اهمیت سواد(هوش) مالی دانشآموزان
اهمیت سواد مالی دانشآموزان، اگر بیشتر از سواد تحصیلی آنان نباشد، قطعا کمتر از آن نیست.سواد مالی دانشآموزان و همچنین همه کودکان، نوجوانان و جوانان، ابزار مهمی برای بهبود توانایی مالی آنها در همه دوران زندگی‌شان می‌باشد. ایجاد فضا و شرایط لازم، برای آموزش سواد مالی دانشآموزان، به آنها کمک می‌کند، نحوه صحیح استفاده از پول، چه در دوران تحصیل و چه در زندگی شغلی و آینده، را یاد بگیرند تا از این طریق، به رفاه مالی ایده‌آل خود، دست یابند.
منظور از سواد مالی دانشآموزان چیست؟
منظور از سواد مالی دانشآموزان، توانایی دانشآموزان در استفاده از دانش و مهارت، برای تصمیم‌گیری‌های مؤثر و بهینه، در استفاده از پول می‌باشد. کسب دانش و توسعه مهارت، برای سواد مالی و یا هوش مالی دانشآموزان، فقط مربوط به دوران تحصیل آنان نمی‌شود و فرایند یادگیری آن، مادام‌العمر است. ذکر این نکته حائز اهمیت است که سواد مالی دانشآموزان، باعث می‌شود کودکان و نوجوانان، سریعتر و ساده‌تر بتوانند عادت‌های اشتباه مالی خود را تصحیح کنند و در نتیجه با اشتباهات و هزینه کمتری به توانایی مالی دست پیدا کنند.
سواد مالی دانشآموزان، منجر به رفاه مالی آنها در آینده می‌شود.
حال سوال این است که آیا کودکان و نوجوانان ما، دارای سواد مالی هستند؟ آیا آنها دانش و مهارتهای مربوط به هوش مالی را در دوران تحصیل خود می‌آموزند؟ آیا ما به عنوان والدین، توانسته‌ایم نحوه استفاده صحیح از پول را به فرزندان خود بیاموزیم؟ و اینکه آیا ما والدین، خود دارای سواد مالی هستیم؟
دانش و مهارتهای مربوط به سواد مالی دانشآموزان، بسیار وسیع و متنوع می‌باشند و بطور کلی هر فعالیتی که با استفاده از پول، صورت می‌گیرد(مانند خرید از مغازه، پرداخت شهریه مدرسه و …)، می‌تواند زمینه را برای آموزش یک مهارت مالی به فرزندان در اختیار والدین قرار دهد. در ادامه به چند مورد از مهمترین مهارتهای مربوط به سواد مالی دانشآموزان اشاره می‌شود:
۱. پسانداز، مهارت اساسی در سواد مالی دانشآموزان:
مهمترین مهارت مربوط به سواد مالی دانشآموزان، مهارت پسانداز می‌باشد. فرزندان از همان دوران کودکی باید بیاموزند که شرط اساسی برای دستیابی به رفاه مالی و زندگی موفق و شاد، داشتن ویژگی افراد دارای هوش مالی پسانداز است. الگوی زیر می‌تواند روشی موثر و کاربردی برای آموزش نحوه پسانداز به فرزندان باشد:
- از فرزندان خود بخواهید که ۴ صندوق و یا جعبه کوچک را تهیه و بر روی آنها برچسب‌هایی با عنوان‌های «پسانداز»، «سرمایهگذاری»، «هزینه» و «هدیه» بچسبانند. و برای او توضیح دهید که ویژگی افراد دارای هوش مالی صندوق پسانداز، برای نگهداری پول برای خریدهای اساسی(مانند دوچرخه)، صندوق سرمایهگذاری، برای نگهداری پول برای سرمایه‌گذاری‌های آینده، صندوق هزینه، برای خرج روزانه و صندوق هدیه، برای امور خیریه و دادن هدیه به دیگران می‌باشد.
- برای صندوق‌های او هدف‌گذاری کنید. به عنوان مثال، اگر فرزند شما قصد خرید دوچرخه دارد، مبلغی را برای صندوق پسانداز او مشخص نمایید که در صورت پسانداز آن میزان مبلغ برای او دوچرخه خواهید خرید. و به این ترتیب، کودک می‌آموزد پول‌های دریافتی از والدین را همان ابتدا در صندوق پسانداز خود قرار دهد. حتی اگر لازم باشد از خرج روزانه خود (مانند خرید خوراکی و …) صرف‌نظر نماید.
هدف از اجرای الگوی فوق این است که کودک با اولویت دادن به صندوق پسانداز، این مهارت را فراگرفته و در خود نهادینه کند.
نکته: دانشجویان این ۴ صندوق را، ۴ کارت بانکی متفاوت در نظر بگیرند.
