اوراق سلف چه محدودیت‌هایی دارند؟

اوراق سلف نفتی چیست؟ برسی محدودیت ها و خرید و فروش اوراق سلف

در این مقاله می خواهیم به اوراق سلف که یک نوع قرارداد است بپردازیم برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مطالب همراه ایران بورس باشید.

اوراق سلف نفتی

اوراق سلف یک نوع قرارداد است، این روز ها خبر های مختلفی در بازار کار از این قرارداد می شنویم باید بگوییم که این یک نوع قرارداد است که در آن عرضه کننده بخشی از دارایی پایه را به ازای مبلغ نقد مطابق با قرار داد سلف به فروش می رساند.

این نوع قرارداد به تازگی بسیار مورد استقبال و توجه مردم در ایران قرار گرفته است، به این گونه است که دولت برای تامین مالی و جبران کسری بودجه از روش های مختلفی استفاده می کند که اوراق سلف یکی از این روش ها است که در میان مردم بازاری و سرمایه داران بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

چند وقت قبل پایگاه خبری بیان کرده است که دولت قصد دارد سهام خود را در برخی از شرکت‌ های بزرگ و معبر به ‌فروش برساند تا از این طریق دولت بتواند کسری بودجه خود را تامین کند اما نکته جالب بین این خبر این است که چند وقت قبل پایگاه خبری بیان کرده است که دولت قصد دارد سهام خود را در برخی از شرکت‌ های بزرگ و معبر به ‌فروش برساند تا از این طریق دولت بتواند کسری بودجه خود را تامین کند اما نکته جالب بین این اخبار این است که خبر هایی حاکی از این که در رابطه با اوراق سلف نفتی که دولت قصد عرضه آن را دارد شنیده می شود.

اگر بخواهیم اوراق سلف را به زبانی ساده تر بیان کنیم به این صورت است که با استفاده از این قرارداد سلف شما وجه مورد نیاز برای تکمیل کالای خود را از مشتری می‌ گیرید و در آینده کالای تکمیل شده را در تاریخ قرارداد به او تحویل می‌دهید. به این گونه که کالا با قیمتی پایین‌ تر از قیمت نقدی به خریدار فروخته می شود که در این کار سود بسیار زیادی وجود دارد.

فروشنده و تولید کننده

فروشنده و یا حتی تولید کننده قرارداد سلف برای این که بتواند برای فروش و تولید خود برنامه‌ ریزی کند به این قرارداد روی می‌آورد، این قرارداد برای کسی که می خواهد با برنامه ریزی کارش را به جلو ببرد بسیار مهم است. با عقد قرارداد سلف خیال فروشنده راحت می شود که بعد از تولید محصول، خریداری برای آن وجود دارد و محصولش به فروش می رسد و از طرف دیگر مطمئن می‌ شود که با کسری بودجه مواجه نخواهد شد که این باعث ضرر به او نمی شود.

خریدار این قرارداد می‌تواند با خرید مواد مورد نیاز خود برای تولید و فروش آینده شرکت برنامه‌ریزی کافی را انجام دهد که این کار باعث می شود که در هزینه ها صرفه جویی شود. دیگر نگرانی بابت افزایش قیمت مواد مورد نظر خود را نخواهد داشت چرا که این مواد را خریداری کرده است و گران شدن مواد برای او ضرری نخواهد داشت، چرا که امروزه قیمت ها بسیار در نوسان است.

مخالفان عرضه اوراق سلف نفتی

در مورد عرضه اوراق سلف نفتی عده کثیری مخالفت خود را اعلام کردند و همین موضوع باعث شد که عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این رابطه واکنش نشان دهد. وی در شبکه های اجتماعی منتشر کرد که مجوز فروش اوراق سلف نفت اصلا وجود ندارد و با بررسی های انجام شده این جانب، می توانم قطع به یقین بگویم که چنین چیزی در بودجه سال جاری نیامده است و به دنبال ان هم در برنامه ششم توسعه از این موضوع حرفی به میان نیامده است.

با توجه به این موارد فروش اوراق سلف نفت کاری غیر قانونی به شمار می رود و کسانی که می خواهند این کار را انجام دهند باید عواقب ان را نیز بر عهده بگیرند. وی معتقد است که برای تامین کسری بودجه اقدامات دیگری نیز می توان انجام داد که یکی از ان ها این است که مجلس با قانون به این حوزه وارد شود.

در همین باب عضوی دیگر از کمیسیون اقتصادی مجلس به نام سید کاظم دلخوش اعلام داشت که روند کار بدین شکل کاری اشتباه است و اگر ما نفت را به قیمت حال حاضر پیش فروش کنیم و در دو سال اینده ان را بخواهیم به صورت ارزی ان را بخریم، چیزی جز ضرر و زیان نصیب ما نمی شود و دولت از حال حاضر نیز مقروض تر خواهد شد.

حمید رضا حاجی‌ بابایی رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی هم در این باره واکنش خود و در پی ان مخالفت شدید خود را اعلام کرد و افزود: جلسات متعددی در این باره در حالی برگزاری است اما به دلیل این که هنوز به نتیجه نهایی نرسیده ایم، نمی توانیم ان را علنی کنیم و به محض این که به یک راه حل جامع برسیم، ان را با مردم در میان خواهیم گذاشت.

عضوی دیگر از کمیسیون اقتصادی مجلس به نام مجتبی رضا خواه اذعان داشت که هر چه زود تر با لوایح مربوط به گشایش های اقتصادی تقدیم شود و مجلس نیز تمام تلاش خود را می کند که در این راستا مثبت عمل کند. او در ادامه گفت با فروش اوراق سلف نفتی ما به آیندگان خود خیانت کرده ایم و این از گشایشی برای ما به همراه نخواهد اورد و فقط بدهی دولت را افزایش خواهد داد و این کار نیازمند حجم بالایی از ارز است که در شرایط فعلی کشور در رابطه با تحریم ها، اصلا به صلاح مملکت نیست.

رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس هم مراتب مخالف خود را در رابطه با این طرح اعلام کرد و توئیتی این موضوع را منتشر کرد و در ان گفت که این کار به منظور بی توجهی به زیر ساخت های کشور است و در صورت اجرایی شدن، ضرر و زیان های بسیاری را به همراه خواهد داشت. او گفت که برای این که کسری بودجه را رفع کنیم، نباید دست به چنین اقدامی بزنیم زیرا این کار مصداق بارز از چاله در امدن و افتادن در چاه است. زیرا اگر این کار انجام شود، دولت مجبور است از بانک مرکزی قرض بگیرد و با این وضع کشور به قهقرا خواهد رفت.

