منظور از قیمت نظری پیش گشایش چیست؟

هشدار فرابورس به سهامداران بازار پایه

معاون فرابورس نسبت به رفتارهای هیجانی اخیر که منجر به تغییرات قیمتی سهام برخی از شرکت‌های درج شده در تابلو ب بازار پایه شده هشدار داد و اعلام کرد تداوم این روند منجر به اعمال محدودیت‌هایی برای انجام معاملات توسط ناظر بازار فرابورس خواهد شد.

به گزارش ملیت به نقل از خبرگزاری تسنیم، اواخر سال گذشته همزمان با بازگشایی بالغ بر 130 نماد معاملاتی در بازار پایه جدید، راه‌اندازی تابلو «پایه ب» در فرابورس کلید خورد. حالا پس از گذشت حدود دو هفته کاری از راه‌اندازی این تابلو جدید همراه با تسهیل شرایط انجام معاملات، شاهد تغییرات قیمتی سهام برخی از شرکت‌های درج شده در تابلو «پایه ب» هستیم که به همین منظور معاون عملیات و نظارت بازار فرابورس ایران انتظاراتی را از سهامداران و فعالان در تابلو معاملاتی «پایه ب» مطرح کرد.

بهنام محسنی عنوان کرد: پس از طبقه‌بندی بازار پایه به سه تابلو معاملاتی الف، ب و ج و تسهیل انجام معاملات در تابلو «پایه ب» و امکان دسترسی مستقیم تمامی معامله‌گران برخط به سامانه معاملاتی آن بازار، با وجود این موضوع که روند کلی معاملات در اکثر نمادهای معاملاتی روندی عادی را در پی داشته است، در برخی از نمادهای معاملاتی تابلو «پایه ب» شاهد رفتارهایی هیجانی و اتخاذ تصمیماتی منظور از قیمت نظری پیش گشایش چیست؟ بدون برنامه‌ریزی لازم هستیم.

وی ادامه داد: در کمتر از 10 درصد از مجموع معاملات نمادهای معاملاتی حاضر در تابلو «پایه ب»، رفتارهای هیجانی و روندهای غیر عادی مشاهده می‌شود که 90 درصد از شرکت‌های مذکور، مشمول شرایط درج در تابلو «پایه ج» هستند. با وجود این موضوع و به منظور فراهم ساختن فرصتی برابر برای تمامی شرکت‌های بازار پایه برای تطبیق شرایط خود با مفاد دستورالعمل‌های مربوطه، صرفا تا 31 مرداد 96 در تابلو «پایه ب» قابل معامله هستند و در صورت عدم تطبیق شرایط خود با مفاد دستورالعمل‌ها و مصوبات مربوطه، از تاریخ یاد شده به تابلو «پایه ج» منتقل خواهند شد.

محسنی با بیان اینکه پس از انتقال نمادهای ذکر شده به تابلو «پایه ج»، معاملات در آن تابلو با محدودیت‌های بیشتری همراه بوده و صرفا سه روز در هر هفته قابل انجام خواهد بود، گفت: معاملات نمادهای مذکور پس از اجرای حراج تک قیمتی، با قیمت ثابت کشف شده و بر اساس قیمت نظری گشایش در حراج ناپیوسته قبلی قابل انجام است و امکان نوسان قیمت در طول جلسه معاملاتی وجود نخواهد داشت.

معاون عملیات و نظارت بازار فرابورس ایران با طرح این موضوع که انتظار از سرمایه‌گذاران و سهامداران فعال در تابلو «پایه ب» این است که با صبر و حوصله، به صورت آگاهانه و با هوشیاری لازم در اکوسیستم جدید بازار پایه نسبت به اتخاذ تصمیمات منطقی و نمایش رفتارهای عقلایی اهتمام بورزند، هشدار داد: ادامه روند رفتارهای هیجانی و اتخاذ تصمیماتی بدون پشتوانه منطقی و برنامه‌ریزی عقلایی، منجر به اعمال محدودیت‌هایی برای انجام معاملات توسط ناظر بازار فرابورس خواهد شد.

به گفته وی موارد مشکوک به دستکاری قیمت، انجام معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی و اقداماتی که نوعا منجر به ایجاد ظاهری گمراه‎کننده از روند معاملات اوراق بهادار یا ایجاد قیمت‎های کاذب و یا اغوای اشخاص به انجام معاملات اوراق بهادار شده است به کمیته رسیدگی به تخلفات سازمان ارجاع شده و بررسی‌های بیشتر نیز به صورت مستمر ادامه خواهد داشت.

