مزایای بازار معاملات بلوکی

آموزش بورس قسمت بیست و یکم – کارمزد در بازار سرمایه

هر معامله‎ای که در بازار سرمایه انجام می‎شود دارای کارمزد مخصوص به خود می‎باشد. اینکه ورقه بهادار مورد معامله از چه نوعی باشد، معامله از نوع خرید یا فروش باشد و اینکه در کدام بازار (بورس، فربورس، بورس کالا و …) این معامله انجام شود، کارمزدها متفاوت خواهد بود. این کارمزد تنها به شرکت کارگزاری تعلق ندارد بلکه سازمان بورس ، شرکت مدیریت فناوری بورس ، شرکت سپرده‎گذاری مرکزی و بورس مربوطه نیز در این کارمزد سهیم می‎باشند.

در ادامه با ذکر مثال به نحوه محاسبه نرخ کارمزد مربوط به رایج‎ترین نوع معاملات در بازار سرمایه می‎پردازیم:مثال، فرض کنید آقای احمدی به شرکت کارگزاری الف مراجعه نموده است و دستور خرید تعداد 10000 سهم شرکت ایران خودرو به قیمت روز را تکمیل نموده و به به مسئول پذیرش مشتریان کارگزاری ارائه نموده است. پس از واریز وجه به حساب کارگزاری، معامله‎گر کارگزاری این تعداد سهام را به قیمت هر سهم 1500 ریال برای آقای احمدی خیرداری نموده است. از آنجاییکه که سهام ایران خودرو در شرکت بورس ثبت شده است. محاسبات نرخ کارمزد این خرید به شرح زیر در حساب آقای احمدی ثبت می‎شود:

جدول کارمزدهای مربوط به خرید و فروش سهام و حق تقدم سهام در بورس اوراق بهادار تهران به شرح جدول زیر می‎باشد:

یعنی آقای احمدی برای خرید 10000 سهم ایران خودرو به قیمت 1500 ریال بایستی مبلغ 15069900 ریال به حساب کارگزاری واریز نماید و یا حساب ایشان در کارگزاری مزایای بازار معاملات بلوکی به این میزان بستانکار باشد. این مبلغ شامل 1500000 ریال (10000*1500) خالص قیمت خرید سهام مورد نظر و 69900 ریال کارمزد خرید می‎باشد.

پس از چند روز و با افزایش قیمت سهام ایران خودرو، آقای احمدی تصمیم به فروش سهام مورد نظر به قیمت 1700 ریال می‎نماید. محاسبات نرخ کارمزد فروش سهام مورد نظر به شرح زیر می‎باشد:

یعنی از فروش 10000 سهم ایران خودرو به قیمت 1700 ریال مبلغ 17000000 ریال حاصل می‎شود که از این میزان، مبلغ 168810 ریال بابت کارمزد فروش کسر شده و مابقی به میزان 16831190 ریال به حساب آقای احمدی واریز شده و مزایای بازار معاملات بلوکی یا حساب ایشان در کارگزاری به همین مبلغ بستانکار می‎شود. همچنین در صورتیکه آقای احمدی قصد خرید و فروش سهام و یا حق تقدم سهام ثبت شده در فرابورس ایران را نماید، محاسبات کارمزد به شرح جدول زیر می‎باشد و محاسبات آن همانند توضیح ارائه شده در مثال فوق‎الذکر خواهد بود.

برای مشاهده جدول محاسبات کارمزد خرید و فروش انواع اوراق مشارکت ، انواک صکوک، گواهی سپرده، قراردادهای آتی، واحدهای سرمایه‎گذاری انواع صندوق‎های سرمایه‎گذاری ، انواع معاملات در بورس کالا، معاملات بلوکی و عمده و سایر معاملات، به پیوست کتاب (جدول سقف نرخ کارمزدها و خدمات در بازار سرمایه ایران) مراجعه نمایید.

قیمت سهام در بازار سرمایه رشد خواهد کرد؟

فارس به نقل از یک کارشناس بازار سرمایه نوشت: با توجه به تورم موجود در اقتصاد کشور، انتظار می‌رود، قیمت سهام در بازار سرمایه نیز رشد کند و بازار برای سرمایه‌گذاران جذاب شود.

بازار سرمایه در هفته پایانی خردادماه روند نزولی داشت،هفته اول تابستان را نیز قرمزپوش شروع کرد. بورس در پایان معاملات روز شنبه با افت مواجه شد تا چهارمین روز پیاپی بازار سهام با افت خود، سهامداران با ضرر معاملات خود را به پایان برساند.

برخی تحلیلگران علت نزول بازار و خروج سرمایه حقیقی از بورس را افزایش بی ‌اعتمادی به روندهای بورس می‌دانند. تغییر در تصمیمات دولت در حوزه خودروسازی و سیگنال دهی وزیر صمت و رئیس سازمان خصوصی سازی در مورد قیمت سهام خودروسازان که قرار است، به زودی به صورت بلوکی عرضه شود، می‌دانند.

