بازدهی سهام فراکاب چگونه است؟

روند رو به رشد فراکاب‌ها

مریم رستمی کارشناس بازار سرمایه واسطه‌های مالی در واقع همان نهادهای پولی هستند که به‌طور غیر مستقیم، یک کانال برای تحقق امر تسهیل و حرکت انتقال وجوه از پس‌اندازکنندگان و دارندگان مازاد وجوه به سرمایه‌پذیران و نیازمندان وجوه ایجاد می‌کنند. اما میزان استفاده از این نهادهای رابط، در کشورهای گوناگون، بسته به درجه ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز بودن و همچنین میزان رتبه اعتباری این گونه نهادها متفاوت است. به‌عنوان مثال در کشورهایی همانند آمریکا و انگلیس که درجه ریسک‌پذیری خانوار‌ها بالاست و نهادهای مالی آنها درجه بالایی از توسعه‌یافتگی و پیشرفت را به خود اختصاص داده‌اند، سهم استفاده از نهادهای مالی واسط بیشتر و بالاتر از سایر کشور‌هاست.

از جمله مهم‌ترین کاربرد‌های استفاده از این گونه واسطه‌ها، سهولت در امر تامین سرمایه، بهبود مدیریت در منابع مالی، ارزش‌گذاری مناسب سهام شرکت‌ها، هدایت سرمایه‌گذاری‌ها به بخش‌های مولد اقتصادی، انتخاب زمان سررسیدها، کاهش ریسک از طریق ایجاد پرتفوی و. است. نهادهای مالی در بورس شرکت‌های تامین سرمایه، مشاوره سرمایه‌گذاری، کارگزاران، شرکت‌های سبدگردانی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های مادر و موسسات رتبه‌بندی و درنهایت صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که هر کدام از این نهادها شرح وظایف مخصوص به خود و متعاقبا اثراتی بر بازار بورس و اوراق بهادار دارند. در بازار سرمایه ایران چهار نهاد مالی اصلی وجود دارد که عمده داد و ستد‌ها در بازار سرمایه ایران در بستر آنها انجام می‌شود. این نهاد‌ها که به‌عنوان شرکت در بازار سرمایه پذیرفته شده‌اند عملکرد متفاوتی از خود بر جای گذاشته‌اند.

بورس اوراق بهادار تهران

نماد بورس اوراق بهادار تهران در بیست و سوم مهرماه سال ۱۳۹۵ در فهرست شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران درج و در تاریخ اول دی‌ماه همان سال، تابلوی اصلی بازگشایی و سهام آن در بازار اول معامله شد. کارگزاری‌ها با نماد کبورس، نهادهای مالی با نماد نبورس و سایر اشخاص با نماد بورس، ترکیب سهامداران آن را تشکیل می‌دهند. این نماد در حال حاضر با سرمایه ۲هزار میلیارد ریال و سرمایه ثبت نشده ۲هزار میلیارد ریال و شناوری سهم ۸۸ درصدی معاملات خریدوفروش را در تاریخچه معاملات خود ثبت می‌کند. بازدهی ماهانه سهم ۴۴ درصد و سهم از صنعت ۲۰ درصد است.

فرابورس ایران

نماد فرابورس ایران در ۲۰مرداد سال گذشته با قیمت کشف‌شده ۱۳ هزار ریال عرضه شد. بازدهی ماهانه سهم ۳۴ درصد بوده و ۹/ ۱۲ درصد از صنعت را به خود اختصاص داده است. فرابورس ایران از هفت بازار(بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار پایه، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار مشتقه و بازار SME) با کارکردها و مقررات متفاوت تشکیل‌شده است. سرمایه این شرکت در حال حاضر ۲هزار و ۸۰۰میلیارد ریال است. حدود ۳۰ درصد از مجموع تعداد سهام مختص اشخاص حقیقی، ۲۰ درصد شرکت بورس اوراق بهادار تهران و مابقی سایر اشخاص حقوقی است.