خرید سهام شرکت ها قبل از مجامع

خرید سهام شرکت ها قبل از مجامع همواره به عنوان یکی از سوالات سرمایه گذاران می باشد که آیا باید سهام شرکت ها را قبل از مجامع خرید و در مجامع شرکت کرد یا خیر. در این مقاله قصد داریم این نکته را توضیح دهیم که سهام چه شرکت هایی را قبل از مجمع خریداری کنیم و در چه مجامعی هم شرکت نکنیم و در هنگام شركت در مجامع ، چه نكاتي را حتما بايد مد نظر قرار دهيم و آيا شرايط بازار سرمايه در هنگام برگزاري مجمع مي تواند به عنوان يك عامل تعيين كننده براي حضور در مجمع باشد يا خير. همانطور که در مقالات قبل توضیح دادیم سرمایه گذاران با سرمایه گذاری در بورس به دو روش می توانند بازدهی کسب کنند که شامل سود سرمایه ای یا سود حاصل از خرید و فروش سهام در بورس و سود نقدی می باشد. با من در اين مقاله همراه باشيد تا همه سوالات احتمالي در خصوص مجمع عمومي عادي ساليانه سهام را پاسخ دهم.

سود نقدی چیست و چرا در مجامع بورسی سود نقدی تقسیم میکنند.

قبل از توضیح این موضوع که ایا قبل از مجامع سهام شرکت ها را خریداری کنیم یا خیر باید ایتدا به این سوال پاسخ دهیم که سود نقدی چیست و چرا در مجامع سود نقدی بین سرمایه گذاران تقسیم میکنند. همه شرکت ها در طول یک سال مالي که فعالیت دارند در کنار تولید و فروش محصولات خود، سود و یا زیان را شناسایی میکنند (میزان تغییرات حاشیه سود ناخالص می تواند سوددهی شرکت را تحت تاثیر قرار دهد) که در صورت سود ده بودن بخشی یا کل سود را بین سرمایه گذاران تقسیم میکنند. به این سودی که بین سرمایه گذارن تقسیم می شود سود نقدی می گویند. مقدار سود نقدی هم در مجمع عمومی عادی سالیانه صاحبان سهام که حداکثر 4 ماه بعد از پایان سال مالی شرکت ها تشکیل می شود؛ توسط هیئت مدیره شرکت پیشنهاد و در مجمع به تصویب می رسد. طبق قانون تجارت شرکت ها موظف به پرداخت سود نقدی حداقل به میزان 10 درصد می باشند و باز هم طبق قانون باید 8 ماه بعد از مجمع سود نقدي تصويب شده را بین سهامداران توزیع کنند؛يعني اگر سال مالي شركتي ١٣٩٧/١٢/٢٩ باشد اين شركت موظف است حداكثر تا تيرماه مجمع خود را برگزار كند و حداكثر تا پايان اسفند سال ٩٨ سود نقدي را بين سهامداران توزيع كند.

سود نقدی سهام به چه کسانی تعلق میگیرد.

سود نقدی سهام برای تقسیم در مجامع شرکت ها به سرمایه گذارانی تعلق میگیرد که در هنگام برگزاری مجمع سهامدار شرکت باشند. بنابراین فرقی ندارد که شما یک روز سهام شرکت را خریداری کرده اید و یا از یک سال پیش سهام شرکت را داشته اید؛ در هر صورت سود نقدی تقسیم شده در مجمع به شما تعلق می گیرد چرا كه در زمان تشكيل مجمع سهامدار شركت بوده ايد. به عنوان مثال فرض کنید که سال مالی شرکتی 1397/12/29 باشد. طبق قانون این شرکت باید حداکثر 4 ماه پس از پایان سال مالی مجمع خود را برگزار کرده و سود نقدی را بین سرمایه گذار تقسیم کند. شرکت اطلاعیه ای منتشر میکند و زمان برگزاری مجمع را 25 اردیبهشت اعلام میکند. بنابراین تمامی سرمایه گذارانی که در تاریخ 25 اردیبهشت سهامدار شرکت باشند مشمول دریافت سود نقدی می شوند.