برخی دیگر از کارشناسان اقتصادی نیز معتقدند، افزایش هزینه‌های زندگی، افراد را وادار کرده است تا همه دارایی‌های خود را به سمت نقد شدن حرکت دهند. سهامداران نیز از قاعده مستثنی نیستند و به نقد کردن دارائی خود در بازار سهام روی آورده‌اند. البته با توجه به شرایط فعلی اقتصاد کشور، می توان بازار سرمایه را جذاب‌ترین بازار مالی در میان بازارهای طلا، ارز، سکه، مسکن و خودرو دانست. این مساله نیز به دلیل به نقدشوندگی بالای این بازار عنوان شده است.

از سوی دیگر تقاضای حقیقی نسبت به نمادهای بزرگ رو به کاهش گذاشته و به سمت نمادهای کوچک و متوسط رفته است.

اتفاقی که با توجه به روند خروج پول از بازار می‌تواند به افت نمادهای بزرگ و به تبع نزول شاخص کل منجر شود. در این صورت شاخص کل هم وزن می‌تواند نماگر مهمتری برای معامله ‌گران باشد تا نبض بازار را بگیرند. امروز نیز شاهد رشد شاخص کل هموزن و افت شاخص کل در بورس بوده‌ایم.

نزدیک شدن نرخ ارز نیمایی به بازار خبری مهم برای بازار سرمایه

مجتبی دانشی، کارشناس بازار سرمایه گفت: با توجه به تورم موجود در اقتصاد کشور، انتظار می‌رود در بازار سهام نیز قیمت‌ها رشد کند و سهام نیز برای سرمایه ‌گذاران جذاب شود.

وی ادامه داد: این روزها خبرهایی درباره کاهش فاصله نرخ ارز نیمایی و نرخ بازار شنیده می ‌شود که این باعث شده است تا سهم‌های دلاری با رشد مواجه شوند. اگر نرخ نیما رشد کند، سیگنال مثبت مهمی برای بورس خواهد بود که قطعا منجر به رشد درآمد شرکت‌های صادرات محور و بزرگ بازار سهام خواهد شد.

در همین زمینه معاون وزیر اقتصاد اعلام کرده که دولت مایل به کاهش فاصله قیمت بازار و نرخ نیمایی است.

سبحانیان گفت: «اراده دولت ایجاد نرخ دیگری از ارز نیست، زیرا با از بین‌بردن انگیزه برای تولید و سرمایه‌گذاری منجر به نتیجه نمی‌شود. اگر این گونه بود، اساساً دولت زیر بار اصلاحات ارزی نمی‌رفت.»

*رشد شاخص کل هموزن و افت شاخص کل

شاخص کل بورس در معاملات روز شنبه، با ریزش 13 هزار و 58 واحدی نسبت به روز چهارشنبه به رقم یک میلیون و 520 هزار و 334 واحد رسید. بازدهی این شاخص منفی 85 صدم درصد بوده است.

اما شاخص کل هموزن بورس با رشد 367 واحدی در سطح 422 هزار و 65 هزار و 960 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص، بر خلاف شاخص کل، مثبت 9 صدم درصد بوده است. البته شاخص کل فرابورس 86 واحد پائین آمد و در سطح 20 هزار و 584 واحد قرار گرفت.

افت ارزش کل معاملات و رشد معاملات خرد بازار سهام

امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 9 هزار و 124 میلیارد تومان کاهش یافت که نسبت به روز گذشته افت 4 درصدی را نشان می‌دهد. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه دو هزار و 340 میلیارد تومان بود که 25 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.

ارزش معاملات خرد سهام نیز با افزایش 5 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم چهار هزار و 48 میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات نسبت به کل معاملات حدود 44 درصد بوده است.

تداوم خروج پول حقیقی از بورس

ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار در پایان معاملات روز شنبه برای هشتمین روز متوالی منفی شد و 305 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز چهارشنبه کاهش 15 درصدی را نشان می‌دهد.

امروز، گروه های فلزات اساسی و محصولات شیمیایی، بیشترین خروج پول و گروه خودرو و ساخت قطعات نیز بیشترین پول را به خود اختصاص داده‌اند.

در معاملات روز شنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام شپنا (شرکت پالایش نفت اصفهان)، فولاد (شرکت فولاد مبارکه) و فملی (شرکت ملی صنایع مس ایران) اختصاص داشت و نمادهای حبندرح (حق تقدم دریایی وکشتیرانی خط دریابندر)، ورنا (سرمایه گذاری رنا) و خگستر (گسترش ‌سرمایه ‌گذاری ‌ایران ‌خودرو) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.

رشد صف‌های خرید و فروش بازار سهام

در پایان معاملات امروز، ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل 21 درصد افزایش یافت و 29 میلیارد تومان شد. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 16 درصد رشد کرد و در رقم 181 میلیارد تومان ایستاد.

نماد خگستر (شرکت گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو)، وساپا (شرکت سرمایه گذاری سایپا) و خزامیا (شرکت زامیاد) بیشترین صف خرید را داشتند. بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد آسیاتک (شرکت انتقال داده‌های آسیاتک)، سکرد (سیمان کردستان) و خچرخش (چرخشگر) تعلق داشت.

