون Dell در كامپیوتر و etoys در اسباب بازی اشاره كرد.
مدلهای گوناگون تجارت الكترونیكی
استفاده از اینترنت به عنوان مهمترین بستر ارتباطی در تجارت الكترونیكی همزمان با رشد روزافزون شبكه جهانی ارتباطات باعث پیدایش مدلهای گوناگونی در این تجارت گردیده است. این مدلها حاصل تعامل سه گروه اصلی از افراد یك جامعه، از دیدگاه اقتصادی، هستند كه عبارتند از دولت یا سازمانهای وابسته (government) ، سازمانهای تجاری و اقتصادی، تولیدكنندگان كالا و ارائهكنندگان خدمات (business) و در نهایت مردم عادی كه خریداران نهایی كالا یا خدمات (consumer) هستند.
مدلهای مختلف تجارت الكترونیكی از تعامل دوبهدوی این سه گروه اصلی حاصل میشوند. (جدول 1)
در مدل (B2B) ارتباط بین دو یا چند سازمان، مؤسسه اقتصادی، تولید كنندگان مواد اولیه، تولیدكنندگان انواع مختلف كالای مصرفی، ارائهكنندگان انواع گوناگون خدمات و . موردنظر است، در واقع این مدل را به نوعی میتوان توسعه یافته مدل قدیمیتر (EDI (Electronic Data Interchange دانست. (1)
مدل B2B دربرگیرنده همان عملیاتی است كه درEDI انجام می شد یعنی تبادل اطلاعات، داده ها، ثبت سفارش، خرید و فروش و . همچنان وجود دارد. اما در مدل جدید فرآیند ارتباطی بسیار باز و قابلانعطاف طراحی شده طوری كه تولیدكنندگان مواد اولیه، تولیدكنندگان كالاهای مختلف و فروشندگان و توزیع كنندگان بتوانند به راحتی با یكدیگر ارتباط مستقیم داشته باشند. این به معنی كاهش واسطهها نیز هست. موضوعی كه به نوبه خود باعث كاهش قیمتها میشود.
عوامل ذكر شده باعث گردیده است كه این مدل بهعنوان اصلیترین مدل تجارتالكترونیكی به حساب آید و طی مدت كوتاهی كه از زمان پیدایش آن می گذرد درآمد قابل توجهی را نصیب صاحبان سرمایه سازد. براساس آمارهای موجود، بازرگانان و فعالان در این عرصه توانستهاند از درآمد 43 میلیارد دلاری در سال 98 به 1300 میلیارددلار در پایان سال 2004 برسند.
2- مدلهای B2C وC2B
این دو مدل بیانكننده ارتباط متقابل بین تولیدكننده اصلی كالاهای گوناگون با استفادهكننده و خریداران نهایی این محصولات و خدمات می باشد. این روزها میتوان كالاهای مختلفی از مواد اولیه صنعتی گرفته تا اتومبیل، ماشینآلات صنعتی و كالاهای عمومی مانند مواد غذایی، محصولات فرهنگی، گل و گیاه و اقلام كادویی را به همراه طیف وسیعی از خدمات مثل رزرو هتل، بلیط هواپیما، قطار، اتوبوس، اجاره ماشین و . به صورت آنلاین خریداری كرد. در این دو مدل تولیدكنندگان میتوانند مصرفكنندگان نهایی محصولات خود را شناسایی كنند و محصولات خود را به صورت مستقیم به آنها عرضه كنند (B2C) مصرفكنندگان نیز به نوبه خود میتوانند از بین تولیدكنندگان، آنكه شرایط مطلوبتر را دارا میباشد و از هر جهت مناسبتر است را انتخاب نمایند (C2B)
مدلهای B2C و C2B معمولاً دارای مزایایی چون خرید ارزانتر كالا نسبت به دنیای واقعی هستند. مزیت دیگر، امكان ارسال كالا به مكان درخواستی خرید است. فرق اصلی بین دو مدل B2C وC2B در نحوه خرید و شیوه ایجاد ارتباط بین مشتریان و تولیدكنندگان میباشد.
در مدل B2C خریداران اطلاعات كافی در مورد كالای مورد نیازشان، شركت عرضهكننده آن و قیمت خود كالا (در دنیای حقیقی) را دارا میباشند و بیشتر بهعلت پایینتر بودن بهای محصول در اینترنت از این مدل برای خرید خود استفاده میكنند. اما در مدل C2B اطلاعات مشتری عمدتاً به مشخصات كالای مورد نیازش محدود است و اطلاعات چندانی در مورد شركتهای عرضهكننده آن یا قیمتهای احتمالی آن ندارد. در این حالت شركتهای گوناگونی در اینترنت با توجه به شرایط مشتری به او پیشنهاد ارائه میكنند و مشتری از بین این پیشنهادها هر كدام را كه برایش مناسبتر بود انتخاب میكند. به بیان دیگر، در B2C مشتری به یك شركت تولیدكننده یا فروشنده پیشنهاد خرید را ارائه میكند، اما در مدل C2B این شركتهای عرضه كننده هستند كه به مشتری پیشنهاد فروش را ارائه میكنند.