دلایل خرید سهام شرکت ها قبل از مجامع

حال سوال این است که دلیل خرید سهام شرکت ها قبل از مجامع چه چیز می تواند باشد. به طور کلی شرکت ها به دو دسته رشدی و ارزشی در بازار سرمایه تقسیم می شوند. شرکت های رشدی به شرکت هایی گفته می شود که درآمدهای آن نسبت به گذشته با نرخ بالاتری در حال افزایش می باشد و لذا انتظار سودآوری آن در آینده بالا است. این شرکت ها معمولا سودهای سالیانه خود را تقسیم نمی کنند و در پروژه های جدید سرمایه گذاری میکنند. بنابراین خرید سهام شرکت هایی که سود آنها در حال افزایش می باشد ولی تقسیمی ندارند به لحاظ سرمایه گذاری جذابیت لازم را برای سرمایه گذار ندارد. از طرفی شرکت های ارزشی به شرکت هایی گفته می شود که سودآوری آنها مناسب بوده و در نتیجه درصد تقسیم سود نقدی آنها در مجامع نیز بالا می باشد. شرکت های ارزشی برای سرمایه گذاری میان مدت و بلند مدت هم بسیار مناسب می باشد.

آیا در مجامع شرکت های بورسی شرکت کنیم؟

همیشه در بین سرمایه گذاران بورسی این سوال وجود دارد که آیا در مجامع شرکت های بورسی شرکت کنیم یا خیر. البته شرکت در مجامع بورسی به استراتژی سرمایه گذار بستگی دارد. به عنوان مثال سرمایه گذارانی که به فکر خرید و فروش های کوتاه مدتی و یا نوسان گیری هستند عموما در مجامع شرکت نمی کنند اما سرمایه گذارانی که دیدگاه میان مدت و بلند مدت در سهم دارند یعنی کوتاه مدتی معامله نمی کنند در مجامع شرکت هاد حضور پیدا کرده و سود نقدی دریافت میکنند. اما یک سری از عوامل که هر سرمایه گذاری باید آن را برای شرکت در مجامع مد نظر قرار دهد شامل موارد زیر می باشد.

1/ نسبت سود نقدی به سود هر سهم: به طور کلی هر چقدر نسبت سود نقدی تقسیمی در مجمع نسبت به سود ساخته شده آن سال بیشتر باشد در مرحله اول سهم جذابیت بالایی را دارا می باشد. به عنوان مثال فرض کنید که سود ساخته شده هر سهم برای سال 97 حدود 100 تومان باشد و در مجمع تصمیم گرفته شود که بالای 80 درصد از سود محقق شده را در مجمع بین سرمایه گذاران تقسیم کنند. این یعنی شرکت سود تقسیمی مناسبی را دارا می باشد

3/مدت زمان واریز سود بعد از مجمع: طبق قانون شرکت ها موظف هستند حداکثر 8 ماه بعد از برگزاری مجمع سود نقدی را بین سرمایه گذاران توزیع کنند که هر چه مدت زمان ذکر شده کمتر باشد سهم جذابیت بالاتری برای شرکت در مجمع دارد. فرض کنید شما مالک 100000 سهم از شرکتی هستید و با فرض تصویب سود 100 تومانی در مجمع، شرکت باید 10 میلیون سود به حساب شما واریز کند. بنابراین تا زمانی که این سود به حساب شما واریز نشده؛ این پول بلوکه است. بنابراین هر چقدر زمان واریز سود نقدی کمتر باشد سهم جذابیت بیشتری برای خرید دارد. بنابراین اگر قصد خرید سهام شرکت ها قبل از مجامع را دارید حتما سه نکته ذکر شده در مطلب بالا را مد نظر قرار دهید و سپس اقدام به معامله کنید چرا که قادرید معاملات بهتری داشته باشید.

آيا شرايط كلي بازار را بايد به هنگام شركت در مجامع مد نظر قرار داد

از ديگر معيارهاي خريد سهام شركت ها قبل از مجمع شرايط كلي بازار سرمايه مي باشد به گونه ای که اگر بازار در هنگام برگزاری مجامع صعودی باشد انتظار افزایش قیمت سهام شرکت ها را در هنگام بازگشایی نماد داریم ولی اگر وضعیت بازار نزولی و راکد باشد باید با توجه به نسبت سود نقدی به سود هر سهم و از طرفی P/E سهم اقدام به تصمیم گیری در خصوص شرکت در مجامع کرد. پس شرط وجود نقدينگي در بورس در هنگام برگزاري مجامع ميتواند به عنوان يكي از عوامل تاثيرگذار در تصميم گيري سرمايه گذار براي شركت در مجمع باشد.