بازار میانی برای معاملات بزرگ

گروه بورس، هدیه لطفی: ایجاد بازار بلوک در دل بورس برای آسان‌سازی روند معاملات و خرید و فروش سهام در تالار معاملات بورس اوراق بهادار کشور صورت گرفته است؛ به این شکل در بازار بلوک نقل و انتقالات بیش از ۱۰۰ هزار سهم به راحتی انجام می‌شود و دیگر آن دست و پاگیری قبل را در معاملات مربوط به این بخش، شاهد نخواهیم بود. معاملات در تالار بورس اوراق بهادار بر دو نوع است: معامله نوع اول بر مبنای تعریفات طبیعی است که در بورس وجود دارد و معامله دسته دوم خارج از این تعریفات است؛ یعنی برای اندازه و مقداری که هر کس بتواند معامله کند سقفی مشخص شده است، مثلا هر کس می‌تواند بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار سهم را در روز معامله کند اما در برخی از موارد، سهامداران عمده نیازمند این هستند که بیشتر از ۱۰۰ هزار سهم را در روز خرید و فروش کنند که به این منظور این معاملات خارج از سقف، در بازاری میانی تحت عنوان بازار مزایای بازار معاملات بلوکی بلوک که در دل بورس قرار دارد، ساماندهی شده است.

گروه بورس، هدیه لطفی: ایجاد بازار بلوک در دل بورس برای آسان‌سازی روند معاملات و خرید و فروش سهام در تالار معاملات بورس اوراق بهادار کشور صورت گرفته است؛ به این شکل در بازار بلوک نقل و انتقالات بیش از ۱۰۰ هزار سهم به راحتی انجام می‌شود و دیگر آن دست و پاگیری قبل را در معاملات مربوط به این بخش، شاهد نخواهیم بود. معاملات در تالار بورس اوراق بهادار بر دو نوع است: معامله نوع اول بر مبنای تعریفات طبیعی است که در بورس وجود دارد و معامله دسته دوم خارج از این تعریفات است؛ یعنی برای اندازه و مقداری که هر کس بتواند معامله کند سقفی مشخص شده است، مثلا هر کس می‌تواند بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار سهم را در روز معامله کند اما در برخی از موارد، سهامداران عمده نیازمند این هستند که بیشتر مزایای بازار معاملات بلوکی از ۱۰۰ هزار سهم را در روز خرید و فروش کنند که به این منظور این معاملات خارج از سقف، در بازاری میانی تحت عنوان بازار بلوک که در دل بورس قرار دارد، ساماندهی شده است. در این صورت کسی که می‌خواهد به شکل بلوکی خرید و فروش انجام دهد به راحتی می‌تواند این کار را انجام دهد. معاملات بلوک نوعی از معاملات طبیعی است که در بورس اتفاق می‌افتد و هر شرکتی می‌تواند بخشی از سهام خود را در این بازار به فروش برساند. این نوع فروش سهام، با فروش عمده سهام تفاوت‌های زیادی دارد؛ جداسازی‌ که در بازار بلوک ایجاد شده است باعث شده بحث فروش سهام به‌صورت عمده و سود هیات مدیره به‌طور کل از این بازار جدا شود. معاملات بلوک معاملاتی هستند که براساس آن زیر یک درصد از کل سهام یک شرکت می‌تواند خرید و فروش شود و همچنین خریدار می‌تواند بالاتر از ۱۰۰ هزار سهم که سقف تعیین شده در خرید و فروش سهم به‌طور نرمال است معاملات خود را انجام دهد. در واقع معاملات در بازار بلوک کمتر از معاملات عمده و بیشتر از معاملات ۱۰۰ هزار سهم در روز است.

همچنین نظارت بر بازار بلوک بورس اوراق بهادار کشور طبق قانون به سازمان بورس و اوراق بهادار واگذار شده است. در واقع سازمان بورس و اوراق بهادار ناظر بر کلیه بازارهای مالی در کشور است. بنابراین هر اتفاقی که در بازار بلوک می‌افتد، از لحاظ حسن انجام کار نظارت کلی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار روی آن انجام مزایای بازار معاملات بلوکی می‌شود تا در نهایت تاییدیه معامله بلوکی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار صادر می‌شود. پس از صدور این تاییدیه است که معامله قطعیت پیدا می‌کند. آنهایی که کد معاملاتی آنلاین دارند می‌توانند از طریق اینترنتی نیز معاملات خود را در بازار بلوک بورس کشور انجام دهند.

به عقیده فعالان و کارشناسان بازار سرمایه، با توجه به اینکه در اغلب مواقع، بازار معاملات خرد ظرفیت خریدها یا فروش‌های بزرگ را ندارد و این‌گونه معاملات، بازار معاملات خرد را متلاطم می‌‌کند، مناسب است مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری برای فعالیت‌‌های خود از روش‌های تخصصی و حرفه‌‌ای استفاده کنند که ایجاد بازار بلوک برای معاملات و مبادلات بزرگ‌تر در بورس و فرابورس، می‌تواند به حرفه‌ای‌تر شدن معاملات در بازار کمک بسیار زیادی کند.