این شیوه در تجارت الكترونیك عمدتاً براساس مدلی بهوجود آمده است كه پیر امیدیار طراح و صاحب سایت eBay و افراد مبتكری مثل او خلق كردهاند. در مدل C2C فروشندگان اجناس این امكان را مییابند كه در یك محیط گسترده اجناس خود را به خریداران نهایی ارائه كنند. پیر امیدیار میگوید ایده فروش كالا از طریق وب سایت در وحله اول برای فروش شیرینیهای پخته شده توسط همسرش برای توزیع در شهر لسآنجلس به ذهنش رسید. او در طرح اولیه سایت خودش از مدل B2C استفاده كرده بود و به مرور زمان و توسعه این سایت مدل جدیدی را براساس حراج كالا و فروش اجناس دست دوم در دنیای حقیقی طراحی كرده است. امیدیار كوشید با توجه به طیف گسترده بازدیدكنندگان در اینترنت، بستر ی را فراهم كند كه فروشندگان بتوانند كالای خود را به شیوه حراج اجناس (با شیوهای مشابه دنیای واقعی) به فروش برسانند. اما تفاوت اصلی این نوع از حراج تعداد بیشمار شركتكنندگان و مخاطبان حراج است. امروزه به دلیل استقبال گستردهای كه ازeBay بهعمل آمده است، این سایت بهعنوان سمبل C2C شناخته میشود. سایت eBay توانسته است در سال 2002 میلادی مبلغ 20 میلیارد دلار برای صاحبان خود درآمد ایجاد كند.
4- مدلهای در ارتباط با دولت
مدلهای مرتبط با دولت را نیز میتوان به سه دسته تقسیم كرد. دسته اول شامل مدلهای G2B وB2G است. در این دو مدل سازمانها، نهادها و مراكز دولتی و وابسته به دولت درارتباط با مراكز اقتصادی، بنگاههای تجاری و شركتهای تولیدكننده و ارائهكننده كالا و خدمات هستند. در این ساختار طرفین با مراجعه به یكدیگر و تعامل با هم از طریق شبكههای كامپیوتری امور بازرگانی میان خود را انجام میدهد. این امور شامل مواردی چون گرفتن انواع مجوزها از دولت و سازمانهای مربوطه، پرداخت وجه مورد درخواست دولت، گرفتن اطلاعات از نهاد دولتی و موارد دیگری است كه همگی در این دو مدل خلاصه میشوند. مزیت اصلی این دو ساختار صرفهجویی در انجام عملیات گوناگون برای دولت و سازمانهای مربوطه و كاهش زمان انجام این امور و كاهش نیروهایی است كه بیهوده صرف انجام كمبازده و یا بدون بازده در سازمانها میشود.
دسته انواع مختلف تجارت الکترونیک دوم شامل مدلهای G2C و C2G است. در این دو مدل ارتباط بین مردم و سازمانهای دولتی مطرح میباشد و رابطه میان دولت و مردم بیش از آنكه ماهیتی تجاری داشته باشد، حول و حوش خدماتی كه دولت میتواند به مردم ارائه كند و یا تسهیل ارتباطات مالی مردم و دولت در زمینه امور مالیاتی و مشابه آن دور میزند. فعالیتهای این دو مدل شامل مواردی چون گرفتن انواع مدارك شناسایی، انجام عملیات بانكی و گرفتن اطلاعات از دولت است.
دسته سوم نیز براساس مدل G2G است كه ارتباط و تقابل بین دو سازمان دولتی دو یا چند وزارتخانه را فراهم میسازد و مواردی چون ارتباط شهرداریها با پلیس، وزارت كشور، نهادهای نظامی و . را شامل میشود. در این مدل مبادلات میان دوسوی یك فرآیند الكترونیكی ممكن است شامل مبادلات بازرگانی باشد یا صرفاً به تبادل اطلاعات محدود باشد.
(1) به زبان ساده، EDI عبارتست از انجام مبادلات تجاری از طریق مبادله اسناد بازرگانی با استفاده از شبكههای اختصاصی كامپیوتری. این مدل مدتهاست كه به دلیل عدم وجود استانداردهای یكسان و مشخص با كاهش استقبال عمومی روبرو شده است.
نوشته شده توسط م در |
تجارت الکترونیک چیست؟
تجارت الکترونیک یکی از مهم تریم مقوله و موضوعاتی است که باید به آن پرداخته شود.
تعریف تجارت الکترونیکی
به فرآیند خرید، فروش، انتقال یا تبادل محصولات، خدمات و یا اطلاعات از طریق شبکه های کامپیوتری از
جمله اینترنت گفته می شود. تجارت الکترونیکی را می توان از این دیدگاه ها تعریف کرد:
- ارتباطات: از دیدگاه ارتباطات، تجارت الکترونیکی به معنای تحویلی کالا، خدمات، اطلاعات یا پرداختها از طریق شبکه های کامپیوتری یا به هر وسیله الکترونیکی دیگر است.
- تجارت: از دیدگاه تجارت، تجارت الکترونیکی قابلیت خرید و فروش محصولات، خدمات و اطلاعات را در اینترنت و از طریق سایر خدمات Online ارائه می دهد.
- فرآیندهای کسب و کار : از دیدگاه فرآیندهای کسب و کار، تجارت الکترونیکی تجارت را به صورت الکترونیکی و با انجام فرآیندهای کسب و کار در شبکه های الکترونیکی از طریق جایگزینی اطلاعات به جای فرآیندهای کسب و کار انجام می دهد.