در همین راستا عضوی دیگر نیز کمیسیون اصل 90 مجلس تاکید داشت که نباید فروش اوراق سلف نفتی صورت بگیرد و این کار گشایشی در روند اقتصادی کشور ایجاد نخواهد کرد و ما فقط با این کار دولت بعدی را در بدهی فرو خواهیم برد که کاری نا جوانمردانه است. اما جالب است بدانید که تنها نمایندگان مجلس با این طرح مخالف نیستند و عده کثیری از سهام داران و فعالان حوزه بازار و سرمایه هم از این کار نا خوشنود هستند.

معاون سابق بورس تهران نیز با توجه به مهم خواندن تحریم ها و هم چنین بدهی بالای اوراق سلف چه محدودیت‌هایی دارند؟ اوراق سلف چه محدودیت‌هایی دارند؟ فعلی دولت، شدیدا با این اقدام مخالفت کرد و اظهار داشت که مردم اگر بدانند این کار چه بلایی بر سر کشور خواهد اورد، هرگز با ان همراه نخواهند شد و عملا اجرایی شدن ان امری غیر منطقی و محال است. یکی دیگر از مخالفین این طرح نیز سر پرست سابق وزارت اقتصاد است که دلایل مخالفت خود را اعلام کرده است و می گوید که این کار قطعا به صلاح اقتصاد کشور نبوده و نیست.

در این زمینه نیز بعضی از کارشناسان فعال در حوزه فقه هم با ان مخالفت هایی را داشته اند که حجت ‌الاسلام والمسلمین غلامعلی معصومی‌ نیا که عضو هیأت ‌علمی دانشگاه خوارزمی می باشد، در این باره می گوید که: از قدیم تا به اکنون به این گونه از معاملات سَلَف گفته می شده است که احکام و قوانین خاص و مربوط به خود را نیز دارد. در این رابطه امده است که اگر معامله ای می خواهد که به صورت پیش فروش یا پیش خرید باشد باید تمامی مبلغ مربوط به ان در زمانی که قرارداد بسته می شود پرداخت شود و اگر در غیر این صورت باشد، معامله باطل خواهد بود.

با توجه به این گفته می توان متوجه شد که اکثریت قریب به اتفاق با ان مخالف بوده و دولت را مقصر دانسته و می گویند این کار به منطله دزدی از سرمایه های کشور است که دولت می خواهد کار های اشتباه خود را که منجر به کسری بودجه شده است را جبران کند. در حقیقت انان با این کار می خواهند فقط مشکل پیش روی خود را حل کنند و از پیش امد های ان کاملا بی اطلاع هستند و یا اگر هم اطلاع دارند، به ان توجهی نمی کنند.

محدودیت های قرارداد سلف

قرارداد سلف محدودیت هایی نیز دارد یکی از این محدودیت ها این است که قرارداد سلف غیر قابل انتقال است، به این معنی که خریدار که می خواهد کالایی را خریداری کند باید تا زمان تعیین شده ی کالا منتظر بماند.

یکی از مشکلات این قرارداد این است که مشکل نقدشوندگی مواجه می شوند و نمی ‌توانند نسبت به تغییرات قیمت واکنش نشان دهند مخصوصا در این اوضاع که قیمت ها نوسان زیادی دارند. هم چنین هیچ بازار ثانویه‌ ای برای معامله اوراق سلف وجود ندارد که این موضوع برای برخی ها یک نوع مشکل به حساب می آید. البته برای این مشکل یک راه حلی به وجود آمده است و آن این است که قراردادی طراحی شده که قبل از سررسید می‌ توانید آن را به شخص دیگری انتقال بدهید، به این قرارداد، قرارداد سلف موازی استاندارد گفته می شود که بسیار کارآمد است.

اوراق سلف نفتی چیست؟

مدتی قبل خبر هایی مبنی بر عرضه اوراق سلف نفت در رسانه های داخلی و هم چنین رسانه های خارجی منتشر شده است. به گزارش یک منبع معتبر گفته شده است که بعد از حدود یک سال از وعده عرضه اوراق سلف نفتی توسط وزارت نفت، با تلاش های مسئولین و هم چنین با وعده مسئولان نفتی و بورسی قرار شد این اوراق در دی ماه امسال توسط بانک سپه منتشر شود اما هنوز ابهامات زیادی پیرامون انتشار این اوراق وجود دارد که مانع از عرضه در دی ماه شد.

خیلی ها کنجکاو هستند چرا باید بعد از گذشت مدت زمان زیاد هنوز مشکلاتی برای اجرای این کار وجود داشته باشد اما در جلسه ی دوم هیات پذیرش بورس انرژی اوراق سلف نفتی مورد پذیرش قرار گرفت و ابهامات را برطرف کرد و فروش دلاری و ریالی نفت به مردم یک گام به گام های آخر خود نزدیک کرد.

اوراق سلف موازی استاندارد

برای خیلی از مردم سوال به وجود می آید که اوراق سلف یعنی چه؟ باید بگوییم که یک نوع قرارداد است که در آن عرضه کننده بخشی از دارایی به بهای نقد و هم چنین طبق قرارداد سلف به فروش می رساند تا در زمان تحویل به خریدار تسلیم کند.
اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام را با مثالی عنوان می کنیم مثلا خریدار می تواند معادل دارایی خریداری شده را در یک قرارداد سلف موازی استاندارد به فروش برساندکه از این طریق می تواند سود خوبی بکند که به آن نیز قرارداد اختصار سلف می گویند.

مدیر عامل بورس انرژی ایران که از شروع عرضه 2500 میلیارد تومان اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام خبر داده است و این خبر باعث امیدواری برای خیلی ها شده است. هم چنین گفته شده است که ارزش 12 هزار میلیارد ریال در بازار مشتقه بورس انرژی ایران در نمادهای (سنفت 992)، (سنفت 994) و (سنفت 996) عرضه خواهد شد، که این با وجود تحریم های ایران بسیار پیشرفت خوبی به شمار می رود.

فروش اوراق سلف نفتی

گفته شده است که زمان عرضه اوراق سلف نفتی تغییرکرده و به تاخیر افتاده است و به تاریخ دیگری موکول شده است. مسئولین بیان کرده اند که زمان بندی جدید را بعد از تایید شدن نهایی به همگان اعلام خواهند کرد.

روش خرید اوراق سلف نفتی به این صورت است که حداقل خرید برای یک نفر در این عرضه اولیه یک بشکه و حداکثر 20 هزار بشکه بوده است، که این خبر بسیار برای مردم و کسانی که می خواهند بخرند و سرمایه گذاری کنند خوب است. هم چنین برای این افراد سود 19 درصدی در نظر گرفته شده است که این سود بدون پرداخت دوره ای است.