به عبارت دیگر در بسیاری از موارد، ممکن است خرید و فروش و جابه‌جا‌یی حجم‌های بزرگ‌تر سهام در بازار خرد امکان‌پذیر نبوده یا تاثیر نامطلوبی بر روند معاملات خرد داشته باشد، این در حالی است که هیچ سهامدار عمده‌ای منطقا تمایلی به تضعیف سهام تحت مدیریت خود ندارد، از این رو در بازارهای پیشرفته دنیا همواره سعی بر آن است که سازوکاری فراهم شود تا مبادلات سهامداران بزرگ تاثیر نامطلوبی بر بازار معاملات خرد ایجاد نکند.

در واقع بازار بلوک یک بازار میانی است تا معاملات در بورس به یک نظم مشخصی برسد؛ به هر حال بازار بلوک راه جدیدی برای خرید و فروش سهام برای کارگزاران است.

مزایای بازار معاملات بلوکی

در این خصوص مدیر نظارت بر کارگزاران سازمان بورس اوراق بهادار با اظهار این مطلب که بازار بلوک علاوه بر اینکه به‌طور بالقوه می‌تواند بازاری جدید برای معاملات بین سهامداران اصلی شرکت‌ها محسوب شود، به مزایای دیگر این بازار اشاره کرد و گفت: عدم تاثیرگذاری بر بازار معاملات خرد، کاهش عدم قطعیت در مورد قیمت و امکان انجام معامله در قیمت توافقی (در دامنه نوسان مجاز قیمت) بدون نیاز به جمع‌آوری صف خرید یا فروش احتمالی قبل از انجام معامله، کاهش هزینه‌های معاملاتی، انعطاف‌پذیری بیشتر در تنظیم و مدیریت تقاضا و عرضه، فراهم کردن امکان استفاده از مهارت‌های تخصصی برای مشارکت‌کنندگان بازار، افزایش کارآیی بازار با بهبود نقد‌شوندگی، افزایش کیفیت اجرا و همچنین امکان انجام فرآیند تسویه وجه معامله خارج از اتاق پایاپای از دیگر ویژگی‌های این بازار است.

به گفته محمد عطایی مهم‌ترین ویژگی‌های بازار معاملات بلوک درخصوص حداقل و حداکثر حجم معامله و همچنین ساعت معامله و دامنه نوسان قیمت است به طوری که تعداد سهام یا حق‌تقدم سهام قابل معامله در این بازار بزرگ‌تر از ۵۰ برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار عادی و همچنین کوچک‌تر از نصاب‌های معامله عمده است. افزون بر این ساعت آغاز، خاتمه و طول هر جلسه معاملاتی مانند بازار عادی و مانند دامنه نوسان مجاز قیمت در بازار معاملات خرد انجام می‌شود.

عطایی در ادامه اظهاراتش به تشریح فرآیند انجام معاملات بلوکی پرداخت و گفت: رویه کلی انجام معاملات در این بازار به این صورت است که ابتدا پیشنهاد خرید یا فروش توسط کارگزار پیشنهاددهنده در سامانه معاملات بلوک با قیمت معین ثبت می‌شود؛ کارگزار پیشنهاد‌دهنده فروش می‌تواند روش تسویه این معاملات را «صرفا نقدی » یا «با امکان تسویه خارج از پایاپای» ثبت کند.

وی ادامه داد: سپس کارگزار پذیرنده پیشنهاد جهت پاسخ دادن به پیشنهاد ثبت‌شده در سامانه معاملات بلوک اقدام به انتخاب آن کرده و پذیرش خود را جهت ارسال به کارگزار پیشنهاددهنده در سامانه معاملات بلوک ثبت می‌کند؛ درصورتی‌که پیشنهاد فروش ارائه‌شده «با امکان تسویه خارج از پایاپای» باشد، کارگزار پذیرنده پیشنهاد فروش می‌تواند پیشنهاد ارائه‌شده را با یکی از شروط «صرفا خارج از پایاپای» یا «نقدی و خارج از پایاپای» بپذیرد و درصورتی‌که روش تسویه پیشنهاد فروش ارائه‌شده، «صرفا نقدی» باشد، سفارش‌های تطبیق یافته جهت تایید به فرابورس ارسال می‌شود.

عطایی ادامه داد: درصورتی‌که روش تسویه پیشنهاد فروش ارائه‌شده، «با امکان تسویه خارج از پایاپای» نیز باشد، درخواست کارگزار پذیرنده پیشنهاد، برای کارگزار پیشنهاددهنده فروش ارسال می‌شود که در این‌ صورت حالت‌های زیر رخ می‌دهد:

- در صورت تایید تسویه خارج از پایاپای توسط کارگزار پیشنهاددهنده فروش، سفارش تطبیق یافته با عنوان تسویه خارج از پایاپای به فرابورس ارسال می‌شود.