پسانداز، مهارت پایه در سواد مالی دانشآموزان
۲. سرمایهگذاری، مهارت کاربردی در سواد مالی دانشآموزان:
مهارت سرمایهگذاری، مهارت استفاده صحیح از پول و از مهمترین مولفه‌های سواد مالی دانشآموزان محسوب می‌شود. فرزند با یادگیری این مهارت در کودکی و یا نوجوانی می‌آموزد که پسانداز خود را در چه جایی سرمایهگذاری نماید تا ضمن کسب سود مناسب، ریسک کمتری نیز متحمل شود. در اینجا چند مدل از انواع سرمایهگذاری معرفی می شوند:
- بانک: آسان‌ترین راه سرمایهگذاری می‌باشد. با سرمایهگذاری در بانک، سودی مشخص در زمانی معین را بدون تحمل هیچگونه ریسکی دریافت می‌کنید.
- خرید اوراق مشارکت: در این حالت، شرکت یا سازمان دولتی، سرمایه مورد نیاز برای تامین هزینه‌های عملیاتی خود را با انتشار اوراق مشارکت، تامین می‌نماید و متعهد می‌شود در سررسید معین، سود مشخصی را به دارنده اوراق مشارکت، پرداخت نماید. میزان ریسک و بازده در این حالت نیز متناسب با هم می‌باشند.
- سرمایهگذاری در بورس: در این حالت، سرمایه‌گذار مبلغی را در بورس اوراق بهادار، سرمایهگذاری می‌نماید و به خرید و فروش سهام می‌پردازد. این نوع سرمایهگذاری دارای ریسک نسبتاً بالایی می‌باشد. اما در صورتی که با اطلاعات کافی وارد این بازار شوید، می‌تواند بازدهی خوبی نیز به همراه داشته باشد.
- صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک: شرکت‌هایی هستند که پول سرمایه‌گذار را دریافت و در بازارهای مختلف مانند سهام و اوراق مشارکت، سرمایهگذاری می‌کنند و مقدار معینی از سود حاصله را در دوره‌های زمانی مشخص به سرمایه‌گذار پرداخت می‌کنند. این نوع سرمایهگذاری نیز دارای ریسک کم و بازدهی معقول می‌باشد.
- از دیگر انواع سرمایه‌گذاری‌ها می‌توان به سرمایهگذاری در بازار طلا و مسکن و دیگر کالاها اشاره نمود.
یکی از روش‌های موثر برای آموزش این مهارت به کودکان، حضور والدین در هر کدام یک از انواع سرمایهگذاری و انتقال تجربیات خود به فرزندان می‌باشد.
آموزش سرمایهگذاری به فرزندان، باعث افزایش سواد مالی دانشآموزان می‌شود
۳. بیمه، مهارت ضروری در سواد مالی دانشآموزان:
بیمه از ضروری‌ترین مولفه‌ها در سواد مالی دانشآموزان است. دانشآموزان با آشنایی انواع بیمه‌ها، می‌آموزند که چگونه در مقابل خطرات احتمالی در زندگی از خود و سرمایه خود محافظت نمایند. از مهمترین انواع بیمه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- بیمه درمانی: این بیمه، مربوط به تامین و جبران هزینه‌های درمانی می‌باشد. و اساسی‌ترین نوع بیمه برای هر فرد می‌باشد.
- بیمه عمر: این نوع بیمه، اختیاری اما از مهمترین انواع بیمه برای تامین آینده فرزندان می‌باشد.
- بیمه حوادث: این نوع بیمه، هر گونه حادثه از قبیل آتش‌سوزی، سیل، زلزله و … را تحت پوشش قرار می‌دهد.
- بیمه وسایل نقلیه: این نوع بیمه، اجباری بوده و شامل افرادی می‌شود که دارای وسایل نقلیه موتوری مانند خودرو و موتورسیکلت می‌باشند.
هر نوع بیمه، جنبه خاصی از زندگی افراد را تحت پوشش قرار می‌دهد و آشنایی فرزندان با مفهوم بیمه، می‌تواند برای رفاه مالی آنها در آینده، بسیار مهم باشد.
آشنایی با بیمه، مولفه ضروری سواد مالی دانشآموزان است.
۴. بودجه‌بندی، مهارت فراگیر در سواد مالی دانشآموزان:
مهارت بودجه‌بندی، سایر مولفه‌های مربوط به سواد مالی دانشآموزان را درچارچوبی مشخص، قرار می‌دهد. به عبارت دیگر با آموزش مهارت بودجه‌بندی، کودک می‌آموزد که:
- چه مقدار درآمد دارد و چه مقدار می‌تواند هزینه کند.
- درآمد خود را به چه فعالیت‌هایی باید اختصاص دهد.
- به هزینه‌های خود نگاه کند و موارد غیر ضروری را از لیست هزینه‌ها حذف نماید.