برخی از متقاضیان امروزه می خواهند بدانند که نحوه خرید اوراق سلف نفت چگونه است؟ در ابتدا باید بگوییم که هر فردی که دارای کد بورسی است می توانند اوراق سلف را خریداری کند، هم چنین بدانید که اوراق سلف نفتی از طریق بورس انرژی عرضه می شود و افراد می توانند آن را خریداری کنند.

• همچنین توجه داشته باشید مقاله امیدنامه چیست نیز می تواند اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار دهد.

سوال دیگری که برای متقاضیان به وجود می آید این است که از کجا می توان نسبت به خرید اوراق اقدام کرد؟ در ابتدا باید بگوییم که اوراق را می توانید از کارگزاری ها خریداری کنید و نکته حائز اهمیت این است که تنها از کارگزاری هایی می توانید این اوراق را خریداری کنید که دارای مجوز بورس انرژی باشند، چرا که به تازگی شنیده شده است که کلاهبردارنی هستند که با فروش تقلبی اوراق به مردم پول زیادی به دست آوردند، پس از جایی خریداری کنید که دارای مجوز بورس انرژی هستند. برای این که بدانید چه کارگزاری هایی مجوز بورس انرژی دارند نیاز است که جستجو کنید و قبل از خریداری تحقیق های لازم در جهت معتبر بودن آن ها بکنید.

اما خیلی ها هستند که کد بورسی ندارند باید بگوییم که اصلا جای نگرانی نیست چرا که این روز ها که سود یک ساله بانکی به 20 درصد کاهش یافته است که این خبر خیلی وقت است که تایید شده است، قطعا سرمایه گذاری در محلی که به شما روز اوراق سلف چه محدودیت‌هایی دارند؟ شمار 23 درصد سود پرداخت کند و در سررسید با ضمانت شرکت ملی نفت حداقل سود 25 درصدی دریافت کنید می تواند قابل تامل و بررسی باشد. پس اگر خواستید که در این اوراق سرمایه گذاری کنید کافی است که با یکی از کارگزاری های بورسی تماس بگیری، آن ها تمام اطلاعات کافی را برای سرمایه گذاری به شما می گونید و بعد از آن شما باید به گرفتن کد بورسی اقدام کنید.

سوالات متداول درباره ی اوراق سلف

1. خریدار چرا از قرارداد سلف استفاده می کند؟

خریدار این قرارداد می‌تواند با خرید مواد مورد نیاز خود برای تولید و فروش آینده شرکت برنامه‌ریزی کافی را انجام دهد که این کار باعث می شود که در هزینه ها صرفه جویی شود.

باید بگوییم که یک نوع قرارداد است که در آن عرضه کننده بخشی از دارایی به بهای نقد و هم چنین طبق قرارداد سلف به فروش می رساند تا در زمان تحویل به خریدار تسلیم کند.

متقاضیان اوراق را می توانند از کارگزاری ها خریداری کنند و نکته حائز اهمیت این است که تنها از کارگزاری هایی می توانید این اوراق را خریداری کنید که دارای مجوز بورس انرژی باشند.

اوراق سلف استاندارد چیست؟

در ایران بازار سرمایه از بخش‌های متنوعی تشکیل شده است که در این میان بورس کالا از ساختار استاندارد و خوبی برخوردار است و بخش بزرگی از معاملات در این بخش از بازار سرمایه رقم می‌خورد. در بورس کالا ابزارهای مالی و معاملاتی متنوعی توسط فعالان بازار به کار گرفته می‌شود. هدف اصلی از به کارگیری این ابزارهای مالی هدایت صحیح سرمایه، رشد اقتصادی بازارهای داخلی، جدا شدن از بخش سنتی معاملات در بازار و… است. همان‌طور که اشاره کردیم در این بازار ابزارهای متنوعی وجود دارد و در این مقاله قصد داریم به اوراق سلف استاندارد بپردازیم که از آن به منظور تامین مالی بخش صنعت استفاده می‌شود. با ما همراه باشید.

اوراق سلف چیست؟

کلمه سلف به تنهایی به معنی اطاعت کردن یا قبول کردن است. اوراق سلف در اصل نوعی اوراق صکوک محسوب می‌شوند که نسبت به سایر اوراق در بازار کالای ایران از امنیت بیشتری برخوردارند. سرمایه‌گذاران یا در اصل خریداران با استفاده از این اوراق صکوک می‌توانند نقدینگی مورد نیاز خود را تامین کنند و به نوعی محصول مورد نیاز را از طرف فروشنده پیش‌ خرید کنند.

قرارداد سلف چیست؟

قرارداد سلف در بازار کالای ایران به عنوان ابزاری است که افراد با استفاده از آن محصولات و کالاهای مد نظر خود را با قیمت مشخص در این بازار پیش خرید می‌کنند. به زبان ساده‌تر، مالکان محصولات خود را به صورت نقدی پیش فروش می‌کنند و در روزهای آتی به دست خریدار می‌رسانند. در این میان یک قرارداد نسیه هم وجود دارد که برعکس قرارداد سلف تلقی می‌شود. در قرارداد نسیه فروشنده محصول مورد نظر را به خریدار تحویل می‌دهد و حساب و کتاب آن در روزهای آینده انجام خواهد شد.

پس با این اوصاف قرارداد سلف به قراردادی گفته می‌شود که فروشندگان با استفاده از آن، محصولات خود را با قیمت مشخص به صورت نقد و بر اساس قرارداد سلف به خریداران پیش فروش و در روز تعیین شده، ارائه کنند. در نظر داشته باشید که قراردادهای سلف در بازار کالای ایران، بازار ثانویه ندارند و همین امر موجب محدودیت نقدینگی در این بازار می‌شود.

قرارداد سلف موازی استاندارد چیست؟

همان‌طور که در بخش قبلی اشاره کردیم قراردادهای سلف دارای برخی محدودیت‌ها در روند بازار هستند که برای برطرف کردن این محدودیت‌ها، قرارداد سلف موازی استاندارد طراحی شده است. در واقع هدف از ایجاد این ابزار در بازار کالای ایران این است که شخص خریدار قادر است معادل دارایی پایه خریداری شده را قبل از سررسید، به شخص دیگر واگذار کند. بنا به تعریفی که در این بخش ارائه شد، اوراق سلف موازی استاندارد نوعی ابزار مالی تلقی می‌شوند که بر اساس قرارداد سلف موازی استاندارد در بازار منتشر می‌شود.

در این فرآیند ناشر اوراق سلف موازی استاندارد، بدون در نظر گرفتن قیمت دارایی پایه، مقداری سود کم را برای سرمایه‌گذاران در چهارچوب قرارداد اختیار فروش در سررسید تضمین می‌کند. در صورتی که قیمت دارایی پایه در این پروسه افزایش پیدا کند، سود مازاد نیز به شخص سرمایه‌گذار تعلق پیدا می‌کند. در صورتی که سرمایه‌گذاران در این زمینه قصد پوشش ریسک اوراق سلف موازی استاندارد را داشته باشند می‌توانند از ابزار مالی به نام اختیار خرید و فروش تبعی استفاده کنند.