بورس کالای ایران

اولین معامله این شرکت در شانزدهم بهمن‌ماه سال ۱۳۹۷ صورت گرفت. سرمایه شرکت در حال حاضر ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال است. شناوری سهام آن صد در صد و بازده ماهانه سهم ۴۰ درصد است و حدود ۹ درصد از صنعت را به خود اختصاص داده است. بازار فیزیکی (محصولات صنعتی و معدنی، محصولات کشاورزی، محصولات پتروشیمی، محصولات فرآورده‌های نفتی)، بازار فرعی، بازار مشتقه (قراردادهای آتی و قراردادهای اختیار معامله) و بازار مالی(اوراق سلف استاندارد، گواهی سپرده کالایی و صندوق سرمایه‌گذاری کالایی) بازارهای فعال در بورس کالای ایران هستند.

بورس انرژی

بورس انرژی ایران با سرمایه ۶۰۰ میلیارد ریال در بازار دوم بورس ایران در حال معامله است. بازده ماهانه سهم ۲۱ درصد بوده و در حال حاضر سهم شرکت از صنعت ۱۶ درصد است. سهامداران شرکت بورس انرژی نهادهای مالی با نماد(انرژی۱) با ۷/ ۵۹ درصد، فعالان بخش انرژی(انرژی ۲) ۳/ ۱۹ درصد و سایر اشخاص(انرژی ۳) ۲۱ درصد است که نهادهای مالی با نماد انرژی ۱ با مالکیت ۷/ ۵۹ درصدی در صدر جدول ترکیب سهامداران قرار دارد.

خلاصه عملکرد مالی

جدول مقایسه‌ای صورت‌های مالی ۶ماهه سال‌های ۹۸ و ۹۹ بیانگر این موضوع است که در بازه زمانی یک ساله، تغییر روند مثبت در صورت سود و زیان و صورت وضعیت مالی و متعاقبا نسبت‌های مالی مهم چهار شرکت بورس به وقوع پیوسته است. نمودار مقایسه روند قیمتی معاملات (برحسب ریال) چهار شرکت بورس طی روزهای معاملاتی از ابتدای سال جاری نکات زیر را آشکار می‌کند.

سهام شرکت بورس اوراق بهادار تهران در چهارمین ماه سال بیشترین رشد قیمت را تجربه کرده و پس‌ازآن هم‌راستا با روند نزولی شاخص بورس، به‌تدریج در مدار نزولی واقع ‌شده است. اوج قیمت سهام شرکت بورس کالا در دومین ماه سال جاری بوده و پس ‌از آن با شیب ملایم سیر نزول را در پیش گرفته است. روند قیمتی بورس انرژی ثبات پایدارتری را در مقایسه با دیگر بازارها به نمایش می‌گذارد و در پنجمین ماه سال بیشترین رشد قیمتی در سهام این شرکت به وقوع پیوسته است. ادامه روند معاملاتی سهام بورس انرژی پس از گذر از ماه مرداد، نشان از ثبات نسبی روند معاملات خریدوفروش دارد. روند قیمتی بازار فرابورس ازنظر ثبات نسبی در معاملات بسیار نزدیک به سهام بورس انرژی بوده و پس از ثبت بالاترین قیمت‌ها در تیرماه، ادامه روند با ثبات و مقاومت در برابر نزول همراه بوده است.

فراکاب چیست؟

فراکاب چیست؟ آیا تا به ‌حال اصطلاح فراکاب را شنیده‌اید؟ نمادهای زیر مجموعه فراکاب شامل چه نمادهایی می‌شود؟ در این مقاله به تفصیل درباره معنای واژه فراکاب صحبت کرده و شما را با نمادهای زیرمجموعه آن آشنا خواهیم کرد.