روش‌های زیادی برای آموزش نحوه بودجه‌بندی وجود دارد که در اینجا به « قانون ۲۰-۳۰-۵۰ » اشاره می‌شود. بر طبق این قانون، پنجاه درصد از کل میزان بودجه برای هزینه‌های ثابت( مانند اجاره، بیمه، غذا و..)، سی درصد برای انجام امور تفریحی( مانند سفر، رستوران، کلاسهای ورزشی و …) و بیست درصد برای پسانداز در نظر گرفته می‌شود.
نکته مهم: در این قانون ابتدا ۲۰ درصد سهم پسانداز را کنار بگذارید و سپس ۸۰ درصد مانده را مطابق الگوی فوق، خرج کنید.
با یادگیری مهارت بودجه‌بندی، کودک به اولویت‌بندی نیازهای خود می‌پردازد و نحوه استفاده بهینه از درآمد را فرا می‌گیرد و بدین ترتیب، در زندگی واقعی خود نیز به رفاه مالی می‌رسد.
بودجه‌بندی، از مهارتهای مهم سواد مالی دانشآموزان
۵. کارآفرینی، مهارتی درآمدزا در سواد مالی دانشآموزان:
کارآفرینی، از مهمترین مهارتهای سواد مالی دانشآموزان می‌باشد. فرزندان، با کسب این مهارت، نحوه کارآفرینی، ایجاد شغل و کسب درآمد را می‌آموزند. منظور از کارآفرینی، فرایندی است که در آن، شخص کارآفرین با ارائه ایده‌های نو ( بصورت کالا یا خدمات ) و با پذیرش ریسک‌ها و خطرات احتمالی پیش‌رو، اقدام به خلق فرصت‌های تازه و کسب درآمد می‌نماید. کارآفرینی، فرایند چند مرحله‌ای می‌باشد:
- صحبت با دوستان مورد اعتماد: در این مرحله کارآفرین در مورد ایده‌‌هایش با اطرافیان مورد اعتماد خود صحبت می‌کند و متوجه می‌شود که آیا آنها حاضر به خرید کالا و یا خدمات مورد نظر او می‌شوند یا خیر؟
- تحقیق در بازار: کارآفرین، با تحقیق در مورد کالا و خدمات رقبای خود در بازار، بررسی می‌کند که محصول او چه ویژگی متمایز و برتری، نسبت به محصولات مشابه دارد.
- تهیه طرح توجیهی: در این طرح، مواردی مانند هزینه‌های راه‌اندازی کسب و کار، نحوه اجرای طرح، بازار هدف و … به طور دقیق نوشته می‌شود. و در حقیقت، شخص کارآفرین، تمام جوانب کار را می‌سنجد.
- ساخت نمونه اولیه: کارآفرین در این مرحله، با ساخت نمونه اولیه از محصول، نظر مشتریان را در مورد آن جویا می‌شود.
- تامین سرمایه و اجرا: در مرحله آخر، کارآفرین، سرمایه مورد نیاز خود را تامین و شروع به اجرای طرح می‌نماید.
کارآفرینی و ایجاد شغل، از مولفه‌های مهم سواد مالی دانشآموزان
سواد مالی دانشآموزان، عامل موثری در موفقیت آنها در هنگام کارآفرینی می‌باشد. نکته بسیار حائز اهمیت برای موفقیت در زمینه کارآفرینی، آشنایی اولیه با محیط کسب و کار و بطور کلی بازار می‌باشد. به همین دلیل، اشتغال پاره وقت، به ویژه در دوران تحصیلی متوسطه و دانشگاه، ضمن افزایش سواد مالی دانشآموزان، راه را برای کارآفرینی، هموارتر می‌کند. تولید و فروش هنر و صنایع دستی، شروع یک تجارت آنلاین، بازاریابی و فروش در زمینه‌های مختلف، از جمله شغل‌های پاره وقتی هستند که با وجود درآمد کم، تجربه کاری، افزایش مهارت و اعتماد به نفس را به همراه خواهد داشت.
مهارت‌هایی که در بالا به آنها اشاره شد از مهارتهای مهم سواد مالی دانشآموزان محسوب می‌شوند و یادگیری آنها در دوران تحصیلی، دانشآموزان را در آینده، به سمت افزایش توانایی مالی و در نهایت، رفاه مالی، سوق خواهد داد.