اختیار خرید و فروش تبعی چیست؟

اختیار خرید تبعی در اصل نوعی اختیار معامله است که به منظور پوشش ریسک در فرآیند معاملات همراه با اوراق سلف موازی از سوی خریدار به فروشنده کالا اعطا می‌شود. بر اساس آن، اختیار خرید تعداد مشخصی از دارایی پایه را در سررسید و به قیمت اعمال تعیین شده در قرارداد، به عرضه کننده می‌دهد. از طرف دیگر اختیار فروش تبعی به اختیار معامله‌ای گفته می‌شود که باز به همراه اوراق سلف موازی استاندارد از سوی فروشنده به خریدار اعطا می‌شود و بر اساس آن خریدار اوراق، تعداد مشخصی از دارایی پایه را در سررسید به قیمت اعمال تعیین شده در قرارداد، به عرضه کننده می‌دهد.

ویژگی دارایی‌های واجد شرایط برای عقد قرارداد سلف موازی استاندارد

دارایی‌هایی که در بازار کالای ایران واجد شرایط عقد قرارداد سلف موازی استاندارد هستند باید دارای برخی ویژگی‌ها باشند که در این بخش به این عوامل اشاره می‌کنیم:

• امکان تحویل فیزیکی داریی پایه وجود داشته باشد.
• دارایی پایه قابلیت استانداردپذیری را داشته باشد.
• یک مرجع قیمتی قابل اتکا در فرایند معاملات وجود داشته باشد.
• به منظور نقل و انتقال کالا محدودیت‌های قانونی خاصی وجود نداشته باشد.
• یک بازار نقدی قوی به منظور ارائه دارایی پایه وجود داشته باشد.
• قیمت‌گذاری‌های دولتی بر روی کالا وجود نداشته باشد که در اصل به عنوان نوعی محدودیت قیمتی در روند معاملات تلقی می‌شود.

کاربرد قراردادهای سلف موازی چیست؟

به عنوان نمونه در نظر داشته باشید که برخی تولیدکنندگان ممکن است در فرآیند تولید محصول با کمبود نقدینگی مواجه شوند که دقیقا در همین بازه زمانی با استفاده از اوراق سلف موازی به پیش فروش نقدی محصولات خود در بازار می‌پردازند و بر همین اساس نقدینگی مورد نیاز آن‌ها برای تولید محصول تامین می‌شود. بنابراین اوراق سلف موازی در اصل ابزاری به منظور تامین نقدینگی شرکت‌ها یا راهی برای تامین سرمایه شرکت‌ها محسوب می‌شود.

کاربرد بعدی اوراق سلف موازی استاندارد این است که با استفاده از آن کسری بودجه دولت را می‌توان تامین کرد. در این فرایند دولت می‌تواند با انتشار اوراق سلف برخی از محصولات و تولید‌ات خود را به مردم پیش فروش کند و در زمان سررسید ارائه محصولات، کالاها را در بازار جهانی به خریداران خود اعطا کند. با این تفاسیر دولت می‌تواند با این ابزار مالی تا حدودی کسری بودجه خود را تامین کند.

انگیزه اصلی تولیدکنندگان و خریداران در پروسه استفاده از اوراق سلف موازی چیست؟

در معاملاتی که بر اساس اوراق سلف موازی صورت می‌گیرد، فروشنده کالا و خریداران دارای برخی از اهداف و انگیزه‌های مالی هستند که در این بخش به این انگیزه‌ها اشاره می‌کنیم:

انگیزه تولیدکنندگان محصول:

• با استفاده از این اوراق، قادر به تامین مالی برای پروسه تولید محصولات خود هستند.
• با استفاده از این ابزار اطمینان دارند که محصولات‌شان پیش از تولید در بازار به فروش می‌رسد.
• امکان برنامه‌ریزی استاندارد برای تولید و فروش محصولات برای تولید‌کنندگان وجود خواهد دارد.

انگیزه خریداران محصول:

• این امکان برای خریداران وجود دارد که برای صنایع پایین دستی، مواد اولیه مورد نیاز را تامین کند.
• با استفاده از این ابزار مالی خریداران نسبت به قیمت مواد اولیه در معامله اطمینان خاطر خواهند داشت.
• امکان ایجاد بستر مناسب به منظور سرمایه‌گذاری و کسب سود قابل توجه برای خریداران وجود دارد.

اوراق سلف موازی استاندارد دارای چه مزایایی است؟

اوراق سلف موازی استاندارد همانند سایر اوراق موجود در بازار سرمایه داری برخی مزایا است که در بازار بورس قابل استفاده هستند. در این بخش به شرح مزایای اوراق سلف موازی استاندارد می‌پردازیم:

• تامین مالی برای تولیدکنندگان محصولات و کالاها
• کاهش هزینه‌های معاملاتی
• افزایش نقدشوندگی بازار
• تضمین نقدشوندگی اوراق به دلیل وجود بازارگردان
• معافیت مالیاتی
• دارای عمر کوتاه‌ مدت یک تا ۲ سال
• کشف قیمت روزانه و لحظه‌ای برای کالاها در چارچوب مکانیسم بازار
• دارای حداقل سود تضمین شده که این سود بر اساس رشد قیمت دارایی پایه تا سقف مشخص می‌تواند رشد کند
• امکان خرید و فروش قراردادهای سلف موازی در بازار ثانویه
• ریسک پایین

کارمزد اوراق سلف موازی استاندارد

معاملاتی که بر پایه اوراق سلف موازی استاندارد در بازار بورس کالای ایران انجام می‌شود نهایتا دارای سقف کارمزد 0.000725 به ازای هر قرارداد خرید و فروش خواهد بود. در نظر داشته باشید که در مرحله پذیره‌نویسی اوراق سلف، کارمزد خرید و فروش در اصل به عهده ناشر اوراق خواهد بود.

نحوه خرید اوراق سلف موازی استاندارد چگونه است؟

دقت داشته باشید که به منظور خرید اوراق سلف موازی استاندارد در بازار بورس کالای ایران، باید در گام اول از طریق کارگزاری‌های بورس، برای ثبت ‌نام و دریافت کد معاملاتی اقدام و در مرحله بعدی درخواست خود را مبنی بر استفاده از اوراق سلف موازی استاندارد ثبت کنید. در نهایت بعد از بررسی‌ درخواست شما، این امکان برای‌تان فراهم خواهد شد.