تعریف اصطلاح فراکاب در بورس

به 4 نماد بورس، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی، فراکاب می‌گویند. این 4 نماد جزو سهامی عام هستند که سهام آن‌ها در بورس و فرابورس معامله می‌شود و جزو نمادهای طلایی بازار سرمایه هستند.

اصطلاح فراکاب یکی از اصطلاحات رایج در بازار سرمایه است.

تعریف نمادهای زیرمجموعه فراکاب

اصطلاح فراکاب شامل 4 نماد بورسی است که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم:

۱.بورس (نام نماد بورس)

بورس به معنای بازار است و در همه جای دنیا اوراق بهادار و سهام را در بورس معامله می‌کنند. بورس بستر مناسبی برای سهامداران ایجاد می‌کند تا بتوانند به‌راحتی سهام و اوراق بهادار را معامله کنند.

بورس ایران نیز از سال 1315 شروع به فعالیت کرد و طی گذر سال‌ها گستره فعالیت خود را گسترش داد.

۲.فرابورس (نام نماد فرابورس)

فرابورس نیز زیرمجموعه سازمان بورس بوده اما قوانین آسان‌تری نسبت به بورس دارد. در واقع شرکت‌هایی که شرایط ورود به بورس را ندارند وارد بازار فرابورس می‌شوند؛ درواقع سخت‌گیری در بازار فرابورس به مراتب کمتر از بورس است.

بازار فرابورس چند بازار زیرمجموعه دارد که هر یک قوانین مخصوص به خود را دارند.

۳.بورس کالا (نام نماد کالا)

بازار بورس کالا از سال 1382 برای کنترل قیمت و جلوگیری از نوسانات عجیب غریب قیمت‌ها، همچنین جلوگیری از ارائه تقلبی بودن کالاها شروع به فعالیت کرده است و در آن کالاهایی خاص تحت نظارت سازمان بورس به فروش می‌رود.

بازار بورس کالا در عین حال که بسیار شبیه بورس است؛ اما قوانین مخصوص به خود را دارد.

۴.بورس انرژی (نام نماد انرژی1)

بازار بورس انرژی از سال 1391 شروع به فعالیت کرده است. در این بازار حامل‌های انرژی در بستری شفاف معامله می‌شوند. بازار بورس انرژی با ایجاد نقدشوندگی و رقابت‌پذیری بالا باعث تسهیل فروش حامل‌های انرژی به اشخاص و حقیقی داخلی و بین‌المللی شده است.

نحوه فعالیت فراکاب

نحوه فعالیت فراکابی‌ها

شرکت‌های بورسی ایران یا تولید کننده محصول هستند و یا خدمات ارائه می‌دهند. شرکت‌های فراکاب نیز جزو شرکت‌های خدماتی هستند؛ اما نوع خدمتشان متفاوت از سایر شرکت‌های خدماتی است. ساختار شرکت‌های فراکابی شبیه به هیچ یک از شرکت‌های دیگری بورسی نیست.

این شرکت‌ها علاوه‌بر این‌که از راه ارائه خدمات سود کسب می‌کنند، بلکه درآمدشان شامل کارمزد معامله سهام توسط سهامداران نیز است.

در واقع هر معامله‌ای که در بازار سهام ایران انجام می‌شود، کارمزدی از هر دو طرف معامله (خریدار و فروشنده) کسر شده و بابت ارائه خدمات به شرکت‌های فراکابی تعلق می‌گیرد.

البته باید یادآوری کنم که کارمزد معاملات تنها به این شرکت‌ها اختصاص پیدا نمی‌کند؛ بلکه کارمزد معاملات بین کارگزاری‌ها، شرکت‌های بورسی، و دولت تحت عنوان مالیات تقسیم می‌شود.

فراکاب‌ها برای رشدی خیره کننده آماده می شوند؟

حرفه ای های بازار معتقدند تاثیر نگرفتن از بازار جهانی و مسائل بین الملل مانند برجام و همچنین ریزش ها و رشدهای بازار سرمایه از مزیت های اصلی نمادهای فراکابی است.