- خدمات: از دیدگاه خدمات، موضوع مورد بحث ما، ابزاری است که در جهت اهداف دولتها، مؤسسات، مصرف کنندگان و مدیران عمل کرده، هزینه های خدمات را کاهش داده و در عین حال کیفیت خدمات به مشتریان را افزایش داده و زمان تحویل آن را تسریع می کند.
- آموزش: از دیدگاه آموزشی، تجارت الکترونیکی یادگیری Online را ممکن ساخته و به آموزش در مدارس، دانشگاهها و سایر سازمانها از جمله سازمانهای تجاری کمک می کند.
- مشارکت: از دیدگاه مشارکت، تجارت الکترونیکی چارچوبی برای همکاری چه در داخل سازمان و چه بین سازمانهای مختلف است.
- اجتماعی: از دیدگاه اجتماعی، تجارت الکترونیکی محلی برای گردهمآیی اعضا برای آموزشی، انجام معاملات و همکاری است
تعریف کسب وکار الکترونیکی
برخی افراد اصطلاح تجارت را فقط به معنای معاملات صورت گرفته بین شرکای تجاری قلمداد می کنند. اگر این تعریف از تجارت را
در نظر بگیریم، اصطلاح تجارت الکترونیکی کاربرد بسیار محدودی خواهد داشت. بنابراین بیشتر افراد ترجیح میدهند در عوضی از
اصطلاح کسب و کار الکترونیکی استفاده کنند. منظور از کسب و کار الکترونیکی تعریف وسیع تری از تجارت الکترونیکی است که
نه تنها خرید و فروش کالا و خدمات بلکه خدمات رسانی به مشتریان، همکاری با شرکای تجاری، برگزاری دورههای آموزشی
الکترونیکی و انعقاد قراردادهای همکاری الکترونیکی در درون سازمان را نیز شامل می شود.
ابعاد تجارت الکترونیکی
بسته به میزان دیجیتالی شدن (انتقال از شکل فیزیکی به شکل دیجیتال)، می توان تجارت الکترونیکی را به شکلهای مختلفی
دسته بندی کرد: (۱) محصول (خدمت) فروخته شده، (۲) فرآیند فروش و (۳) عامل تحویل (یا واسطه). Chio (1997) چارچوبی را
برای این منظور تهیه کرده است .در فرآیند ممکن است فیزیکی یا دیجیتال باشد و واسطه ارسال نیز احتمال دارد فیزیکی یا
دیجیتال باشد. این احتمالات هشت مکعب ایجاد می کنند که هر کدام دارای سه وجه هستند. در تجارت سنتی، هر سه وجه
این مکعب فیزیکی است (مکعب سمت چپ پایینی). در تجارت الکترونیکی خالص، تمام وجوه دیجیتال هستند (مکعب سمت
راست بالایی). تمام مکعب های دیگر ترکیبی ; وجوہ دیجیتال 9 فیزیکی ,| شامل می شوند. الکترونیکی ناخالصی می نامیم.
برای مثال، خرید کامپیوتر از سایت وب Dell یا خرید کتاب از Amazon.com تجارت الکترونیکی ناخالصی است، زیرا محصول به
صورت فیزیکی ارسال میشود. اما خرید کتاب الکترونیکی از Amazon.com یا خرید محصولی نرم افزاری از Buy.com را تجارت
الکترونیکی خالصی می نامیم، زیرا محصولی، ارسال، پرداخت و انتقال به خریدار تماماً به صورت دیجیتال صورت می گیرد.
سازمان های تجارت الکترونیکی
سازمان های کاملاً فیزیکی (شرکت ها) با عنوان سازمان های brick and-mortar (یا سنتی) شناخته می شوند، در حالی که
شرکت هایی که فقط در فعالیتهای تجارت الکترونیکی شرکت دارند سازمانهای مجازی یا pure-play نامیده میشوند.
سازمان های click-and-mortar (یا click-and-mortar) سازمان هایی هستند که برخی فعالیتهای تجارت الکترونیکی را انجام
میدهند، اما عمده فعالیتهای خود را به صورت فیزیکی دنبال می کنند. در حال حاضر بیشتر شرکت های انواع مختلف تجارت الکترونیک انواع مختلف تجارت الکترونیک brick-and-mortar در
حال تبدیل شدن به نوع click-and-mortar هستند (مانند Marks & Spencer &Ls).
تجارت الکترونیکی اینترنتی و غیراینترنتی
تجارت الکترونیکی بیشتر از طریق اینترنت انجام می شود، اما میتوان آن را از طریق شبکه های خصوصی مانند شبکه های
ارزش افزوده (VANها؛ شبکه هایی که قابلیتهای ارتباطی را به فعالیتهای معمولی اضافه می کنند)، شبکههای محلی (ANها)
یا حتی در یک دستگاه تنظیم شده مستقل پیاده کرد. برای مثال خرید مواد خوراکی از دستگاه فروش الکترونیکی که با کارت
هوشمند پرداخت می شود یا تلفنهای همراه ماهواره ای را می توان فعالیت تجارت الکترونیکی به حساب آورد. به عنوان نمونه
ای از تجارت الکترونیکی غیر اینترنتی می توان به کارمندان شرکتی (مانند متخصصین سفارش گیری) اشاره کرد که مجهز به
کامپیوترهای سیار با قابلیت تشخیصی دست خط هستند. بلافاصله پس ازتماس تلفنی برای سفارشی محصول، فرد میتواند
سفارش را به صورت یادداشت وارد سیستم کند.