آموزش خلاقیت و هوش مالی کودکان و نوجوانان
هر کودکی دارای استعداد و هوش منحصر به فرد خود است که این موضوع وظیفه والدین و مربیان را در شناسایی و کشف آن بسیار حساس می‌سازد. بنابراین این فرادرس می‌تواند تاثیرات بسزایی در هدایت کودکان و نوجوانان داشته باشد. در این آموزش مخاطبان یاد می‌گیرند خلاقیت و هوش به چه معناست و چگونه باید هوش فرزند خود را شناسایی نموده و خلاقیت آنها را پرورش دهند. همچنین چالش‌ها و اشتباهاتی که اکثر والدین با آنها مواجه می‌شوند، مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهای اصولی و عملیاتی برای آنها ارائه خواهد شد. علاوه بر این، مفاهیم پایه‌ای و اساسی هوش و خلاقیت مالی به صورت کاملا کابردی تدریس خواهد شد. پول، مدیریت پول، نحوه به دست آوردن و خلق ارزش و احترام به پول از مفاهیم دیگری است که در این آموزش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
آموزش خلاقیت و هوش مالی کودکان و نوجوانان
آموزش ویدئویی مورد تائید فرادرس
فایل PDF یادداشت های ارائه مدرس
دکتر مهدی علی نژاد
مدرس سواد و هوش مالی کودکان و نوجوانان
ایشان عضو هیات علمی دانشگاه و مربی و مدرس سواد و هوش مالی کودکان و نوجوانان هستند، همچنین تاکنون بیش از ۵۰ مقاله و کتاب به قلم ایشان به چاپ رسیده است.
توضیحات تکمیلی
هدف از آموزش خلاقیت مالی کودکان و نوجوانان آشنایی خانواده‌ها، مربیان و معلمان است چرا که هر شخصی حق دارد از دوران کودکی به نحو درستی هدایت شود تا بتواند در جوانی روی پای خودش مستقل بایستد. خصوصا با تغییرات رخ داده در محیط‌های تجاری و کسب و کار ضرورت این آموزش بیش از پیش احساس می‌گردد.
علاوه بر این، هر کودکی دارای استعداد و هوش منحصر به فرد خود است که این موضوع وظیفه والدین و مربیان را در شناسایی و کشف آن بسیار حساس می‌سازد. بنابراین این فرادرس می‌تواند تاثیرات بسزایی در هدایت کودکان و نوجوانان داشته باشد.
در این آموزش مخاطبان یاد می‌گیرند خلاقیت و هوش به چه معناست و چگونه باید هوش فرزند خود را شناسایی نموده و خلاقیت آنها را پرورش دهند. همچنین چالش‌ها و اشتباهاتی که اکثر والدین با آنها مواجه می‌شوند، مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهای اصولی و عملیاتی برای آنها ارائه خواهد شد. علاوه بر این، مفاهیم پایه‌ای و اساسی هوش و خلاقیت مالی به صورت کاملا کابردی تدریس خواهد شد. پول، مدیریت پول، نحوه به دست آوردن و خلق ارزش و احترام به پول از مفاهیم دیگری است که در این آموزش مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
بررسی تأثیر هوش مالی بر ریسک پذیری سرمایه گذاران با تعدیل گری ویژگی های جمعیت شناختی آن ها در بورس اوراق بهادار تهران
مبحث ریسک و ریسک¬پذیری در ادبیات مالی، جایگاه ویژه¬ای دارد و پژوهش¬های فراوانی به بررسی عوامل موثر بر ریسک¬پذیری سرمایه¬گذاران پرداخته¬اند. این پژوهش در صدد آن است که تأثیر هوش مالی بر ریسک¬پذیری سرمایه¬گذاران در بورس را بسنجد و نقش متغیرهای جمعیت شناختی را در رابطه بین هوش مالی و ریسک¬پذیری بررسی کند. جامعه آماری این پژوهش را سرمایه-گذاران بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می¬دهند. برای اندازه¬گیری هوش مالی افراد در جامعه مورد نظر، از پرسشنامه هوش مالی محقق ساخته¬ای با 10 سوال و برای اندازه¬گیری ریسک¬پذیری افراد نیز از پرسشنامه ریسک¬پذیری راسل استفاده شده است. تحلیل¬های آماری بر اساس پرسشنامه¬های جمع¬آوری شده انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می¬دهد که هوش مالی بر ریسک-پذیری سرمایه¬گذاران در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر مثبت و معنادار دارد. هم¬چنین متغیرهای سن، جنسیت و تحصیلات در این رابطه نقش تعدیل¬گر دارند. تأثیر متغیرهای وضعیت تأهل و درآمد بر این رابطه معنادار شناخته نشد.
برای دانلود 15 صفحه اول ابتدا ثبت نام کنید
اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید
منابع مشابه
گونه شناسی شبکه های مالی بر اساس ویژگی های مکان شناختی آن ها (مطالعه ای در بورس اوراق بهادار تهران)
هدف این پژوهش ایجاد و معرفی یک شبکه مالی جدید و بررسی معیارهای مرکزیت سهام برای بهینه سازی سبد سهام سرمایه گذاران و همچنین شناسایی رهبران بازار سهام می باشد. در این پژوهش 100 شرکت برتر بورس اوراق بهادار که دارای بیشترین سرمایه ثبت شده اند در بازه زمانی دی ماه 1388 تا دی ماه 1398 انتخاب شدند. شبکه مالی با استفاده از قیمت پایانی تعدیل شده به بازده لگاریتمی تبدیل و ضریب همبستگی پیرسون بازده ه.