۴ تغییر بنیادی در بازار پایه فرابورس

مدیر عامل فرابورس تغییرات بنیادی در بازار پایه را طبقه‌بندی ناشران، تغییر در نحوه انجام معاملات، جلسه معاملاتی و تعداد انجام حراج پایانی، ایجاد سازوکار حفظ کنترل شرکت و حذف دامنه نوسان قیمت عنوان کرد.

به گزارش ایبِنا، امیر هامونی درخصوص اصلاحات انجام‌شده در مقررات بازار پایه نیز گفت: مواردی شامل طبقه‌بندی ناشران بازار پایه بر اساس میزان انتشار و زمان‌بندی ارائه اطلاعات در سه تابلو پایه زرد، نارنجی و قرمز؛ تغییر در نحوه انجام معاملات، جلسه معاملاتی و تعداد انجام حراج پایانی برای هر تابلو؛ ایجاد سازوکار حفظ کنترل شرکت از طریق ایجاد برخی محدودیت‌ها در عرضه سهامدار عمده به بازار خُرد برای خروج از شرکت؛ حذف دامنه نوسان قیمت به منظور از بین بردن اثر کهربایی و نرمال‌سازی از موارد اصلاحی بازار پایه است.

۲۸ درصد ارزش بازاری فرابورس در اختیار بازار پایه

وی با بیان اینکه ۱۸۲ شرکت در بازار پایه فرابورس حضور دارند، افرود: ۶۱ درصد نمادهای معاملاتی فرابورس در این بازار درج شده‌اند که ۶۴ هزار میلیارد تومان ارزش بازاری سهام درج شده در بازار پایه است، همچنین ۲۸ درصد ارزش بازاری سهام فرابورس به این بازار اختصاص دارد و ۲۴ هزار میلیارد تومان ارزش معاملات این بازار در سال ۹۷ بوده است.

حضور ۷۸ شرکت لغو پذیرش شده

به گفته هامونی، در حال حاضر ۷۸ شرکت لغو پذیرش شده در بازار پایه هستند و ۱۰۲ شرکت که موجب قانون احکام دائمی در این بازار درج نماد شده‌اند، همچنین نماد فرابورس و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی نیز در تابلو الف این بازار حضور دارند و در مجموع نماد ۱۸۲ شرکت در بازار پایه درج شده است.

وی در خصوص نحوه انجام معاملات در تابلوهای فعلی بازار پایه گفت: در حال حاضر حراج‌های ناپیوسته در سه تابلو الف، ب و ج این بازار وجود دارد؛ سپس حراج پیوسته و در نهایت برای برخی نمادهای تابلوهای ب و ج در نیم ساعت پایانی معاملات آکشن ناپیوسته را شاهدیم.

افزایش تعداد پرونده‌های تخلفاتی

مدیرعامل فرابورس با بیان اینکه در تابلو جدید و بر اساس اطلاعات سال ۹۷ که شرکت‌ها ارائه کرده‌اند، ۱۱۲ شرکت در تابلو زرد قرار می‌گیرند، ۵۷ شرکت در تابلو نارنجی و ۱۳ شرکت در تابلو قرمز، اظهار کرد: برخی مشکلات موجود در بازار پایه منجر به تغییر قوانین این بازار شد که از آن جمله باید به افزایش تعداد پرونده‌های تخلفاتی و مجرمانه، عدم وجود شفافیت اطلاعاتی در شرکت‌های بازار پایه و نبود بازیگران معتبر در بازار اعم از بازارگردانان، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های پوششی منظور از قیمت نظری پیش گشایش چیست؟ اشاره کرد.

اثر کهربایی

وی در خصوص دیگر عوامل زمینه‌ساز اصلاح قوانین بازار پایه بیان داشت: مواردی همچون معطوف شدن توجه عموم به بازار پایه و در نتیجه تبعیت از مدیران کانال و کاهش ضریب نفوذ تحلیل‌های بنیادی، افزایش دستکاری بازار از طریق سیگنال‌دهی، اثر کهربایی موجود در نوسانات نزدیک به سقف و کف قیمت، تلاش برای تخمین عمق بازار توسط مشتریان برخط در مرحله پیش گشایش با ورود یا ویرایش سفارشات و در نهایت افشای عمق بازار توسط معامله‌گران، مهم‌ترین عواملی هستند که منجر به تغییر و اصلاح قوانین بازار پایه در دستورالعمل جدید آن شدند.