بازارهای الکترونیکی و سیستمهای اطلاعاتی بین سازمانی و درون سازمانی
تجارت الکترونیکی را می توان در بازار الکترونیکی مورد استفاده قرار داد که در آن خریداران و فروشندگان به صورت Online ملاقات
کرده و کالا، خدمات، پولی یا اطلاعات را با هم مبادله می کنند. بازارهای الکترونیکی توسط سیستمهای اطلاعاتی بین
سازمانی یا درون سازمانی مورد استفاده قرار می گیرند. سیستمهای اطلاعاتی بین سازمانی سیستمهایی هستند که در آنها
پردازش معاملات و تبادل اطلاعات بین دو یا چند سازمان صورت می گیرد. فعالیتهای تجارت الکترونیکی که در درون یک سازمان
صورت می گیرد توسط سیستم های اطلاعاتی درون سازمانی مورد استفاده قرار می گیرد. این سیستم ها را IntrabusineSSEC
آشنایی با انواع مدل های کسب و کار اینترنتی
100ها نکته آموزشی رایگان در اینستاگرام نیوسئو
مدل های کسب و کار، شیوههایی هستند که شرکت به وسیله آنها برای خود کسب درآمد میکند و با انجام یک سری فرآیندها و فعالیتها باعث خلق ثروت میشود. باید توجه داشت این فرآیندها را چه زمانی انجام دهیم تا موجب جذب و حفظ مشتری گردد.
کسب و کار، شیوهای از انجام تجارت است که شرکتها از طریق آن به فعالیت خود استمرار بخشیده و کسب درآمد میکنند. مدل کسب و کار، بقا و موقعیت شرکت را در زنجیره ارزش تعیین مینماید؛ به عبارتی تعیین میکند که شرکت با چه اقداماتی میتواند به ارزش محصول یا خدمات خود بیافزاید.
برخی مدلهای کسب و کار بسیار سادهاند. برای مثال فروشگاههای زنجیرهای مانند افق کوروش، کالا را خریداری میکنند، آن را میفروشند و از این طریق سود میبرند. در مقابل یک شبکه تلویزیونی که برای بینندگان خود به طور رایگان برنامه تولید میکند، برای ادامه کار خود به مدل پیچیدهای شامل آگهی دهندگان و تهیه کنندگان محتوا نیاز دارد.
یک شرکت ممکن است چندین مدل کسب و کار داشته باشد. در ادامه به بررسی ساختار و انواع مدل های کسب و کار اینترنتی میپردازیم.
ساختار مدل های کسب و کار اینترنتی
مدل های کسب و کار در تجارت الکترونیک در واقع مدلهایی هستند که شرکت به واسطه آنها در فضای اینترنت و آنلاین کسب درآمد میکند. بسته به نوع شرکت، صنعت و … انواع مدل های کسب و کار اینترنتی وجود دارد.
هشت مدل کسب و کار اولیه یا اتمیک وجود دارد که به روشهای مختلفی با هم ترکیب شده و منجر به کاربردهای جدید در تجارت الکترونیک میشوند. این هشت مدل تجاری عبارتاند از :
• عرضه مستقیم (direct marketing)
• واسطهای (intermediary)
• فراهم کننده محتوا (content provider)
• ارائه دهنده سرویس کامل (full-service provider)
• زیر ساخت مشترک (shared infrastracture)
• یکپارچهسازی ارزش خالص (integrator net value)
• جامعه مجازی (virtual community)
• ادغام کننده خدمات برای سازمانهای بزرگ (consolidator of service)
به طور مثال، در مدل تجاری دیجی کالا از تلفیق عرضهی مستقیم، استفاده از واسطه، جامعهی مجازی و فراهم کنندهی محتوا استفاده میشود.
هر مدل کسب و کار دارای چهار ویژگی میباشد:
• اهداف استراتژیک
• منابع درآمد
• فاکتورهای مهم موفقیت
• شایستگیهای مورد نیاز
با این وجود، تمام مدلهای تجاری دارای اجزای مشترکی هستند. هر یک از مدل های رایج کسب و کار اینترنتی دارای شش جزء میباشند که به شرح زیر است:
• توصیف مشتریان، ارتباط شرکت با مشتریان و عوامل موثر بر قیمت از دید آنها
• توصیف محصولات و خدماتی که شرکت عرضه خواهد کرد.