رابطۀ هوش معنوی با تورش های رفتاری در سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران
پژوهش حاضر با هدف مطالعه و بررسی تأثیر هوش معنوی که یکی از چهار هوش مطرح آدمی است، بر روی تورش‌های رفتاری از نوع احساسی سرمایه‌گذاران در بورس تهران مورد توجه قرارگرفته است. روش پژوهش پیش رو از نوع توصیفی، همبستگی و پیمایشی انتخاب شده است و جامعۀ آماری تحقیق، سرمایه‌گذاران بازار بورس اوراق بهادار تهران می‌باشند که با شیوۀ غیر‌تصادفی(دردسترس)، تعداد 384 نفر به عنوان جامعۀ مورد هدف انتخاب شده‌اند .
بررسی رابطه تحمل ریسک مالی و ویژگی های سرمایه گذاران (هوش مالی، مهارت مدیریت مالی، ثروت) بر اساس مدل بومی شده دونالد مطالعه موردی: بورس اوراق بهادار تهران
هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه تحمل ریسک مالی و ویژگی های سرمایه گذاران (هوش مالی، مهارت مدیریت مالی، ثروت) بر اساس مدل بومی شده دونالد- مطالعه موردی بورس اوراق بهادار تهران است. از این رو تحمل ریسک مالی به عنوان متغیر وابسته و هوش مالی، ثروت، مهارت مدیریت مالی به عنوان متغیرهای مستقل درنظر گرفته شده است. ایده اصلی تدوین فرضیه ها آن است که بین ویژگی های ویژگی افراد دارای هوش مالی سرمایه گذاران و تحمل ریسک مالی رابطه .
تأثیر سواد مالی و درک ریسک بر انتخاب سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار تهران
هدف از پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم های سرمایه گذاری و بررسی رابطه سطح سواد مالی سرمای هگذاران و تصمیم های سرمایه گذاری آنان است. این پژوهش از نوع همبستگی است و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. این پرسشنامه به شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیمات سرمایه گذاران و همچنین ارزیابی سطح سواد مالی و درک ریسک سرمایه گذاران می پردازد. نتایج نشان می دهد که ذهنیات فردی، اطل.
بررسی تأثیر شخصیت بر ریسک پذیری سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران
مبحث ریسک و ریسک پذیری در ادبیات مالی، جایگاه ویژه ای دارد و پژوهش های فراوانی به بررسی عوامل موثر بر ریسک-پذیری سرمایه گذاران پرداخته اند اما در خصوص شخصیت مطالعه جامعی صورت نگرفته است. این پژوهش در صدد آن است که تأثیر شخصیت ویژگی افراد دارای هوش مالی بر ریسک پذیری سرمایه گذاران در بورس را بسنجد. جامعه آماری این پژوهش را سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار تهران تشکیل می دهند. برای اندازه گیری شخصیت افراد در جامعه مورد نظر،.
تاثیر هوش هیجانی بر کیفیت تصمیمگیری سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران
هدف این تحقیق بررسی تاثیر هوش هیجانی بر کیفیت تصمیم گیری مالی در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. تصمیمگیران مورد آزمون که کارگزاران بورس اوراق بهادار (به عنوان تنها گروه شناخته شده به عنوان تحلیل گر مالی در ایران) بودند، تحت دو آزمون شامل "آزمون هوش هیجانی" و "آزمون کیفیت تصمیمگیری" قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به هوش ویژگی افراد دارای هوش مالی هیجانی و کیفیت تصمیم گیری کارگزاران با استفاده از دو پرسشنامه جمع آوری شد.
هوش و اقسام آن: ویژگی‌های انواع هوش انسانی و راه‌های تشخیص آنها
بیشتر افراد تصور می‌کنند که هوش زیاد به معنی داشتن مهارت‌ها و اطلاعات بسیار زیاد و استفاده صحیح از این اطلاعات است.
البته این تصور تا حدی صحیح می‌باشد. در واقع تعریف فوق امروزه در ارزیابی مفهوم هوش بسیار استفاده می‌شود. هوش دارای انواع مختلفی است. در این مقاله به بررسی اقسام هوش انسانی و نحوه تشخیص آنها پرداخته می‌شود.
انواع هوش طبق نظریه کتل – هورن
طبق نظریه دو روان‌شناس آمریکایی، ریموند کتل و جان هورن ویژگی افراد دارای هوش مالی دو نوع هوش وجود دارد: هوش سیال و هوش متبلور. طبق این نظریه هوش افراد نتیجه آمیزش و برهم‌کنش (تأثیر متقابل) مهارت‌ها و توانایی‌های مختلف می‌باشد.
هوش سیال
هوش سیال به عنوان توانایی جهت تفکر انتزاعی، استدلال، تشخیص الگوها، حل مشکلات و درک روابط توصیف می‌شود. این نوع هوش به طور عمده به توانایی ذاتی فرد بستگی دارد و از طریق تحصیلات و تمرین و تجربه قابل کسب نمی‌باشد.