سخن آخر

بازار سرمایه یکی از بهترین بسترهای سرمایه‌گذاری در هر کجای دنیا به شمار می‌آید. در ایران هم این امکان برای تمام افراد فراهم شده که با استفاده از ابزارهای مالی مختلف به معاملات در این بازار بپردازند و در نهایت کسب سود قابل توجه‌ای داشته باشند. ما در این مقاله به معرفی ابزار پرکاربردی به نام اوراق سلف موازی استاندارد در بازار بورس کالای ایران پرداختیم. نحوه استفاده از آن و ویژگی‌های عمده این ابزار مالی و انگیزه‌هایی که برای تولید‌کنندگان و خریداران محصول وجود دارد را عنوان کردیم.

تولیدکنندگان محصولات در اصل با استفاده از اوراق سلف استاندارد قادر هستند که محصولات خود را به صورت نقدی در بازار پیش فروش کنند و با استفاده از سرمایه‌ای که برای آن‌ها حاصل می‌شود امکان مدیریت بهتر پروسه تولید و برنامه‌ریزی‌های مالی برای محصولات جدید را داشته باشند. در اصل این ابزار مالی در بازار بورس کالای ایران به عنوان یک راه حل برای تامین سرمایه محسوب می‌شود که تولید‌کنندگان با استفاده از آن به شکل بهتری قادر به ارائه محصولات خود در بازار هستند و در عوض خریداران هم از بعضی مزایا‌ بهره‌مند می‌شوند.

برای اوراق سلف نمی‌توان رقم دقیقی را به عنوان نرخ سود اعلام کرد و در هر مورد، هنگام انتشار اوراق رقم سود مشخص می‌شود. معمولا نرخ سود این اوراق نسبت به سپرده‌گذاری‌های بانکی بیشتر است و از حداقل 18 درصد به بالا برآورد می‌شود.

قرارداد سلف چیست؟ | اوراق سلف چه کاربردی دارند؟

ممکن است برایتان سوال شده باشد که قرارداد سلف چیست؟ بورس کالای جمهوری اسلامی ایران، نهادی رسمی و نهادمند است که نقش بسزایی را در بازار سرمایه کشورمان اوراق سلف چه محدودیت‌هایی دارند؟ بازی می‌کند. بورس کالای ایران، زمینه‌ای برای طراحی ابزارهای معاملاتی جدید بر طبق نیازهای اقتصادی کشور است. رویکرد ویژه در طراحی این نوع ابزارها، رهبری صحیح منابع به قسمت‌های تولیدی اقتصاد، رشد و توسعه بازارهای داخلی، تجهیز نمودن بازار کالاها و توسعه ساختارهای سنتی در بازار است. به همین جهت ابزارهای گوناگونی تاکنون در بازار بورس و کالا معرفی گشته‌اند. به جهت پاسخگویی به نیازهای تامین مالی در صنعت، بورس کالای ایران عمل به طراحی اوراق سلف و انواع آن کرده است که در ادامه به توضیح و تعریف اوراق سلف و این که قرارداد سلف چیست می‌پردازیم. سلف یعنی چه؟

تعریف اوراق سلف استاندارد

اوراق سلف چیست؟ معامله سلف چیست؟

معاملات سلف چیست؟ یا اوراق سلف چیست؟ سلف در لغت به معنی پیش ‌پرداخت، اطاعت نمودن و قبول کردن است. اوراق سلف شکلی از اوراق صکوک است که نسبت به باقی اوراق مشارکت دارای امنیت زیادتری است. تولیدکننده یا مالک دارایی با استفاده نمودن از این نوع اوراق صکوک این توانایی را دارد نقدینگی مورد نیازش را تامین کند و خریدار با پیش خرید نمودن محصولات، در آن بخش سرمایه‌گذاری بکند.

قرارداد سلف چیست؟

قرارداد سلف (معامله سلف)، در اصل قراردادی است که به کمک آن اشخاص، محصولات واحدهای تولیدی خود را به نرخ مشخصی، پیش خرید نقدی می‌کنند. به بیان دیگر مالکان کالا، دارایی خودشان را به طور نقدی پیش فروش کرده و زمانی معین در آینده آن را تحویل می‌دهند. قرارداد سلف برخلاف قرارداد نسیه است؛ در قرارداد نسیه، فروشنده در اصل کالا را تحویل می‌دهد و تسویه کالا هم در آینده صورت می‌پذیرد.

به همین خاطر قرارداد سلف، قراردادی هست که در آن عرضه کننده قسمتی از دارایی پایه خود قرارداد را در ازای بهای نقد و برابر با قرارداد سلف به فروش می‌رساند تا در موعد تحویل به دست خریدار تسلیم نماید. همین طور گواهی سلف، سندی است دربردارنده مجموعه دارایی‌های خریدارانش از قرارداد سلف هست.

یکی از وسیع‌ترین محدودیت‌هایی است که قرارداد سلف دارا است و آن اینکه بازار ثانویه ندارد. به همین خاطر بسیاری از افراد نمی‌توانند از این نوع قرارداد بهره ببرند. این عامل سبب وجود نقدینگی اندک در این بازار گشته و اوراق نسبت به تغییرات قیمت دارایی واکنشی از خود نشان نمی‌دهند.

قرارداد سلف موازی استاندارد

برای رفع کردن ایراد مشکل قرارداد سلف و مرتفع نمودن محدودیت‌هایش، اوراق قرارداد سلف موازی استاندارد ایجاد گشته که بر طبق آن، خریدار می‌تواند برابر با دارایی پایه خریداری گشته را به فرد دیگری در بازار، پیش از موعد سررسید واگذار کند. به همین خاطر اوراق سلف استاندارد، گونه‌ای ابزار تامین مالی هست که بر اصل قرارداد سلف موازی استاندارد انتشار داده می‌شود.

ناشر اوراق سلف موازی استاندارد، فارغ از قیمت دارایی پایه، یک میزان سود حداقلی را برای سرمایه‌گذاران در قالب اختیار فروش در موعد سررسید ضمانت می‌کند. از سوی دیگر، با افزایش پیدا کردن قیمت دارایی پایه، سود مازادی هم به سرمایه‌گذارش تعلق می‌گیرد. برای پوشش‌دهی ریسک حاصل از نوسانات قیمت دارایی پایه نیز در قرارداد سلف موازی به عنوان نمونه قرارداد سلف ( معاملات سلف ) استاندارد می‌شود از ابزار حق خرید و فروش تبعی کمک گرفت که به شکل زیر تعریف می‌شوند:

1. اختیار خرید تبعی:نمونه قرارداد سلف از نوع اختیار معامله‌ای که به همراه معامله اوراق سلف موازی استاندارد، از طرف خریدار به سمت عرضه کننده انتقال داده می‌شود و بر طبق آن، اختیار خریداری تعداد معینی از دارایی پایه را در موعد سررسید و به نرخ اعمال مشخص شده در قرارداد، به عرضه کننده انتقال می‌دهد.
2. اختیار فروش تبعی: اختیار معامله‌ای هست که به همراه معاملات اوراق سلف موازی استاندارد از سمت عرضه کننده به سمت خریدار انتقال داده می‌شود و بر طبق آن خریدار اوراق، تعداد معینی از دارایی پایه خود را در موعد سررسید به نرخ اعمال مشخص شده در قرارداد، به طرف عرضه کننده می‌دهد.