- در صورت عدم تایید تسویه خارج از پایاپای توسط کارگزار پیشنهاددهنده فروش، منوط بر اینکه کارگزار پذیرنده پیشنهاد، شرط «نقدی و خارج از پایاپای» را پذیرفته باشد، معامله با عنوان تسویه نقدی جهت تایید به فرابورس ارسال می‌شود.

- در صورت عدم تایید تسویه خارج از پایاپای توسط کارگزار پیشنهاددهنده فروش، منوط بر اینکه کارگزار پذیرنده پیشنهاد، شرط «صرفا خارج از پایاپای» را پذیرفته باشد، درخواست کارگزار پذیرنده پیشنهاد رد می‌شود و پیشنهاد فروش مجددا در سامانه معاملات بلوک ثبت می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: در صورت عدم مغایرت سفارش‌های تطبیق یافته با قوانین و مقررات، بورس معامله را تایید می‌کند و سفارش‌های تطبیق یافته جهت انجام معامله و ثبت نهایی به سامانه معاملات ارسال و در نماد معاملاتی مربوط به بازار بلوک ثبت می‌شود.

همگام شدن با بازاهای مالی جهان

در این راستا حسین خزلی خرازی، از فعالان و کارشناسان بازار سرمایه معتقد است که اصولا رویه‌های معاملاتی و تمام آن چیزی که در ادبیات مالی جهان و بازارهای مالی پیشرفته به ریزساختارهای بازار یا Market of Microstructure معروف شده به‌گونه‌ای است که منجر به نقدشوندگی کل بازار و نقدشوندگی یک ابزار تامین مالی می‌شود و مزایای بازار معاملات بلوکی در واقع تمامی این زیرساختارها که عمدتا به رویه‌ها و روش‌های معاملاتی در بازار می‌پردازد، برخاسته از نیازهای فعالان بازار است.

وی در ادامه اظهار کرد: در بازار آزاد معامله‌گران، فعالان، ذی‌نفعان و مشارکت‌کنندگان درخواست‌ها و رویه‌هایی دارند که در مراحل بعدی به دستورالعمل معاملاتی تبدیل شده و با مزایای بازار معاملات بلوکی گسترش دانش فناوری و اطلاعات، به نرم‌افزار گسترش یافته که یکی از همین نوع درخواست معاملات بلوک یا همان Block Trading است.

این فعال بازار سرمایه فلسفه اصلی تشکیل این نوع بازار را تسهیل در امر مبادلات، افزایش حجم معاملات و کاهش هزینه مبادلات عنوان کرد و افزود: همواره باید دغدغه اصلی مدیران، فعالان و کارگزاران بازار سرمایه در حرکت به این سمت و گسترش بازار باشد. وی در ادامه توضیح داد: در برخی معاملات طرفین مبادله مشخص نیست و به این ترتیب کارگزار صرف‌نظر از شناسایی خریدار یا فروشنده، درخواست خود را وارد سیستم می‌کند و در نهایت پس از تعیین قیمت، معامله صورت می‌گیرد که این روند برای معاملات عادی و خرد مناسب است که جابه‌جایی در حدود ۱۰۰ هزار سهم صورت می‌گیرد اما در خرید و فروش‌ها با حجم بالا یا همان معاملات بلوک که حجمی میان معاملات خرد و عمده (بیش از یک درصد از سهام شرکت) دارد، این روش جوابگو نیست.

خرازی مزیت این اقدام را عدم انحراف قیمت سهام عنوان کرد و گفت: در این نوع معاملات ابتدا کارگزار باید از طریق مذاکره مشتری خود را یافته و سپس سفارش را وارد سیستم معاملات کند تا جابه‌جایی این تعداد سهم در حجم بالا به روند جریانی بازار لطمه نزند و هم باعث انحراف قیمت سهام شرکت نشود. بنا به گفته خرازی همیشه کارگزاران در رویه‌های معاملاتی بلوکی به دنبال یافتن مشتری بودند و در واقع با آشنایی با جنس فعالیت کارگزار، فروشنده احتمالی مشخص بود. در گذشته این مذاکرات و مراودات به صورت تلفنی بوده که اکنون در قالب نماد جداگانه ساماندهی شده است تا این بازار به‌صورت کاملا نرم‌افزاری جداسازی شود و کارگزاران به‌صورت نرم‌افزاری معاملات خود در حجم بالا را انجام دهند تا این قبیل معاملات اثر خیلی کمتری در معاملات خرد بازار داشته باشد.

وی ادامه داد: این رویه در تمام دنیا و در بخش معاملات مذاکره‌ای و معاملات خارج از بازار حراج انجام می‌شود که در سیستم معاملاتی قدیم بورس که از فرانسه خریداری شده بود و هم در سیستم جدید نیز جایگاهی برای این نوع معاملات بلوکی وجود دارد.