هوش سیال معمولاً در زمان حل معما و یا رفع مشکلات استفاده می‌شود. برای مثال توانایی در یافتن مسیر در شهری شلوغ نشان‌دهنده وجود هوش سیال است.
یکی از روش‌های تشخیص هوش سیال، قابیلت انعطاف‌پذیری و سازگاری آن است؛ به این معنی که بسته به موقعیت‌های مختلف، این نوع هوش را می‌توان به شکل‌های مختلفی استفاده کرد.
هوش متبلور
هوش متبلور در نقطه مقابل هوش سیال قرار دارد؛ به این معنی که این نوع هوش به توانایی ذاتی فرد بستگی ندارد و از طریق تحصیلات، کسب تجربه و آموزش به دست می‌آید. در واقع هوش سیال در طول زندگی شخص یکسان باقی می‌ماند، ولی هوش متبلور قابل افزایش است.
یکی از نمونه‌های هوش متبلور افزایش تعداد واژگان زبانی می‌باشد. در طی دوران تحصیلات پس از گذشت سال‌ها دانش شخص در ارتباط با واژگان زبانی افزایش پیدا می‌کند. افزایش دانش ریاضیات نیز یکی دیگر از نمونه‌های هوش متبلور می‌باشد. با گذشت زمان شخص با نظریه‌های بیشتری در ارتباط با ریاضی آشنا می‌شود و مهارت شخص در این زمینه افزایش پیدا می‌کند.
۹ نوع هوش بر طبق نظریه هوش‌های چندگانه گاردنر
در سال ۱۹۸۳ یک روان‌شناس آمریکایی به نام هاوارد گاردنر نظریه خود به نام هوش‌های چندگانه را ارائه داد و به این ترتیب نظریه کتل و هورن مبنی بر این که بیش از یک نوع هوش وجود دارد ثابت شد.
بر طبق نظریه گاردنر هوشمند بودن چیزی فراتر از داشتن مهارت زبانی یا مهارت حل مساله ریاضی است. در این قسمت انواع هوش بر طبق نظریه هوش‌های چندگانه گاردنر شرح داده خواهند شد.
هوش منطقی – ریاضی
معمولاً یکی از راه‌های تشخیص هوش در افراد، بررسی توانایی منطقی فرد در حل مسائل ریاضی است. این نوع هـوش، هـوش منطقی – ریاضی نام دارد.
هوش منطقی – ریاضی نشان‌دهنده قدرت استدلال و توانایی محاسباتی شخص می‌باشد؛ بنابراین افراد دارای این نوع هوش، قادر به تفکر به صورت ذهنی و عقلانی هستند. چنین افرادی در هر موقعیتی قادر به تشخیص الگوها و روابط هستند.
افراد دارای هوش منطقی – ریاضی دارای خصوصیات زیر هستند:
- قدرت محاسباتی بالایی دارند و در اندازه‌گیری مقادیر و حل فرمول‌های ریاضی مهارت دارند
- از انجام آزمایش و تحقیق جهت اثبات فرضیه‌ها لذت می‌برند
- معمولاً جهت بهبود و پرورش هوش خود از بازی‌های استدلالی و استراتژیک بهره می‌برند
- از حل معما و کشف اسرار لذت می‌برند
- حس کنجکاوی باعث می‌شود تا سؤالات بنیادی و عمیق از خود بپرسند
افراد دارای هوش منطقی – ریاضی پیش از به کارگیری دانش و اطلاعات خود، ابتدا در مورد مفاهیم مختلف دانش نظری کسب می‌کنند.
ریاضی‌دان‌ها، کارآگاه‌ها، روزنامه‌نگاران تحقیقی و دانشمندان از جمله اشخاصی هستند که از هوش منطقی – ریاضی بالایی برخوردار هستند.
هوش کلامی – زبانی
هوش کلامی یا زبانی به توانایی شخص در استفاده مؤثر از کلمات اشاره می‌کند. امکان دارد این گونه برداشت شود که افرادی که نسبت به دو زبان مختلف شناخت کامل دارند، از هوش کلامی – زبانی بالایی برخوردار هستند.
این مطلب صحیح است ولی هوش کلامی – زبانی تنها شامل تسلط به دو زبان مختلف نمی‌باشد. امکان دارد شخصی ویژگی افراد دارای هوش مالی تنها به یک زبان مسلط باشد ولی در صورت مهارت در استفاده از کلمات، از هوش کلامی – زبانی بالایی برخوردار باشد.
به عبارت دیگر این نوع هوش به توانایی در انتخاب کلمه مناسب جهت ابزار عقاید شخص اشاره دارد.
افراد دارای هوش کلامی – زبانی دارای خصوصیات زیر هستند:
- به راحتی می‌توانند با استفاده مناسب از کلمات، افراد دیگر را به انجام کاری تشویق کنند و از زبان و کلمات برای دستیابی به هدف مورد نظر استفاده کنند.