کاهش امکان دستکاری

به گفته هامونی، افزایش هزینه و کاهش امکان دستکاری بازار از طریق برقراری الزام به انجام آزمون در صورت نیاز، اعطای اختیار تنظیم ریزساختارهای بازار به هیات‌مدیره فرابورس، محدود کردن نوسان پس از رشد یا افول ۳۰ درصدی، عدم انتشار عمق بازار، انتشار قیمت نظری گشایش در مرحله پیش گشایش نیز دیگر محور اصلاحات انجام شده در مقررات فعلی بازار پایه به شمار می‌رود.

هامونی همچنین ابهامات مطرح‌شده از سوی فعالان بازار را در خصوص دستورالعمل جدید بازار پایه شامل عدم انتشار مظنه‌های خرید و فروش و ایجاد شبهه نسبت به غرری بودن معاملات، نوسان محدود یک ریالی و ایجاد شبهه در خصوص تعیین قیمت توسط نهاد ناظر و تعداد روزهای معاملاتی کشف قیمت محدود و کاهش امکان نوسان قیمت عنوان کرد.

رفع ابهامات سهامداران

وی به اقدامات انجام‌شده در خصوص ابهامات سهامداران و فعالان بازار پایه اشاره و تشریح کرد: برگزاری جلسه با کانون نهادها و کانون کارگزاران و پس از آن اعطای فرصت مجدد جهت گردآوری نظرات، جمع‌بندی نظرات گردآوری‌شده توسط کانون‌ها و برگزاری دو جلسه کمیته فقهی و ارائه شبهات مطروحه اقداماتی بودند که برای بررسی ابهامات فعالان بازار پایه صورت گرفتند.

مدیرعامل فرابورس موارد جمع‌بندی شده در جلسه اخذ پیشنهادات با حضور نمایندگان کانون‌ها در تیرماه ۹۸ را شامل اجرای مقررات جدید به صورت تدریجی در مرحله اول برای دو تابلو نارنجی و قرمز و بررسی نتایج حاصله و تصمیم‌گیری در مورد اجرای مقررات برای تابلو زرد در مرحله دوم و برگزاری حراج پایانی بدون محدودیت دامنه نوسان دو روز در هفته برای تابلو زرد، یک روز در هفته برای تابلو نارنجی و یک روز در ماه برای تابلو قرمز ذکر کرد.

عدم انتشار مظنه‌های خرید ‌و فروش

هامونی همچنین سه محور دیگر نظرات جمع‌بندی در این خصوص را اعمال محدوده دامنه نوسان به صورت درصدی در معاملات، عدم انتشار مظنه‌های خرید ‌و فروش و همچنین قیمت نظری گشایش حین جلسه معاملاتی و در نهایت مجوز انجام فعالیت بازارگردانی در خصوص تمامی نمادهای درج‌شده در بازار پایه برشمرد.

مچینگ قیمتی در بورس (Matching)

مچینگ قیمتی : معاملات مچینگ یا خرید کالای مازاد زمانی اتفاق می‌افتد که تمام حجم عرضه شده در بورس مورد معانله قرار نگیرد. برای اینکه به این سوال پاسخ دهیم که معاملات و خرید و فروش‌ها در بازار بورس چطور انجام می‌شوند؛ باید درک صحیحی از مچینگ یا به اصطلاح تطابق خریدها و فروش داشته باشیم.

در بازار بورس زمانی که سفارشی خرید با یک سفارش فروش در رابطه با یک سهم تطابق داشته باشد و به بیان دیگر با قیمتی نزدیک به هم و در یک زمان ارسال شوند در این صورت مچینگ قیمتی اتفاق می‌افتد. مچینگ زمانی رخ می‌دهد که حداکثر قیمت سفارش خرید با حداقل قیمت سفارش فروش با هم تطابق یا حتی از آن بیشتر شود. در این صورت مبادله‌ی اوراق بهادار صورت می‌گیرد.