این فعال بازار سرمایه با اظهار این مطلب که هرگونه رویه و دستورالعملی که تبدیل به نرم‌افزار شود، نه تنها صحیح است بلکه موجب تسهیل و افزایش حجم معاملات خواهد بود، افزود: متاسفانه بیشتر دستورالعمل‌های موجود در بازار به‌صورت سنتی بوده و دست و پاگیر هستند که در نهایت به کاهش حجم معاملات منجر می‌شود اما با حرکت به سمت ریزساختارهای حاکم در دنیا و همگام شدن با بازارهای پیشرفته جهانی، به مرور از این نوع قوانین فاصله گرفته و شاهد بهبود اوضاع خواهیم بود تا در نهایت گام مثبتی برای رسیدن به بازارهای جهانی برداشته شود.

مزایای بازار معاملات بلوکی

لغو عرضه سهام دولت در ۴ پالایشگاه چه ضرری به ارزش سهام پتروشیمی ها در بورس زده در حالی مقصر اصلی مشخص نیست!

به گزارش اقتصاد بومی روز گذشته بود که خبرهای ضد و نقیض لغو دارا دوم( سهم دولت در ۴ پالایشگاه) به یکباره سیستم اصلی بورس را با تغییرات مهمی رو به رو کرد.

اُفت شدید ارزش نمادهای پتروشیمی و صنایع وابسته با سو گیری از درگیری های دستوری بین دو نهاد مجری و مسئول بازار سرمایه را به رنگ قرمز در آورده و سهام داران این بخش را نگرا کرد.

صندوق دارا دوم یا همان ETF که سهم دولت در ۴ پالایشگاه، قرار بود به صورت صندوق های سرمایه گذاری برای فروش بین مردم توزیع شود. کاری که در مرحله اول برای ۳ بانک و ۲ بیمه اتفاق افتاد.

اما گویا مخالفت وزارت نفت برای عرضه سهام دولتی این چهار پالایشگاه، پای وزارت اقتصاد را هم به میان کشید و این کش مکش ها زمان عرضه آن را به صورت متوالی به تعویق انداخت.

دژپسند وزیر اقتصاد به عنوان مجری عرضه سهام این ۲ پلایشگاه در پاسخ به سوال خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان اینطور می گوید: عرضه ETF اول که نهاد متولی آن ما بودیم به موقع و درستی رخ داد اما دو صندوق سرمایه گذاری بعدی که شامل پالایشگاه ها و صنعت خودروهاست ما مجری و نهاد متولی دو وزارتخانه دیگر هستند. به آن ها وقت تعیین تکلیف داده ایم تا نتیجه را به ما اعلام کنند.

در ادامه این تعویق ها از وزیر نفت این سوال بارها پرسیده شد که آیا شما مخالف عرضه پالایشگاه ها در بورس و به صورت ETF هستید که جوابی نگرفتیم.

این صحبت ها نهایت روز گذشته و منتفی شدن عرضه پالایشگاه ها به صورت ETF را رقم زد و وزیر اقتصاد در پاسخ به سوال خبرنگار باشگاه از عرضه بلوکی سهام دولت در این پالایشگاه ها خبر داد.

اما وزارت نفت همچنان با صدور بیانیه ها و اطلاعیه های مختلف قصد دارد تا از مخالف نبودن خود سخن بگوید.

فلاحتیان معاون وزیر نفت تاکید کرد: آماده همکاری برای واگذاری این سهام هستیم به هر روشی که وزارت اقتصاد تعیین کند. واگذاری سهام پالایشگاه ها به هر صورت با روش صندوق ETF و یا صندوق بلوکی باشد ما آمادگی انجام آن را داریم.

او افزود: به همه مردم و مسئولین از طریق این تریبون اعلام می‌کنم، که در واگذاری سهام ما تابع نظر آن‌ها هستیم.

فلاحتیان گفت: در دو مزایای بازار معاملات بلوکی سه روز اخیر دیدیم که هیات واگذاری با واگذاری بلوکی سهام پالایشگاه‌های مورد نظر موافقت کرده است و برای روز بیست و دوم مرداد اعلام عمومی خواهد کرد تا این سهام را به صورت بلوکی واگذار کنند و ما هم هیچ مخالفتی نداریم.

او ادامه داد: امیدواریم هر چه زودتر با هماهنگی و تعامل مستمر و بیشتر، بتوانیم این کار را به سرانجام برسانیم.

عرضه سهام به صورت بلوکی!

باتوجه به این مسئله که هم اکنون بین سهام داران بحث بر سر این است که تفاوت اصلی معاملات به سبک بلوکی یا صندوقETF چیست گزارشی را تهیه کرده ایم؛

صندوق ETF دولتی به یکی از انواع صندوق های سرمایه‌گذاری گفته می‌شود که امکان خرید و فروش آن به عنوان دارایی وجود دارد. در واقع این نوع از صندوق‌ها، همانند سهام عادی در بورس قابل خرید و فروش هستند. ETF مخفف کلمه Exchange-traded fund است و فرآیند آن به گونه‌ای است که با خرید هر واحد در این صندوق‌ها، دارایی شما سرمایه‌گذاری و برای کسب سود پس‌انداز می‌شود.