- از دانش واژگانی بالایی برخوردار هستند و می‌دانند که از چه کلماتی و در چه موقعیتی باید استفاده کنند.
- علاقه زیادی به خواندن و نوشتن دارند.
- از بازی‌های واژگانی و بازی‌های مشابه دیگر که نیازمند استفاده از کلمات می‌باشد لذت می‌برند.
- به راحتی قادر به درک زبان‌ها و گویش‌های دیگر هستند.
افرادی که از هوش کلامی – زبانی بالای برخوردار هستند شامل نویسنده‌ها و رمان نویسان، شاعران، روزنامه‌نگارها و سخنران‌ها می‌باشند. سیاست‌مدارها نیز تا حد زیادی دارای هوش کلامی – زبانی بالایی هستند.
هوش تصویری – فضایی
برخی از افراد به سختی می‌توانند دنیای اطراف را به صورت سه بعدی درک و تصور کنند. زمانی که درباره تصور جهان به صورت سه بعدی صحبت می‌شود، موارد زیر بایستی در نظر گرفته شوند:
- تصویرسازی ذهنی یا توانایی فرد در ترسیم تصاویر فیزیکی در ذهن. با داشتن این قابلیت شخص خاطرات گذشته و یا تجربیات خود از اجسام را به راحتی در ذهن خود تصور می‌کند.
- ادراک فضایی یا سه بعدی یا توانایی درک و تفکر در مورد اجسام به صورت سه بعدی حتی اگر اطلاعات مختصری در مورد جسم وجود داشته باشد. ادراک سه بعدی در ارتباط با توانایی جهت تصویرسازی به کمک اطلاعات موجود نیز صدق می‌کند. برای مثال با ذکر کلمه مکعب، شخص به سرعت جسمی با شش وجه را تصور می‌کند.
- تغییر تصاویر یا توانایی مشاهده اجسام در حالت تغییر. برخی از افراد قادر به تصور اجسام در حالت تغییر نیستند؛ در حالی که برخی دیگر از افراد می‌توانند به راحتی در ذهن خود، جسمی را تصور کرده و شکل آن را تغییر دهند.
- مهارتهای هنری یا توانایی در خلق آثار هنری. مهارتهای تصویری و گرافیکی نیز در این طبقه‌بندی قرار دارند. در بسیاری از حرفه‌ها و مشاغل، هوش تصویری و فضایی با خلاقیت مرتبط می‌باشد.
افراد دارای هوش تصویری – فضایی دارای قدرت تخیل فعال هستند و همچنین دارای خصوصیات زیر می‌باشند:
- از محیط اطراف خود، آگاهی بسیاری زیادی دارند
- دارای مهارت زیادی در یافتن مسیر و جهت‌یابی هستند
- از انجام بازی‌هایی که دارای نقشه و مسیرهای پر پیچ و خم هستند لذت می‌برند
- به کشیدن و استفاده از تصاویر تمایل زیادی دارند
- علاقه زیادی به رؤیاپردازی و خلق موقعیت‌های مختلف در ذهن خود دارند
افراد دارای هوش تصویری – فضایی در مشاغلی مانند نقاشی، مجسمه‌سازی، معماری و طراحی موفقیت زیادی کسب می‌کنند. افرادی مانند دریانوردها و خلبان‌ها که با مسافت و فواصل سر و کار دارند نیز از هوش تصویری – فضایی بالای برخوردار هستند.
هوش طبیعت‌گرا
توانایی درک طبیعت و ارتباط برقرار کردن با تمامی موجودات زنده موجود در آن نوعی هوش محسوب می‌شود. داشت حساسیت نسبت به تمامی عناصر جاندار و بی‌جان در طبیعت نشان‌دهنده وجود هوش طبیعت‌گرا می‌باشد.
افرادی که دارای خصوصیات زیر هستند، از هوش طبیعت‌گرای بالایی برخوردار هستند:
- علاقه بسیار زیادی به طبیعت دارند و زمان زیادی را در طبیعت سپری می‌کنند
- با حیوانات به راحتی ارتباط برقرار می‌کنند
- مهارت زیادی در پرورش حیوانات و گیاهان دارند
افراد دارای هوش طبیعت‌گرا در مشاغلی مانند گیاه‌شناسی، کشاورزی و جنگل‌بانی موفقیت زیادی کسب می‌کنند.
هوش موسیقایی
افرادی که قادر به تحلیل و ارزیابی جزئیات مختلف صدا هستند و نسبت به ریتم و صدا حساسیت زیادی دارند دارای هوش موسیقایی هستند.
افراد دارای هوش موسیقایی از خصوصیات زیر برخوردار ویژگی افراد دارای هوش مالی هستند:
- قادر به تشخیص و تحلیل صداهای مختلف هستند
- علاقه زیادی به خلق موسیقی دارند
- در هنگام انجام امور مختلف، تمایل به شنیدن موسیقی دارند
- به کوچک‌ترین صداهایی که دیگران قادر به شنیدن آنها نیستند، حساس هستند
افراد دارای هوش موسیقایی شامل موسیقی‌دان، آهنگ‌ساز، خواننده، رهبر ارکستر و صدابردار می‌باشند.