در گذشته Matching order بصورت حضوری به مزایده گذاشته می‌شد؛ اما در عصر نوین این عمل به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. پس در این صورت مچینگ سفارش‌های خرید و فروش در بورس‌های مختلف در سیستم‌های الکترونیکی اولویت بندی خواهند شد. یک نکته‌ی اساسی این است که عرضه کننده باید مچینگ را تا پایان روز باز نگه دارد.

در سامانه‌ی مچینگ، معاملات با قیمت پایه صورت می‌گیرد و در بین خریداران رقابتی وجود نخواهد داشت. به بیان دیگر زمانی که زمان زرد فرابرسد و میزان محصولات عرضه شده بیشتر از حجم تقاضا باشد؛ در این صورت کالای مازاد و معامله نشده وارد مچینگ شده و با همان قیمت پایه، کالا در بین کارگزاران معامله خواهد شد. مچینگ قیمتی همچنین برای کشف قیمت در بازار بورس و زمان توقف سهم بنا بصورت مچینگ بازگشایی انجام خواهد شد.

مرحله‌ی ‌پیش گشایش در بازار بورس و اوراق بهادار

انجام معاملات و ثبت سفارش خرید و فروش از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ الی ۱۲:۳۰ صورت می‌گیرد. سهام‌داران در بازار بورس می‌توانند از ساعت ۸:۳۰ الی ۹ که مرحله‌ی پیش گشایش است سفارشات خود را ثبت و یا ویرایش‌های لازم را انجام دهند(البته جدیدا به دلیل اختلالاتی که برخی از سودجویان ایجاد کردند؛ این بازه به یک ربع کاهش پیدا کرده‌است).

مرحله‌ی پیش گشایش از این جهت حائز اهمیت است که شاخص‌های بازار بورس و همچنین وضعیت نمادهای مورد نظر در روز جاری با توجه به صف‌های خرید و فروش ایجاد شده بر روی نمادها تا حدودی مشخص خواهند شد. اگر منظور از قیمت نظری پیش گشایش چیست؟ این مرحله به درستی انجام شود می‌تواند بر روی قیمت معاملات تاثیر گذار باشد. نکته‌ی مهم این است که در مرحله‌ی پیش گشایش معامله‌ای صورت نمی‌گیرد و در این بازه‌ی زمانی فقط ثبت‌، ویرایش و یا حذف سفارش از سوی سهام‌داران رخ می‌دهد.

سرخطی زدن فرایندی است که افراد سفارشات خود را در مرحله‌ی پیش گشایش برای موفق شدن در خرید و فروش سهامی که در صف خرید و فروش است ثبت کنند. در مرحله‌ی ‌پیش گشایش حتی یک ثانیه هم مهم است چرا که اگر افراد در ثانیه‌های اول سفارش خود را ثبت کنند جایگاه بهتری در صف خرید و فروش خواهند داشت. هدف از اینکه بازار بورس با مرحله‌ی پیش گشایش شروع می‌شود این است که ساز و کار مناسبی ایجاد شود و با در نظر گرفتن اخبار و تحولات روز، فروشندگان و یا خریداران سفارشات خود را در سیستم وارد کنند و به این ترتیب فرایند کشف قیمت انجام شود. همچنین قیمت نظری قیمتی است که خریدار و فروشنده در مرحله‌ی پیش گشایش در رابطه با یک سهم با هم به توافق می‌رسند.

مچینگ قیمتی یا پیش گشایش

بعد از مرحله‌ی پیش گشایش، مرحله‌ی گشایش یا همان مچینگ است. شروع فعالیت اصلی بازار بورس و اوراق بهادار از ساعت ۹ الی ۱۲:۳۰ روزهای شنبه تا چهارشنبه است(در روزهای پنجشنبه و جمعه و یا روزهای تعطیل معامله‌ای در بازار صورت نمی‌گیرد) که تمام سفارش‌هایی که به هسته ارسال شده‌اند بعد از مچینگ قیمتی ثبت می‌شوند و سپس مورد تایید نهایی قرار می‌گیرند.

مچینگ قیمتی به معنای تطابق قیمت یک سهم سفارش خریدار با سفارش فروشنده است. به عبارت دیگر اگر قیمت درخواستی فروشنده و خریدار یک سهم با هم مطابقت داشته باشد معامله مچ و انجام می‌شود.

مچینگ اوردر ( Matching orders) چیست؟

فرایندی است که طی آن بورس اوراق بهادار یک یا چند سفارش خرید سهام را به یک یا چند سفارش فروش برای انجام معاملات جفت می‌کند. که می‌تواند در تقابل با درخواست برای قیمت دادن(RFQ) در یک اوراق بهادار برای انجام تجارت باشد.