دارایی‌هایی که توانایی انتخاب جهت رای عقد قرارداد سلف موازی استاندارد را دارا هستند ویژگی‌های زیر را بایستی داشته باشند:

1. امکان تحویل فیزیکی دارایی پایه وجود داشته باشد
2. دارایی پایه استاندارد باشد
3. مرجع قیمتی قابل اتکا وجود داشته باشد
4. محدودیت قانونی برای نقل و انتقال کالا وجود نداشته باشد
5. بازار نقدی قوی برای دارایی پایه وجود داشته باشد
6. محدودیت‌های قیمتی برای دارایی پایه وجود نداشته باشد. (یعنی مشمول قیمت‌ گذاری‌ های دولتی نگردد)

کاربرد قراردادهای سلف موازی

تولیدکنندگانی که زمان تولید، دچار نوعی کمبود نقدینگی باشند، از روش پیش فروش قسمتی از تولیداتشان می‌توانند سرمایه مورد نیازشان را تامین نمایند.

مزایای اوراق سلف موازی استاندارد

قراردادهای سلف استاندارد نظیر سایر اوراق مشارکت و اوراق صکوک، مزایایی نیز دارد که در بازار بورس و اوراق بهادار مورد معامله قرار می‌گیرند. این مزایا به صورت ذیل است:

برای تولیدکنندگان محصولات و کالاها
1. افزایش میزان نقدشوندگی بازار
2. کاهش نمودن هزینه‌های معاملاتی
3. معافیت های مالیاتی
4. تضمین نمودن نقدشوندگی اوراق به خاطر وجود بازارگردان
5. کشف قیمت روزانه یا حتی لحظه‌ای برای انواع کالاها در چارچوب و مقرارت مکانیسم بازار
6. دارای عمر به نسبت کوتاه‌مدت یک تا ۲ سال
7. دارای حداقل سود ضمانت شده که این سود برطبق رشد قیمت دارایی پایه تا سقف مشخص می‌تواند رشد بنماید
8. ریسک اندک
9. توانایی خرید و فروش کردن (معامله سلف) قراردادهای سلف موازی در بازار ثانویه
10. کارمزد برای معاملات اوراق سلف موازی استاندارد
11. معاملات اوراق سلف موازی استاندارد در بازار بورس کالای ایران دارای سقف کارمزدی ۰۰۰۷۲۵/۰ به ازای هر قرارداد یا به عبارت دیگر خرید یا فروش است.

اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا

می‌توانید فهرست اوراق سلف موازی استاندارد را در قسمت بورس کالا در وب سایت رسمی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به راحتی و با چند کلیک ساده مشاهده کرد. برای خرید نمودن اوراق سلف موازی استاندارد، اشخاص بایستی به کارگزاری‌های معتبر بازار بورس و اوراق بهادار کشور مراجعه نمایند و جهت دریافت کد بورسی خودشان در این کارگزاری‌ها اقدام کنند. بعد از دریافت نمودن کد بورسی، اشخاص باییستی درخواست خرید خودشان را به کارگزاری که در آن ثبت نام نموده‌اند اعلام کنند.

قرارداد آتی چیست و تفاوت قرارداد آتی و سلف در کجاست؟

قرارداد آتی یا به عبارت دیگر future Contract نوعی قرارداد است که فروشنده متعهد می‌گردد بر طبق آن، در سررسید مشخص، مقدار معینی از کالای مشخص شده را به نرخ مشخصی بفروشد و در برابر این اقدام خریدار متعهد می‌گردد که کالا را با مشخصات مشخص شده، خریداری بنماید.

تفاوت قرارداد آتی و سلف در این قسمت است که می‌گویند قرارداد آتی، نوعی قراردادی دو طرفه هست. به این معنی که سرمایه گذاران در این نوع از بازار می‌توانند اضافه بر افزایش نمودن قیمت، از کاهش قیمت ها هم سودی کسب بکنند.

تفاوت قرارداد آتی و سلف را هم می‌توان به این صورت گفت که در قراردادهای آتی اغلب، برای جلوگیری کردن از عدم انجام تعهد، طرفین می‌بایستی مبلغی را تحت عنوان وجه تضمین پیش شرط قرارداد، بابت ضمانت و جلوگیری کردن از تخلفاتی که ممکن است پیش بیاید، نزد اتاق پایاپای می‌گذارند و در برابر یکدیگر متعهد می‌شوند متناسب با تغییرات قیمتی که قرارداد ممکن است در آتی با آن روبه رو شود، وجه تضمین را تعدیل نمایند.

همان طور که پیش‌تر در باره این که قرارداد سلف چیست گفتیم، در اصل اوراق سلف استاندارد یکی از انواع ابزارهای تامین مالی مناسب برای تولیدکنندگان کالاها در کشور است و سرمایه‌گذاران با خریداری کردن این نوع از اوراق سلف موازی استاندارد به طور مستقیم در ارتقای سطح تولید ملی کشور و رسیدن به خودکفایی و رشد و توسعه اقتصادی متناسب با شرایط بومی مشارکت می‌کنند. این روش سرمایه‌گذاری، با هدایت نمودن و رعبری سرمایه های درگردش و سر در گم به حوزه‌هایی که به نقدینگی برای تولید و گرداندن چرخ اقتصادی کشور نیاز دارند، گردش مالی و فراهم آوردن سرمایه مورد نیاز برای تولید را افزایش می‌دهند. سرمایه‌گذاران هم از این قبیل معاملات می‌توانند سود کسب کنند.

آشنایی با اوراق سلف استاندارد

کلمه سلف به تنهایی به معنی اطاعت کردن یا قبول کردن است. اوراق سلف در اصل نوعی اوراق صکوک محسوب می‌شوند که نسبت به سایر اوراق در بازار کالای ایران از امنیت بیشتری برخوردارند. سرمایه‌گذاران یا در اصل خریداران با استفاده از این اوراق صکوک می‌توانند نقدینگی مورد نیاز خود را تامین کنند و به نوعی محصول مورد نیاز را از طرف فروشنده پیش‌ خرید کنند.