• توصیف فرآیند تجاری مورد نیاز برای تولید و ارسال کالاها و خدمات
• توصیف زنجیرهی تامین سازمان، شامل تامین کنندگان و سایر همکاران تجاری
• تهیه و معرفی فهرست منابع مورد نیاز، منابع در دسترس، منابع داخلی و منابع خارجی
• توصیف مدل درآمدی، پیشبینی هزینهها، معرفی منابع تامین بودجه و پیشبینی میزان سود
مدل های درآمدی تجارت الکترونیک
مدل های درآمدی تجارت الکترونیک به طور خلاصه، نحوه درآمدزایی یک سازمان یا یک پروژه تجارت الکترونیک را به صورت آنلاین توضیح میدهند. مدلهای عمده در این حوزه عبارتاند از:
مدل درآمدی فروش:
یکی از مدل های کسب و کار اینترنتی، مدل فروش است. در این روش درآمد شرکت از راه فروش کالا یا خدمات در وب سایت میباشد؛ مثلاً زمانی که دیجی کالا محصولی را به صورت آنلاین میفروشد، شرکت مستقیما درآمد کسب میکند.
مدل درآمدی کارمزدهای معامله:
در این مدل، شرکت کارمزد یا کمیسیونی را بر اساس حجم یا تعداد معاملات انجام شده، دریافت میکند. مثلاً وقتی صاحب ملک، منزلی را میفروشد، مبلغی از معامله را به واسطه یا کارگزار میپردازد. یا اینکه با خرید و فروش آنلاین سهام، بدون توجه به حجم معامله، معمولاً کارمزد ثابتی به ازای هر معامله پرداخت میشود.
مدل درآمدی حق اشتراک:
در این مدل کسب درآمدی، مشتریان برای دریافت خدمات، ماهانه مبلغ ثابتی را پرداخت میکنند؛ مثل اشتراک روزنامه. استمرار پرداخت توسط مشتریان در این روش وابسته به دریافت خدمات باکیفیت از ابتدا تا انتها است. کاربران بایستی خدمات خود را با همان کیفیتی که اولین بار دریافت کردهاند، مجددا دریافت کنند.
مدل درآمدی کارمزد پیوند:
شرکتها کارمزد یا کمیسیونی بابت ارجاع مشتریان به وب سایتهای دیگر، دریافت مینمایند. سایتهایی که ترافیک بسیار خوبی دارند، در ازای معرفی سایتهای دیگر درآمد کسب میکنند. این مدل، یکی از مدل های رایج کسب و کار اینترنتی است.
یک شرکت با استفاده از مدل کسب درآمد، نحوه کسب درآمد خود را تعریف میکند و با مدل کسب و کار، فرآیند مورد نیاز برای این کار را توضیح میدهد.
اهداف مدل کسب و کار
هر مدل کسب و کار بایستی دارای اهداف مشخص باشد. مدل های کسب و کار اینترنتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و دارای اهداف زیر میباشند:
• تبیین جایگاه ارزشی یک مشتری
• شناسایی بازار هدف
• تعیین ساختار زنجیره ارزش شرکت
• برآورد ساختار هزینه و سود بالقوه
• فرموله کردن استراتژی رقابتی شرکت
• تبیین جایگاه شرکت در میان شبکه ارزش
انواع مدل های کسب و کار در تجارت الکترونیک
انواع گوناگونی از مدل های کسب و کار در تجارت الکترونیک موجود است. برخی از این مدلها، مدل های کسب و کار b2b و برخی دیگر مناسب برای مدل های کسب و کارهای b2c هستند. فهرست زیر برخی از متداولترین مدلها را توصیف میکند:
عرضه مستقیم و آنلاین:
واضحترین مدل، مدل فروش کالا یا خدمات به صورت آنلاین است. فروش ممکن است از تولیدکننده به خریدار، با حذف واسطهها یا فروشگاههای فیزیکی باشد. امروزه سایتها و پیجهای بسیار زیادی در این زمینه به فعالیت مشغول هستند و به نوعی میتوان گفت که این مدل، رایجترین مدل کسب و کار آنلاین میباشد.
سیستم های مناقصه ی الکترونیکی:
(مزایده معکوس) مدلی که در آن یک خریدار از فروشندگان درخواست میکند تا قیمت پیشنهادی خود را ارائه دهند؛ پیشنهاددهندهی کمترین قیمت، برنده میشود. سیستم های مزایده در گذشته نیز در فضای کسب و کار وجود داشته و امروزه تنها شکل و شمایل آنلاین به خود گرفتهاند.
چه قیمتی می پردازید؟
مدلی که در آن خریدار قیمتی را که تمایل به پرداخت آن دارد تعیین مینماید و از فروشندگان میخواهد تا کالا یا خدمات را با آن قیمت فراهم نمایند. این روش برای کاربران و مشتریان بسیار محبوب میباشد اما برای تعداد کمی از کسب و کارها قابل استفاده است.
مناسبترین قیمت را بیابید:
این مدل به «موتور جستجو» مشهور است. خریدار نیاز خود را مشخص کرده سپس یک شرکت واسطه، درخواست خریدار را با پایگاه دادهها مطابقت میدهد، کمترین قیمت را مشخص نموده و آن را به مصرف کننده اعلام میکند. سپس خریدار بالقوه 30 تا 60 دقیقه زمان برای پذیرش یا رد این پیشنهاد دارد.
بازاریابی پیوندی:
توافقی که به موجب آن یک شرکت بازاریابی، مصرف کنندگان را به وبسایت یک شرکت فروشنده ارجاع میدهد. در این مدل، سایت بایستی از نظر جایگاه در گوگل و ترافیک ورودی شرایط بسیار خوبی داشته باشد تا بتواند دیگر سایتها را راغب به انجام همکاری نماید.