اگر یک سرمایه گذار بخواهد مقداری سهام بخرد و دیگری بخواهد همان مقدار را با همان قیمت بفروشد، در این صورت اوردرهای آن‌ها مچ شده و معامله انجام می‌شود. کار مرتبط سازی این سفارشات فرآیند مچینگ اوردر است. امروزه، بیشتر مبادلات مچینگ اوردر با استفاده از الگوریتم‌های رایانه‌ای انجام می‌شود.

الگوریتم‌های مچینگ قیمتی در بازار بورس و اوراق بهادار

بورس‌های مختلف برای انجام مچینگ اردر از الگوریتم‌های مختلفی استفاده می‌کنند. الگوریتم‌های مچینگ قیمتی سفارش در بورس اوراق بهادار به دو دسته‌ی خروج تقسیم می‌شود. ورود یا همان FIFO( First Out First in,) و سرشکن(Pro Rata).

الگوریتم فیفوی پایه روشی برای مدیریت و ارزیابی دارایی است که در آن دارایی‌های تولید شده یا خریداری شده برای اولین بار فروخته، مورد استفاده یا از بین می‌روند. در این الگوریتم، اولین سفارش خرید فعال در بالاترین قیمت، اولویت بیشتری نسبت به سفارش‌های بعدی با همان قیمت خواهد داشت. به عنوان مثال، اگر ۱۰۰ سهم با قیمت هر سهم ۱۰ دلار و ۱۰۰ كالای دیگر با قیمت هر سهم ۱۵ دلار خریداری شود، FIFO هزینه‌ی اولین كالای فروخته شده را ۱۰ دلار تعیین می‌كند. پس از فروش ۱۰۰ کالا، صرف نظر از خرید موجودی اضافی، هزینه‌ی جدید آن ۱۵ دلار می شود.

Pro Rata یا سرشکن فرایندی است که هر آن‌چه تخصیص داده می‌شود در قسمت‌های مساوی توزیع شود. در واقع اگر چیزی به طور نسبی ارائه شود، به معنای اختصاص مبلغی به یک نفر با توجه به سهم آن‌ها از کل است. در حالی که می‌توان از یک محاسبه‌ی نسبتاً نسبی برای تعیین بخش‌های مناسب از کل موجود استفاده کرد.

در بازار بورس سیستمی که الگوریتم‌ اصلی‌اش Pro Rata باشد، برای اولویت بندی، ابتدا سفارش‌های فعال در قیمتی خاص و متناسب با سایز نسبی هر سفارش را قرار می‌دهد.

به عنوان مثال زمانی که یک سفارش خرید ۲۰۰سهمی و یک ۵۰ سهمی با یک قیمت فعال باشند؛ هنگامی که یک سفارش فروش ۲۰۰سهمی منطبق با همین سفارش فعال شود؛ سیستمی با این الگوریتم ۱۶۰سهم از صفارش خرید ۲۰۰سهمی و ۴۰ سهم از سفارش خرید ۵۰سهمی را با این سفارش مچ می‌کند. چون حجم سفارش فروش نمی‌تواند هر دو سفارش خرید را پوشش دهد، سیستم بخشی از هر دو سفارش خرید را انجام می‌دهد.

خلاصه و نتیجه گیری

مچینگ قیمتی به معنای تطبیق سفارش خریدار با فروشنده‌ی یک سهم است. برای این کار از الگوریتم‌های مختلفی استفاده می‌شود. این موضوع در بازار بورس با درخواست‌های خرید و فروش ارتباط دارد.

حراج پیوسته و ناپیوسته؛ راهنمای مراحل دادوستد در بازار بورس تهران

این روزها که تب سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه بالا گرفته و خیل میلیونی سرمایه‌گذاران خرد راه بورس را در پیش گرفتند. پرسش و پاسخ درباره سازوکارهای منظور از قیمت نظری پیش گشایش چیست؟ این بازار و اصطلاحات بورسی هم بازار پررونقی دارد، مثل حراج پیوسته و ناپیوسته. شاید برای شما جالب باشد که بدانید انجام معاملات اوراق بهادار در یکی بازارهای بورس، پنج مرحله دارد که هر جلسه معاملاتی باید دست کم سه مرحله اول از این پنج مرحله را بگذراند. اما این مراحل کدامند؟

مرحله اول:

مرحله «پیش گشایش» است، از نیم ساعت قبل از شروع دادوستدها آغاز می‌شود و امکان ورود، تغییر یا حذف سفارش وجود دارد هرچند که معامله‌ای در این مرحله انجام نمی‌شود.