صدای بورس - بازدهی سهام فراکاب چگونه است؟ وحید بلالی ،گروه فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط یکی از گروه های بازار سرمایه است که شاید بسیاری از فعالان حقیقی و خرد بازار سرمایه اطلاعات کافی درباره آن نداشته و حتی سرمایه گذاری در آن را غیر منطقی ارزیابی کنند.

این گروه شامل نمادهای بورس، فرابورس، انرژی۳، کالا، تامین سرمایه امین(امین)، تامین سرمایه نوین( تنوین )، تامین سرمایه بانک ملت (تملت)، تامین سرمایه امید ( امید)، تامین سرمایه لوتوس پارسیان( لوتوس ) است.

لیدرها و تعیین کنندگان اصلی این گروه چهار نماد بورس، کالا، فرابورس و انرژی۳ متعلق به چهار بورس اصلی کشور؛ بورس تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران و بورس انرژی ایران هستند.

به چهار نماد فوق فراکاب گفته می شود، برخی از فعالان خرد و حقیقی بازار سرمایه اعتقاد دارند این چهار بورس به علت تولید نکردن محصول و یا تاثیر نگرفتن از نرخ ارز در بازار جهانی ارزش سرمایه گذاری ندارند، اما حرفه ای های بازار سرمایه معتقدند تاثیر نگرفتن از بازار جهانی و مسائل بین الملل مانند برجام و تاثیر نگرفتن از ریزش ها و رشدهای بازار سرمایه از مزیت های اصلی نمادهای فراکابی است.

نمادهای فراکابی به وسیله کارمزد معاملات اداره می شوند و چه در ریزش سهمگین مانند مرداد ۹۹ و چه در رشد استثنایی بورس مانند سال ۹۸ تا خرداد ۹۹ ، این شرکت ها نفع و سود می برند، به بیان دیگر بزرگتر شدن بازار سرمایه ایران و روی آوردن دولت به سمت بازار سرمایه به نفع این شرکت ها است.

علاوه بر آن ارتباط با جهان و تشکیل بورس های بین الملل و تاسیس شعبه در مناطق آزاد مانند کیش می تواند بر بزرگتر شدن چهار بورس اصلی کشور بینجامد و سودسازی این شرکت ها دوچندان کند.

یکی از بهترین نمادهای این گروه نماد کالا بوده که بررسی گزارش ۶ ماه شهریور ۱۴۰۰ نشان می دهد ، این نماد در سودسازی موفق بوده درآمدهای عملیاتی بورس کالا در شهریور سال گذشته یک هزار و ۶۰ میلیارد تومان بوده که در شهریور سال جدید با افزایش ۷۲ درصدی به مبلغ یک هزار و ۸۲۳ میلیارد تومان رسیده است، سود ناخالص نماد کالا ۸۷۱ میلیارد تومان در شهریور سال گذشته بوده که با افزایش ۷۳ درصدی به یک هزار و ۵۳۵ میلیارد تومان در شهریور سال جاری رسیده است.

بورس انرژی هم در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۹۹ افزایش سودسازی کرده اما به اندازه بورس کالا نبوده است( بورس انرژی به علت شرایط ویژه تحریمی کشور مواجه بوده اما باز هم با این شرایط توانسته سودسازی خود را ادامه دهد.)

درآمدهای عملیاتی بورس انرژی در شهریور سال گذشته ۱۸۵ میلیارد تومان بوده که بازدهی سهام فراکاب چگونه است؟ با افزایش ۲۱ درصدی به ۲۲۳ میلیارد تومان رسیده، سود خالص در حال تداوم بورس انرژی نیز با افزایش ۳۴ درصدی مواجه بوده است.