تاریخچه پراز فراز و نشیب سلف در ایران

به گزارش بیداربورس در سال ۱۳۸۲ موضوع انتشار اوراق سلف موازی مطرح اما به دلیل وجود محدودیت‌ها و قوانین فقهی، انتشار این اوراق انجام نشد. در سال ۱۳۸۷، مبحث اوراق سلف موازی استاندارد در کمیته فقهی بورس مطرح و اوراق سلف نفت به عنوان اولین اوراق سلف در سال ۱۳۸۹ منتشر شد. دو سال بعد انتشار اوراق سلف نفتی متوقف شد. البته اوراق سلف چه محدودیت‌هایی دارند؟ این توقف ادامه‌دار نبود و طبق دستورالعمل سلف موازی استاندارد، در سال ۱۳۹۲ انتشار اوراق برای همه شرکت‌ها در بورس کالا و بورس انرژی ابلاغ شد.

اولین اوراق سلف موازی در سال ۱۳۹۴ و توسط شرکت گل‌گهر بر روی محصول سنگ آهن تولیدی این شرکت منتشر شد.

قرارداد سلف چیست؟

قرارداد سلف، قراردادی است که به کمک آن اشخاص، محصولات واحدهای تولیدی خود را به نرخ مشخصی، پیش خرید نقدی می‌کنند. به بیان دیگر مالکان کالا، دارایی خودشان را به طور نقدی پیش فروش کرده و زمانی معین در آینده آن را تحویل می‌دهند. قرارداد سلف برخلاف قرارداد نسیه است؛ در قرارداد نسیه، فروشنده در اصل کالا را تحویل می‌دهد و تسویه کالا هم در آینده صورت می‌پذیرد.

قراردادهای سلف در بازار کالای ایران، بازار ثانویه ندارند و همین امر موجب محدودیت نقدینگی در این بازار می‌شود. برای حل کردن مشکل قرارداد سلف و رفع محدودیت‌های آن، اوراق قرارداد سلف موازی استاندارد طراحی شد.

قرارداد سلف موازی استاندارد چیست؟

قراردادی است که براساس آن، خریدار می‌تواند معادل دارایی پایه خریداری شده را به شخص دیگری در بازار، قبل از سررسید واگذار کند. بنابراین اوراق سلف استاندارد، نوعی ابزار تامین مالی است که بر مبنای قرارداد سلف موازی استاندارد منتشر می‌شود.

مهم : ناشر اوراق سلف موازی استاندارد، فارغ از قیمت دارایی پایه، اوراق سلف چه محدودیت‌هایی دارند؟ یک سود حداقلی را برای سرمایه‌گذاران در قالب اختیار فروش در سررسید تضمین می‌کند. از طرف دیگر، با افزایش قیمت دارایی پایه، سود مازاد به سرمایه‌گذار تعلق می‌گیرد

قراردادهای سلف موازی چه کاربردهایی دارد؟

· روشی برای تامین مالی شرکت‌ها از راه جذب سرمایه

· جبران کسری بودجه دولت

برای پوشش ریسک ناشی از نوسانات قیمت دارایی پایه در قرارداد سلف موازی استاندارد می‌توان از ابزار اختیار خرید و فروش تبعی استفاده کرد.

اختیار خرید تبعی: نوعی اختیار معامله است که به منظور پوشش ریسک در فرآیند معاملات همراه با اوراق سلف موازی از سوی خریدار به فروشنده کالا اعطا می‌شود. بر اساس آن، اختیار خرید تعداد مشخصی از دارایی پایه را در سررسید و به قیمت اعمال تعیین شده در قرارداد، به عرضه‌کننده می‌دهد.

اختیار فروش تبعی: به اختیار معامله‌ای گفته می‌شود که به همراه اوراق سلف موازی استاندارد از سوی فروشنده به خریدار اعطا می‌شود و براساس آن خریدار اوراق، تعداد مشخصی از دارایی پایه را در سررسید به قیمت اعمال تعیین شده در قرارداد، به عرضه‌کننده می‌دهد.

چه دارایی‌ها امکان انتخاب برای عقد قرارداد سلف موازی استاندارد را دارند؟

· امکان تحویل فیزیکی دارایی پایه

· استانداردپذیر بودن دارایی پایه

· وجود مرجع قیمتی قابل اتکا

· عدم وجود محدودیت قانونی برای نقل و انتقال کالا

· وجود بازار نقدی قوی برای دارایی پایه

· عدم وجود محدودیت‌های قیمتی برای دارایی پایه (مشمول قیمت‌گذاری‌های دولتی نباشد)

کارمزد اوراق سلف موازی استاندارد

معاملاتی که بر پایه اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا انجام می‌شود نهایتا دارای سقف کارمزد ۰.۰۰۰۷۲۵ به ازای هر قرارداد خرید و فروش خواهد بود. در نظر داشته باشید که در مرحله پذیره‌نویسی اوراق سلف، کارمزد خرید و فروش در اصل به عهده ناشر اوراق خواهد بود

اوراق سلف موازی چیست؟ مزایای تامین مالی از این روش چیست؟

طرح اوراق سلف موازی استاندارد این روزها به یک بحث داغ تبدیل شده است؛ طرحی که در راستای تامین منابع مالی مورد نیاز دولت، جمع‌آوری نقدینگی از سطح جامعه و البته کاهش تورم ارائه شده است و اگر همه چیز خوب پیش برود، هم به نفع دولت خواهد بود و هم سود مناسبی نصیب سرمایه‌گذاران خواهد کرد. در این مطلب، اوراق سلف موازی را به شما معرفی می‌کنیم و جزئیاتی را درباره طرح دولت بررسی خواهیم کرد.

منظور از اوراق سلف موازی چیست؟

قراردادهای سلف یکی از قراردادهای پرکاربرد محسوب می‌شوند که هم در بازارهای سنتی و هم در بازارهای مدرن کاربرد دارند. در قرارداد سلف، یک کالا یا دارایی به عنوان پایه در نظر گرفته می‌شود. برای مثال در طرح جدید دولت، نفت به عنوان پایه قرارداد در نظر گرفته شده است. خریدار، تمامی بها را در ابتدا می‌پردازد و در موعد سررسید، کالا را دریافت می‌کند. موعد سررسید معمولا بین یک تا دو سال است و بنابراین این اوراق، به عنوان ابزار تامین مالی کوتاه‌مدت شناخته می‌شوند.

در این روش، فروشنده قبل از تولید محصول، تمامی بهای آن را دریافت می‌کند. این مسئله از دو جهت به نفع فروشندگان است: نخست این که نیازی نیست نگران پیدا کردن خریدار برای محصول خود باشند و دوم، منابع مالی مورد نیازشان تامین می‌شود. اوراق سلف موازی، محدودیت‌ها و دشواری‌های وام‌های بانکی و اوراق دیگر را ندارند و به همین دلیل، توانسته‌اند تا حدود زیادی توجه فعالان عرصه اقتصاد را به خود جلب کنند.