مرحله دوم:

مرحله «گشایش» است که در این مرحله سفارش‌های موجود در سامانه معاملاتی بر اساس سازوکار حراج ناپیوسته و در دامنه نوسان روزانه قیمت انجام می‌شود.

مرحله سوم:

این مرحله در انجام معاملات روزانه بورس، مرحله «حراج پیوسته» است، این مرحله همان دادوستد رایجی است که همه اعم از حرفه‌ای های بازار و آنها که از دور دستی بر آتش بورس، بازار سرمایه و سهام دارند، می‌بینند و درباره آن صحبت می‌کنند. در مرحله حراج پیوسته، دادوستدها انجام می‌شوند.

مرحله چهارم:

مرحله «حراج ناپیوسته پایانی» است، این مرحله بلافاصله پس از خاتمه حراج پیوسته و یک ربع قبل از مرحله پنجم که معاملات پایانی نام دارد، انجام می‌شود. در این مرحله هم اگرچه کارگزاران بورس امکان ورود، تغییر یا حذف سفارش را دارند اما در عمل معامله‌ای انجام نمی‌شود.

مرحله آخر یا پنجم:

مرحله «معاملات پایانی» است، ۱۵ دقیقه پایانی جلسه معاملاتی که در این یک ربع ورود سفارش و انجام معامله با قیمت پایانی امکان‌پذیر است.

هر جلسه معاملاتی مراحل اول تا سوم را حتما طی می‌کند اما دو مرحله چهارم و پنجم الزاما در تمام جلسات معاملات انجام نمی‌شود و بستگی به نظر مسوولین بازار دارد

در توضیح همین پنج مرحله کلی، اصطلاح پرکاربرد بورسی استفاده شده که شاید برخی از این واژه‌ها برای آنها که به تازگی به جمع سهامداران پیوسته یا آنها که هنوز برای سهامداری و خرید و فروش در بازار مردد هستند، تازگی داشته باشد.

تفاوت حراج پیوسته و ناپیوسته چیست؟

پادکست چشم‌انداز بامدادی رادیو بی‌بی‌سی – دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱

از مهم ترین این اصطلاحات «حراج پیوسته» و «حراج ناپیوسته» است. این دو مدل حراج چه تفاوتی با هم دارند؟ اصلا به چه معنا هستند؟

حراج پیوسته:

از حراج پیوسته شروع کنیم، این حراج در واقع روند عادی و معمول خرید و فروش سهام در بورس را توصیف می‌کند. در حراج پیوسته به محض تطبیق قیمت سفارش‌های وارد شده به سامانه معاملات با قیمت‌های خرید و فروش، معامله انجام می‌شود.

حراج ناپیوسته:

به حراج ناپیوسته، حراج تک نرخی هم می‌گویند. در این شیوه پس از ورود سفارش‌ها به سامانه معاملاتی، دادوستد سهم بر اساس قیمت نظری گشایش که TOP نامیده می‌شود صورت می‌گیرد.

خب این تعریف مشکل دیگری دارد و آن توضیح درباره «قیمت نظری گشایش» است. در مراحل مختلف جلسات معاملات گفتیم که مرحله‌ای به نام «مرحله پیش‌گشایش» وجود دارد، در این مرحله که با وارد کردن قیمت‌ها، ثبت سفارش‌ها و حتی تغییر آنها همراه بود، خریداران و فروشندگان در قیمت مشخصی به توافق می‌رسند که معمولا میانگینی از پیشنهاد‌ها و سفارش‌هاست.

این قیمت تعادلی با گشایش بازار تحت عنوان «قیمت نظری گشایش» روی تابلو درج می‌شود و در همان ثانیه‌های نخست آغاز معاملات، سفارشات با این قیمت تعادلی یکسان شده، تطبیق می‌یابند تا در ادامه روند دادوستد سهام با همان شیوه حراج پیوسته پیش برود.

استفاده از حراج ناپیوسته در بازگشایی نماد‌های معاملاتی بسته و همچنین گذر از «گره معاملاتی» کاربرد دارد.