بازاریابی ویروسی:
در بازارایابی ویروسی، مشتریان محصول یا سرویسی را به دوستان یا افراد دیگر به صورت خودجوش معرفی میکنند. کیفیت بالای محصول یا خدمت و برآوردن کردن انتظارات مشتریان در سطح مطلوب، از مهمترین فاکتورها برای موفقیت در این مدل محسوب میشود.
خرید گروهی:
یکی دیگر از مدل های کسب و کار در تجارت الکترونیک، مدل خرید گروهی است. در این مدل، خریداران میتوانند به صورت گروهی و عمده کالاهای مورد نظر خود را تهیه کنند. این خریدهای عمده آنها را قادر به گرفتن تخفیف برای محصولات خریداری شده میکند.
حراجیهای آنلاین:
در محبوبترین حراجیها، خریداران آنلاین بر سر پیشنهاد قیمت برای کالا و خدمات مختلف رقابت میکنند و کسی که بالاترین قیمت را پیشنهاد دهد، برنده حراجی شده و کالا را بدست میآورد. این روش در بازار سنتی از گذشته تا حال وجود داشته است.
سفارشی سازی:
برخی از شرکتها مدلی را برای کسب و کار خود انتخاب میکنند که بیشترین رضایت مشتریان را به همراه داشته باشد. ایجاد یک محصول یا سرویس بر اساس مشخصههای مورد نظر خریدار، مانند شرکت DELL به مدل کسب و کار سفارشی سازی معروف است.
برای موفقیت در فضای تجارت الکترونیک، مدل های کسب درآمد و کسب و کار باید همراه با تغییر شرایط بازار، تغییر کنند. هر یک از انواع مدل های کسب و کار اینترنتی میتوانند مستقلاً یا در ترکیب با مدلهای تجاری سنتی استفاده شوند.
یک شرکت ممکن است از چندین مدل تجاری مختلف استفاده نماید. این مدلها به صورت مدل های کسب و کار b2b و b2c هستند. اگرچه، برخی مدلها منحصر و محدود به شرکت-مصرفکننده (b2c) یا شرکت-شرکت (b2b) هستند؛ اما مدلهای دیگر، میتوانند در چندین مورد مختلف استفاده شوند.
سطوح مختلف تجارت الکترونیک
راهاندازی«سامانه تسویه ناخالص آنی» از الزامات بانکداریالکترونیکی است. شبکه بانکی باید برای استفاده از سویفت مبتنی بر اینترنت، بسترسازی کند. نظام پرداخت باید به گونهای طراحی شود تا روشهای پرداخت الکترونیکی با تراکنشهای داخلی شرکتها و نظام مالیاتی دولت همسو باشد.
پوشش معاملات اوراق قرضه و سهام از دیگر اقدامات اساسی است. کارتهای اعتباری و سایر روشهای پرداختهای الکترونیکی باید به گونهای طراحی و توسعه یابند که مبادلات داخلی و بینالمللی را شامل شود. بدین منظور باید امکان استفاده از کارتهای اعتباری بینالمللی نیز در داخل فراهم شود. دستگاههای اجرایی باید به گونهای عمل کنند تا امکان استفاده از خدمات شرکتهایی همانند بولرو برای انتقال ایمن اسناد و دادههای تجاری و برای جایگزینی اسناد اعتباری بانکی روی خط موسسات پوشش دهنده مدیریت ریسک های روی خط فراهم شود(عماد زاده،۱۳۹۳؛۱۲).
۲-۷- چارچوب تجارت الکترونیک:
چارچوبهاى تجارتالکترونیک از ۳ سطح تشکیل یافته است که براى داشتن تجارتالکترونیک موفق وجود این چارچوبها لازم است:
۲-۷-۱- زیرساختار: بخش اول از چارچوبهاى مورد نیاز تجارتالکترونیک شامل سختافزار، نرمافزار، پایگاههاى دادهاى و ارتباطى است که براى انجام وظیفه در قالب خدمات« وب جهان گستر» بر روى اینترنت و یا سایر روشهاى پیامگذارى و پیامگیرى بر روى اینترنت و یا سایر شبکهها بهکار مىرود.
۲-۷-۲- خدمات: بخش دوم از چارچوبها شامل دامنه گستردهاى از خدمات که توانایى پیدا کردن و ارائه اطلاعات را فراهم مىآورند و شامل جستوجو براى شرکاى تجارى و همچنین مذاکره و توافق درمورد مبادلات تجارى هستند.
۲-۷-۳- محصولات و ساختارهاى تجارتالکترونیک: این بخش از چارچوبهاى«تجارت الکترونیک بر مبنای اینترنت» مشتمل بر پیشبینى و تدارک مستقیم کالاها و خدمات تجارى وابسته به اطلاعات براى مشتریان و شرکاىتجارى، همکارى و سهیمشدن در اطلاعات داخل و خارج سازمان و سازماندهى محیط بازار الکترونیکى و زنجیره تهیه و پشتیبانى است(نامور،۱۳۸۷؛۲).