سود اوراق سلف موازی چگونه پرداخت می‌شود؟

همان طور که اشاره کردیم، اوراق سلف موازی سررسید یک تا دو ساله دارند. در این مدت به دارندگان اوراق سودی پرداخت نمی‌شود و اصل پول به همراه سود آن در پایان دوره به صورت یک جا پرداخت خواهد شد. این اوراق حداقل سود تضمین‌شده دارند. یعنی بدون توجه به رشد یا سقوط قیمت کالای پایه، درصد مشخصی از سود به دارندگان پرداخت می‌شود. با رشد قیمت دارایی پایه، این سود نیز تا سقف مشخصی امکان رشد خواهد داشت.

خریداران می‌توانند تا پایان دوره، اوراق را نزد خود نگه دارند یا هر زمان که خواستند آن را در بورس به فروش برسانند. این ویژگی قابلیت نقدشوندگی اوراق سلف موازی را بالا می‌برد و ریسک آن را کمتر می‌کند.

مزایای تامین مالی از طریق اوراق سلف موازی استاندارد

اوراق سلف موازی مزایای متعددی دارند که به برخی از آن‌ها اشاره کردیم. موارد زیر را می‌توان به عنوان مزایای این اوراق مطرح کرد:

• در این گونه اوراق، کشف قیمت به صورت لحظه‌ای و بر اساس خرید و فروش‌ها انجام می‌شود و بنابراین شفافیت بیشتری دارد.
• این قرارداد ریسک پایینی دارد، زیرا یک درصد سود تضمینی برای آن‌ در نظر گرفته شده است.
• قید موازی در این نوع اوراق، به معنای امکان فروش آن‌ها در بازار ثانویه است. خریداری که قبل از موعد سررسید بخواهد پول خود را نقد کند، می‌تواند تغییر وضعیت دهد و اوراق را با قیمت مناسب به فروش برساند.
• قابلیت نقدشوندگی این اوراق بالا است و این مسئله موجب می‌شود مردم رغبت بیشتری به سرمایه‌گذاری در آن نشان دهند.

اوراق سلف موازی دولتی چه ویژگی‌هایی دارد؟

احتمالا خبرهای مربوط به اوراق سلف موازی استاندارد دولتی را شنیده‌اید. طرحی که با وعده گشایش اقتصادی ارائه شده و در همین مدت کوتاه، موافقان و مخالفان سرسختی پیدا کرده است. دارایی پایه این اوراق، نفت است. در حقیقت دولت نفت را به مردم پیش‌فروش می‌کند.

در حال حاضر، قیمت نفت سنگین ایران در حدود ۴۴ دلار و نرخ ارز نیز در سامانه سنا در حدود ۲۲ هزار تومان است. با توجه به این اعداد، فروش اوراق می‌تواند در طول یک سال آینده، مبلغی در حدود ۱۹۳ هزار میلیارد تومان نصیب دولت کند.

همان طور که گفتیم سررسید اوراق سلف موازی تا دو سال است و این یعنی دولت پیش‌بینی کرده است که تا دو سال آینده وضعیت درآمدهای ارزی تغییر می‌کند؛ این تغییر یا از طریق مذاکره و رفع تحریم‌ها امکان‌پذیر است یا از طریق ایجاد کانال‌های جدید فروش نفت. برای مثال ممکن است کشور چین مقدار بیشتری از نفت ایران را خریداری کند که در این صورت، گشایشی در زمینه درآمدهای ارزی پدید خواهد آمد.

در نتیجه این وضعیت، اوراق سلف موازی که بر پایه نفت عرضه شده بودند نیز سود خواهند کرد و این شرایط، هم به نفع دولت است و هم سرمایه‌گذاران. با عرضه این اوراق، دولت حجم عظیمی از نقدینگی موجود در جامعه را به خود جذب می‌کند و از آن در راستای تامین منابع مالی و اجرای طرح‌های توسعه مرتبط با حوزه نفت بهره می‌برد.

برای جذاب‌تر کردن سرمایه‌گذاری در این طرح، دولت ویژگی‌های مختلفی را در نظر گرفته است. مهمترین نکته این است که این اوراق بدون ضرر هستند. حتی با کمتر شدن قیمت نفت و دلار نیز یک درصد سود تضمین‌شده برای خریداران وجود خواهد داشت.

گفته می‌شود نرخ سود اوراق سلف موازی، معادل نرخ سود سپرده‌های بلندمدت بانکی در نظر گرفته می‌شود. در این حالت، حتی اگر قیمت نفت افت کند، سرمایه‌گذار نه تنها ضرر نخواهد کرد بلکه در موعد سررسید سودی معادل سود سپرده‌های بانکی را نیز دریافت می‌کند. در صورت افزایش قیمت نیز، هم از رشد قیمت‌ها بهره‌مند می‌شود و هم سود بانکی را دریافت می‌کند. این مسئله به ویژه برای افرادی که قصد سرمایه‌گذاری دو ساله دارند بسیار جذاب خواهد بود.
دارندگان اوراق که قبل از موعد سررسید و در بازار ثانویه قصد فروش داشته باشند، لازم است به این نکته توجه کنند که قیمت اوراق در بازار، به انتظار بستگی دارد. قابلیت نقدشوندگی این اوراق بالا است و اما قیمت آن‌ها به وضعیت بازار بستگی دارد. البته حتی در صورتی که خریداری نباشد، می‌توانید اوراق را به فروش برسانید؛ زیرا احتمالا یک بازارگردان برای این اوراق در نظر گرفته می‌شود.

این طرح مخالفانی نیز دارد. به ویژه برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی معتقدند که فروش اوراق سلف موازی ممکن است پر خطر باشد. در صورتی که پیش‌بینی‌های دولت در زمینه رشد قیمت نفت و حل مشکلات ارزی به وقوع نپیوندد، تامین هزینه و تعهد به دولت بعدی تحمیل خواهد شد و در زمان سررسید اوراق، دولت جدید با چالش تامین حجم زیادی منابع مالی مواجه می‌شود. لازم به ذکر است که نرخ فروش نفت در زمان سررسید بر اساس قیمت دلار در همان تاریخ در سامانه سنا مشخص خواهد شد.

جمع‌بندی

تحریم‌ها و محدودیت فروش نفت، اقتصاد کشور را با مشکلات جدی مواجه کرده است و دولت همواره به دنبال راهکار جدیدی برای رفع این مشکلات است. اوراق سلف موازی استاندارد بر پایه نفت راهکار جدیدی است که با جمع‌آوری نقدینگی از مردم و تبدیل درآمد آتی به درآمد فعلی، سعی در تامین منابع مالی دولت و کنترل نقدینگی دارد. این اوراق با امید به بهبود وضعیت نفت و دلار در دو سال آینده منتشر می‌شوند، اما در هر صورت، برای سرمایه مردم، ریسکی در پی نخواهند داشت.