درآمدهای عملیاتی و سودناخالص نماد فرابورس اما با کاهش ۶۴ درصدی نسبت به شهریور سال گذشته مواجه بوده و دلیل آن کاهش حجم معاملات و کاهش کارمزد نمادهای فرابورس و بورس بوده است، البته ذکر این نکته ضروری است که نمادهای فرابورس و بورس نسبت به سال ۹۸ و سال های قبل درآمدهای چندین برابری را تجربه کرده اند که این درآمدها وضعیت فرابورس و بورس را از لحاظ درآمدی از بورس کالا و بورس انرژی بسیار بیشتر کرده است. به عنوان مثال درآمد عملیاتی فرابورس یک هزار و ۲۳۷ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به بورس کالا با یک هزار و ۸۲۳ میلیارد تومان است که اختلاف ۵۰ درصدی دارد.

اما اگر مجموع درآمد دو سال گذشته این دو نماد را با هم بررسی کنیم به نکته جالبی می رسیم، درآمد دو سال منتهی به شهریور نماد کالا ۲هزار و ۸۸۳ میلیارد تومان است اما درآمد دوسال گذشته نماد فرابورس منتهی به شهریور ۴هزار و ۷۱۸ میلیارد تومان است که بیش از ۶۰ درصد است و نشان از با ارزش بودن سهم فرابورس در این قیمت ها است.

نماد بورس هم به همین وضعیت بوده اما انتشار خبر بدهی هزار میلیارد تومانی بورس تهران به شهرداری و استخراج رمزارز شاید تاثیر منفی بر سودسازی بورس بگذارد ،البته انتشار زمین های متعلق به شرکت بورس تهران در سامانه کدال که بیش از ۱۹ زمین در تالارهای منطقه ای بورس در سراسر کشور است و این حجم از دارایی شرکت بورس تهران بتواند از اثرات این دو عامل کم کند، البته طبق بررسی ها استخراج رمزارز در زیرزمین شرکت بورس تهران ناچیز بوده و به حساب نمی آید.

بیشتر بخوانید:

تحلیل تابلو خوانی

ارزش بازار گروه فعالیت‌های کمکی به نهادهای مالی واسط در چهارشنبه ۷۸ میلیارد تومان بوده و ارزش شناور آن به ۳۰میلیارد تومان رسید(البته نماد بورس تهران به علت حواشی پیش آمده درباره رمزارز تعلیق است و اطلاعات آن در روز چهارشنبه حساب نشده است)

برآیند پول هوشمند این گروه مثبت ۸.۹ میلیارد تومان بوده قدرت خریدار به فروشنده ۱.۷ است که در شرایط ریزشی بازار عدد خوبی محسوب می شود.

متوسط PبهE این گروه ۱۴.۹۱ بوده که نسبتا خوب است، البته هر صنعت یا گروهی PبهE منحصر به فرد خود را دارند و باید طبق میانگین این شاخص در سال های گذشته تصمیم گیری کرد و صرف PبهE پایین در تمام صنایع ملاک نیست. مثلا درک درستی از آینده و نحوه رشد این صنایع وجود ندارد و ممکن در عرض چند ماه با هجوم دوباره قیمت ها و سودسازی ها افزایش EPS نرخ PبهE هم بسیار کمتر از امروز باشد.)

یکی از مواردی که برخی از فعالان بازار را از سرمایه گذاری در این نمادها منصرف کرده همین PبهE بالای فراکابی ها بوده که این نرخ را نمی توان معیار دقیقی برای ارزش گذاری این شرکتها عنوان کرد.

تحلیل تکنیکال
برای به دست آوردن وضعیت تکنیکال هر کدام از ۴ نماد فراکابی را به صورت مستقل بررسی می کنیم:

فرابورس

نماد فرابورس بعد از بازدهی عالی بیش از ۲۰۰ درصدی بعد از بازگشایی بعد از مجمع و افزایش سرمایه حال با ریزش ۴۵ درصدی مواجه شده و قیمت آن به ۲۳۰۰ تومان رسیده که قیمت بسیار ارزنده ای است.