سطوح تجاری الکترونیک:
تجارتالکترونیک را میتوان به سطوح مختلفی تقسیم بندی کرد . هر یک از ابعاد سه گانه اصلی تجارت ، یعنی محصول یا خدمات مورد مبادله ، فرآیند فروش و تحول خدمات پس از فروش میتوانند از حالت فیزیکی و کاملا ملموس تا حالت الکترونیکی و نرمافزاری (یا اصطلاحاً مجازی ) تغییر نمایند . در حالتی که در تجارت سنتی هر سه عامل ، فیزیکی و کاملا قابل لمس هستند ، در تجارت کاملا الکترونیکی (بالاترین سطح تجارت الکترونیک ) هر سه عامل حالت الکترونیکی دارند . ترکیبات گوناگون از حالتهای فیزیکی و الکترونیکی سطوح مختلف تجارت الکترونیکی را شکل میدهند.
لذا تجارت الکترونیک میتواند در تمام یا بخشی از مراحل چرخه تجاری بکار گرفته شود .
چرخه تجاری از موارد یافتن کالاها و خدمات متناسب با نیازها و یافتن راههای مبادله مورد توافق (جستجو و مذاکره) ، سفارش ، حمل و پرداخت بها (اجرای توافق وپرداخت ) ، فعالیتهای پس از فروش مثل گارانتی و خدمات پس از فروش تشکیل شده است .
مراحل تجارت الکترونیک:
مراحل رشد و گسترش تجارتالکترونیکى را مى توان به ۵ بخش تقسیم کرد که هر چه به گامهاى پایانىتر نزدیک مىشویم در حقیقت به تجارتالکترونیکى واقعى نزدیکتر شدهایم و شرکتها و سازمانهایى که در جستوجوى بازار الکترونیکى براى کالاها و خدمات خود هستند، سعى در رسیدن به مراحل پایانى این چرخه دارند.
۲-۹-۱- مرحله اول: در مرحله اول از مجموعه مراحل پنج گانه، شرکت یا سازمان متقاضى تجارت الکترونیک سعى در ایجاد یک سایت ساده شامل اطلاعات محصولات و خدمات تولیدى خود را دارد تا این اطلاعات از طریق اینترنت در اختیار مشتریان قرار بگیرد. در حقیقت، مرحله اول به معناى به وجود آمدن ویترینى بر روى شبکه جهانى وب براى بازدیدکنندگان است تا اطلاعات مورد نظر خود را از طریق این صفحات دریافت کنند.
۲-۹-۲- مرحله دوم: این مرحله شامل توسعه و گسترش مرحله اول است. در این مرحله سایت شرکت تبدیل به یک پایگاه دادهاى قوى شده، براى نگهدارى اطلاعات مورد استفاده قرار مىگیرد و اطلاعات همه محصولات و خدمات و شرح کامل آنها در بانک اطلاعات قرار مىگیرد و کاربران امکان ارسال سفارش خرید از طریق این وب سایت را خواهند داشت، اما هنوز زیرساختهاى لازم براى پرداخت اینترنتى فراهم نشده است و پرداخت پول به همان روش سنتى انجام خواهد گرفت.
۲-۹-۳- مرحله سوم: برقرارى امکان تعامل از مهمترین نکات مرحله سوم است. در این مرحله، کاربران امکان تعامل با مدیر سایت را خواهند داشت که این تعامل از طریق ایمیل، چت و ویس خواهد بود و کاربران در بازه زمانى بسیار کوتاه مدت پاسخ خود را از مدیر سایت دریافت خواهند کرد و امکان پرسش و پاسخ آنلاین میان فروشنده و خریدار و نیز رد و بدل شدن اطلاعات در مورد کالا و یا خدمات خواسته شده وجود دارد.
۲-۹-۴- مرحله چهارم: در این مرحله، امکان پرداخت اینترنتى براى کاربران فراهم خواهد شد و مشتریان پس از ارسال فرمهاى سفارش خرید و دریافت کالا، وجه موردنظر و توافق شده را از طریق پایانههاى فروش بانکها و مؤسسات مالى طرف قرارداد براى فروشنده ارسال خواهند کرد که این حمل و نقل پول به صورت بسیار امن از طریق اینترنت براى مشتریان فراهم خواهد شد.
۲-۹-۵- مرحله پنجم: مرحله آخر به مرحله یکپارچگى معروف است. در این مرحله، سیستم هاى واسطهاى میان فروشنده و خ
ریدار با سیستمهاى موجود در س
ازمان و یا شرکت به حالت یکپارچگى کامل درخواهند آمد. بدین معنا که اگر کالایى فروش رود، موجودى کالاى فروش رفته به میزان خریدارى شده از موجودى انبار کسر شده و همزمان دستور خرید جدیدى براى جایگزین کردن کالاى فروش رفته به انبار ارسال خواهد شد و در خریدهاى بعدى موجودى انبار بلافاصله به نمایش درخواهد آمد. این مرحله از مجموعه مراحل تجارت الکترونیک کاملترین مرحله در تجارتالکترونیکى است که در آن نتیجه همه عملیات مربوط به داد و ستد در همه سیستمهاى سازمان منعکس مىشود(روزنامه ایران،۱۳۸۶؛۳).