مزایای طرح ETF دولتی نسبت به سهام بلوکی

این طرح برای دولت، مردم و بازار سرمایه مزایایی دارد. منابع حاصل از فروش این سهام در طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی، توسعه، بازسازی و بهسازی در حوزه بهداشت و درمان، کمک به بخش مولد و محرک اقتصاد و… استفاده می‌شود که خود می‌تواند منجر به رونق و حتی جهش تولید ملی گردد.

این عرضه بزرگ منجر به تعمیق بازار سرمایه و افزایش نقدشوندگی آن می‌گردد که درنهایت موجب افزایش کارایی بازار سرمایه خواهد شد. در نهایت اجرایی شدن این طرح برای مردم نیز مزایایی دارد و آن‌ها می‌توانند نقدینگی خود را به مسیر درست و بازاری مولد هدایت کنند و از مزایای این تخفیف نیز استفاده کنند.

معاملات بلوکی چیست؟

سفارشی که برای فروش یا خرید بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهادار نظیر سهام یک شرکت ثبت می‌گردد، معامله بلوکی نام دارد. معاملات بلوکی شامل تعداد زیادی از سهام یا اوراق مشارکت است که با یک قیمت تعیین شده بین طرفین خریدار و فروشنده خارج از بازارهای بورس یا فرابورس، برای کاهش تاثیر چنین معامله بزرگی بر قیمت جاری سهام در بازار انجام می‌شود.معاملات بلوکی با عنوان «سفارش های بلوکی» هم شناخته می‌شود.

معاملات بلوکی چگونه انجام می‌شوند؟

ابتدا پیشنهاد خرید یا فروش توسط کارگزار مربوطه در سامانه معاملات بلوک با قیمت معین ثبت می‌شود. کارگزار پذیرنده پیشنهاد، قیمت پیشنهادی را در سامانه را می‌پذیرد. درصورتی‌که پیشنهاد فروش «با امکان تسویه خارج از پایاپای» باشد، کارگزار پذیرنده پیشنهاد فروش، می‌تواند پیشنهاد ارائه شده را با یکـی از شروط «صرفاً خارج از پایاپای» یا «نقدی و خارج از پایاپای» بپذیرد. درصورتی‌که روش تسویه پیشنهاد فروش ارائـه شـده «صـرفاً نقـدی» باشد، سفارش‌های تطبیق یافته جهت تائیـد بـه بـورس / فرابـورس ارسـال می‌شود. در صورتی که روش تسـویه پیشـنهاد فـروش ارائـه شـده، «بـا امکـان تسویه خارج از پایاپای» باشـد، درخواسـت کـارگزار پذیرنده پیشـنهاد، برای کارگزار پیشنهاد دهنده فـروش ارسـال می‌شود. در ایـن صـورت حالت‌های زیر ممکن است اتفاق بیفتد:

۱:در صــورت تائیــد تســویه خــارج از پایاپــای توســط کــارگزار پیشنهاد دهنده فروش، سفارش تطبیق یافته با عنـوان تسـویه خـارج از پایاپای به بورس/ فرابورس ارسال می‌شود.

۲:در صورت عدم تائید تسویه خارج از پایاپـای توسـط کـارگزار پیشنهاد دهنده فروش، به شرط این که کـارگزار پذیرنـده پیشـنهاد، شرط «نقدی و خارج از پایاپای» را پذیرفتـه باشـد، معاملـه بـا عنـوان تسویه نقدی جهت تائید به بورس/ فرابورس ارسال می‌شود.

۳:در صورت عدم تائید تسویه خارج از پایاپـای توسـط کـارگزار پیشنهاد دهنده فروش، به شرط این که کـارگزار پذیرنـده پیشـنهاد، شرط «صرفاً خارج از پایاپای» را پذیرفته باشد، درخواست کـارگزار پذیرنـده پیشـنهاد رد می‌شود و پیشـنهاد فـروش، مجـدداً در سـامانه معاملات بلوک ثبت می‌شود.

۴:در صورت عدم مغایرت سفارش‌های تطبیق یافته با قـوانین و مقـررات، بورس/ فرابورس معامله را تائیـد می‌نماید و سـفارش‌هـای تطبیـق یافتـه جهت انجام معامله و ثبت نهـایی بـه سـامانه معـاملات ارسـال و در نمـاد معاملاتی مربوط به بازار بلوک ثبت می‌شود.

زمان انجام معاملات

معاملات بلوک به روش حراج ناپیوسته و هر ۵ دقیقه یکبار برگزار می­شود.

سامانه معاملاتی

معاملات در بازار بلوک در نمادی مجزا از معاملات بازار عادی انجام می­شود و در محاسبه قیمت پایانی و شاخص فرابورس لحاظ نمی­شود.

روش سفارش دهی

در بازار بلوک صرفا سفارش محدود قابل اجرا بوده و استفاده از کد معاملاتی گروهی در این بازار مجاز نمی­باشد.

وضعیت نماد

مادامی که نماد معاملاتی سهم در بازار عادی متوقف باشد، نماد معاملاتی سهم در بازار بلوک نیز متوقف خواهد بود.

نماد معاملاتی در بازار بلوک مادامی که دامنه نوسان روزانه قیمت سهم در بازار عادی به دلیل بازگشایی نماد معاملاتی افزایش یافته است، متوقف خواهد بود.

عرضه بلوکی سهام پالایشگاه ها هم روی میز آزمون و خطا!

این سردرگمی همچنان ادامه دارد و نحوه عرضه سهم دولت در پالایشگاه هنوز هم کاملا مشخص نیست طوری که صالح رئیس سازمان خصوصی سازی شب گذشته گفت: در صورتی که عرضه بلوکی این پالایشگاه‌ها موفق مزایای بازار معاملات بلوکی نباشد سازمان خصوصی سازی به صورت خرد و تدریجی و به صورت عرضه شناور باقیمانده سهام این پالایشگاه‌ها را به عموم مردم در بازار سرمایه عرضه می‌کند.

هنوز هم وزارت نفت علت اصلی این لغو عرضه را مشخص نکرده و این بین وزارت اقتصاد هم به عنوان مجری تنها از عدم آماده شدن زیرساخت های وزارت نفت مطلع بوده و خبر می دهد. لغو این گونه قرارداده ا تا حد زیادی از سرمایه اجتماعی کاسته و به نظر می رسد انگیزه برای خرید سایر ETF را می کاهد. حال باید دید سرنوشت ورود صنعت خودرو به بورس چگونه خواهد شد!؟ باشگاه خبرنگاران

معامله در بازار بلوك اختياري است / تسويه خارج از پاياپاي معاملات در بازار بلوك

تهران - ايرنا - مدير نظارت بر بازارها و بورس هاي سازمان بورس گفت: بازار معاملات بلوكي در كنار بازار معاملات عادي به صورت اختياري امكان انجام معاملات بلوكي را با محدوديت هاي كمتر و تسهيلات بيشتر براي سهامداران حقوقي و سهامداران حقيقي بزرگ فراهم ساخته است.

به گزارش ايرنا و به نقل از پايگاه اطلاع رساني بازار سرمايه (سنا)، محمودرضا خواجه نصيري افزود: بازار معاملات بلوكي از روز دوشنبه امكان جديدي را در كنار معاملات عادي بازار در اختيار سهامداران حقوقي و حقيقي قرار مي دهد تا بتوانند از اين پس، براساس توافق با طرف عرضه ،زمان تسويه معاملات را مشخص كنند.

مدير نظارت بر بازارها و بورس هاي سازمان بورس و اوراق بهادار، درباره ايجاد بازار معاملات بلوكي از فردا گفت: براساس دستورالعمل جديد، از فردا بازار معاملات بلوكي همزمان با معاملات بازار عادي كار خود را شروع مي كند.

اين مقام مسوول درباره مزاياي بازار بلوك افزود: اين بازار به درخواست سهامداران حقوقي و سهامداران حقيقي بزرگ براي رونق گرفتن هر چه بيشتر معاملات ايجاد شده و نكته اي كه در اين بازار بر آن تمركز شده ايجاد تسهيل در شرايط معاملات بلوكي است.

وي ادامه داد: با توجه به اينكه بعضاً شرايط عمومي بازار به ويژه ضرورت اصلاح ساختار شركت هاي حقوقي و جا به جايي سهامداران حقوقي، مانع از مبادلات بلوك هاي بزرگ مي شود، اين بازار اجازه مبادلات در حجم بزرگتر با محدوديت كمتر نسبت به بازار عادي را فراهم كرده است.

وي با اشاره به ايجاد شرايط تسويه خارج از پاياپاي، گفت: در اين بازار بلوك هاي بالاي 5 ميليون سهم براي سهام بزرگ و 2.5 ميليون سهم براي سهام كوچك در نظر گرفته شده و سهامداران مي توانند بلوك ها را در اين ارقام معامله كنند و با توجه به تسهيلات خارج از پاياپاي مي توانند با توافق با طرف عرضه، تنوع مورد نياز را براي زمان تسويه معاملات ايجاد كنند.

خواجه نصيري خاطرنشان كرد: دامنه معامله در اين بازار در مثبت و منفي 4 روزانه خواهد بود و با توجه به تسهيلاتي كه در تسويه اين دست از معاملات انجام گرفته است، انتظار مي رود اين بازار موجب افزايش تحركات اشخاص حقوقي و حقيقي بزرگ و بالا رفتن حجم معاملات سهامداران عمده شود.

مدير نظارت بر بازارها و بورس هاي سازمان بورس در پايان تأكيد كرد: با ايجاد اين بازار تسهيلات جديدي در بازاريابي و فروش سهام اشخاص حقوقي و حقيقي بزرگ در كنار فرصت هاي قبلي ايجاد شده، فرصتهاي قبلي كماكان به قوت خود باقي است و عملاً معامله در اين بازار با وجود ظرفيت هايي كه در آن ايجاد شده، به اختيار سهامداران است.