قالب ها و ساختارهای تجارت الکترونیک پوشاک
فروشگاه های آنلاین پوشاک در هند در حال خود آرایی هستند. بسیاری از بازیگران بزرگ عرصه مد مانند فروشندگان جزء و طراحان مستقل در بازار آنلاین حضور دارند. در حال حاضر کسب و کارهای اینترنتی نه تنها به فروش لباس های آماده به صورت آنلاین روی آورده اند، بلکه تجارت پوشاک به شکل های مختلفی صف آرایی کرده تا بتواند تجربه جدیدی را برای مصرف کنندگان نهایی فراهم کند. همزمان با آنها کارآفرینان جدیدی نیز در این حوزه وارد شده اند و با کمک راهکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات و اینترنت به دنبال کشف چیزهای جدید هستند. بسیاری از کسب و کارهای فعال در حوزه تجارت الکترونیک فقط بر روی محصولات بازار هدف تمرکز می کنند تا بهترین محصولات و طرح های مختلف مختص به یک ویترین خاص را براساس معیارهای مشتریان به آنها عرضه نمایند.
آیا علاقه مند به تجارت آنلاین پوشاک هستید؟ پس به شما توصیه می کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر درباره درباره قالب های مختلف تجارت الکترونیک پوشاک و ساختارهای این تجارت با ما همراه باشید.
قالب های مختلف تجارت الکترونیک پوشاک
1- کسب و کارهای دارای سایت های تجارت الکترونیک اختصاصی و فروش طرح ها براساس ارسال کاتالوگ های اینترنتی
این نوع از کسب و کارهای اینترنتی یا موجودی کالای (پوشاک) فروشگاه شان را از بیرون تامین کرده و یا خود موجودی فروشگاه شان را تولید می کنند. اکثر برندهای بین المللی به سمت این نوع از تجارت الکترونیکی پوشاک رفته اند. به عنوان مثال می توان به سایت های Trendin.com و Yellowfashion.in اشاره کرد. بسیاری از تولید کنندگان (صادرکنندگان) فعلی پوشاک با معرفی برند خود و فروش آنلاین محصولاتشان به این بازار آنلاین پیوسته اند.
2- صاحبان کسب و کارها استفاده کننده از خدمات شخص ثالث برای ایجاد فروشگاه آنلاین یا سیار و فروش طرح ها
سایت هایی مانند Shopify.com و zepo.in به فروش محصولات فروشگاه های آنلاین کسب و کارهای (برندهای) خرد کمک کرده و به آنها خدمت رسانی می کنند. در واقع این کارگزاران مسئولیت خدمات مرتبط با درگاه های پرداخت بانکی و حمل کالاهای این گونه فروشگاه ها را برعهده می گیرند. در این حالت ممکن است تبلیغ و بازاریابی محصولات نیز توسط همین کارگزارها انجام شود. اگر قصد دارید در این زمینه کارآفرینی کنید می توانید فروشگاه آنلاین خود را با استفاده از قالب ابزارهای آنلاین بسازید.
3- بازار آنلاین
برای دستیابی به طیف گسترده ای از مشتریان می توانید بازار آنلاین را انتخاب کرده و از طریق آن محصولات پوشاک خود را بفروشید. وب سایت هایی مانند Flipkart، Amazon India، Snapdeal و Shopclues تنها چند نمونه از بازارهای آنلاین هستند. در ضمن می توانید پوشاک تولیدی خود را از طریق درگاه های عمده تجارت الکترونیکی نیز به فروش برسانید. بسیاری از تولید کنندگان خرد که سایت تجارت الکترونیک ندارند ولی قادرند به صورت آنلاین محصولات خود را بفروشند، برای فروش محصولات خود بازارهای آنلاین را انتخاب می نمایند. حتی برندهای بزرگ نیز از این بازارهای آنلاین برای فروش محصولات خود استفاده می کنند.
4- فروشگاه های اینترنتی چند برندی
یک سری از سایت های تجارت الکترونیک وجود دارند که فقط محصولات مد (عمدتاً پوشاک) برندهای مختلف موجود را به فروش می رسانند. در این زمینه می توان به سایت های Jabong (محصولات مد) و Myntra اشاره کرد.
راه های دیگری نیز برای راه اندازی یک کسب و کار آنلاین برای فروش پوشاک وجود دارد. در این مقاله چند ایده تجاری نیز مطرح می گردد که نه تنها در زمینه فروش پوشاک به کار خواهند آمد، بلکه مشتری را نیز درگیر طرح های دیگر محصولات می کنند.
5- چاپ سفارشی تی شرت
در این قالب تجاری، سایت به مشتری اجازه می دهد که طرح تی شرت (به منظور چاپ و گلدوزی طرح بر روی تی شرت، ژاکت یا سایر لباس ها) را بارگذاری کرده و ویرایش کند، و از بین رنگ های موجود، رنگ زمینه لباس را انتخاب نماید. شرکت تجارت الکترونیک، طرح مورد نظر را بر روی یک تی شرت بدون طرح چاپ کرده و برای مشتری ارسال می کند.
6- لباس زنانه سفارشی
وب سایت Eshakti یک سایت تجارت الکترونیک با یک ساختار کاملاً متفاوت است. بازار اصلی این وب سایت ایالات متحده است، اما لباس ها در هندوستان تولید می شوند و فقط در زمینه تولید لباس زنانه در دسته بندی های مختلف کار می کند.
ساختار این کسب و کار (یا روند کار آنها) به صورت زیر است:
دیدگاه شما