هوش وجودی یا هستی‌گرا
بررسی مسائل عمیق و فلسفی به هوش وجودی یا هستی‌گرا نیاز دارد. افرادی که هوش هستی‌گرای زیادی دارند، حساسیت زیادی نسبت به طرح سؤالات عمیق و پاسخ دادن به این گونه سؤالات دارند.
افراد دارای هوش وجودی یا هستی‌گرا از خصوصیات زیر برخوردار هستند:
- تمایل و علاقه زیادی جهت پاسخ داده به سوالاتی عمیق و فلسفی دارند. این سؤالات شامل “معنای زندگی چیست؟”، “دلیل مرگ انسان چیست؟” و پس از مرگ چه اتفاقی برای انسان می‌افتد؟” می‌باشند.
- نسبت به مسائل مرتبط با وجود انسان حساسیت بسیار بالایی دارند.
افرادی که از این نوع هوش برخوردار هستند، به مشاغل مرتبط با روانشناسی و الهیات علاقه دارند. سخنران‌های انگیزشی نیز به میزان زیادی دارای هوش هستی‌گرا هستند.
هوش بدنی – جنبشی
افرادی که از هماهنگی چشم و دست زیادی برخوردار هستند، معمولاً در زمینه ورزش بسیار موفق هستند. با این حال به ندرت از ورزشکاران حرفه‌ای به عنوان افراد باهوش یاد می‌شود.
هوش بدنی – جنبشی به هماهنگی ذهن و بدن مرتبط می‌باشد. این نوع هوش بیشتر با مهارتهای بدنی و نحوه استفاده از بدن جهت استفاده از اشیاء و اجسام مختلف ارتباط دارد.
افراد که هوش بدنی – جنبشی بالایی دارند، دارای خصوصیات زیر هستند:
- از بدن و توانایی‌های خود و محدودیت‌های جسمانی‌شان آگاهی کامل دارند.
- با استفاده از ارتباط غیر کلامی و حرکات مختلف قادر هستند که پیغام مورد نظر خود را به دیگران انتقال دهند.
- به راحتی با دیگران تماس بدنی برقرار می‌کنند.
- در ارتباط با فعالیت‌های جسمانی و ورزشی از زمان‌بندی بسیار دقیقی ویژگی افراد دارای هوش مالی برخوردار هستند.
- در کار با دستان خود و استفاده از ابزار و تجهیزات مختلف بسیار مهارت دارند.
- به ساختن تجهیزات و وسایل مختلف با استفاده از دست علاقه دارند.
افراد دارای هوش بدنی – جنبشی به فعالیت‌هایی مانند ورزش، رقص، ژیمناستیک و اجرای نمایش بر روی صحنه تمایل دارند. افراد صنعتگر نیز از هوش بدنی – جنبشی زیادی برخوردار هستند.
بهترین نمونه افرادی که در استفاده از دستان خود مهارت زیادی دارند، جراحان می‌باشند؛ به طوری که هر حرکت دست جراح می‌تواند بر زندگی بیمار تاثیر داشته باشد.
هوش میان‌فردی
عواطف و احساسات انسان ارتباط بسیار نزدیکی به هوش دارند: هوش احساسی یا هیجانی (EQ) نیز نوعی هوش محسوب می‌شود. هوش میان‌فردی یا بین فردی به توانایی انسان در پی بردن به احساس افراد دیگر و همچنین درک انگیزه‌ها و تمایلات آنان اشاره می‌کند.
افرادی که دارای مهارتهای ارتباطی بالایی هستند (مهارتهای کلامی و غیر کلامی) از هوش میان‌فردی زیادی برخوردار هستند. معمولاً مهارتهای ارتباطی مهمترین و اولین موردی هستند که در ارتباط با افراد دارای هوش میان‌فردی مورد توجه قرار می‌گیرند.
افرادی که از هوش میان‌فردی زیادی برخوردار هستند، دارای خصوصیات زیر هستند:
- به راحتی تفاوت‌های افراد مختلف را تشخیص می‌دهند؛ همچنین شناختن افراد در بین جمعیت برای افراد دارای هوش میان‌فردی کار بسیار ساده‌ای محسوب می‌شود.
- دارای دوستان و آشنایان بسیار زیادی هستند و از وقت گذراندن با افراد مختلف لذت می‌برند.
- نسبت به حالت‌های روحی و خلق و خوی افراد دیگر حساس هستند.
- قادر هستند که مسائل مختلف را از دیدگاه‌ها و چشم‌اندازهای مختلفی بررسی و ارزیابی کنند.
افرادی که دارای هوش میان‌فردی زیادی هستند شامل معلمان، مددکارهای اجتماعی و سیاست‌مداران می‌باشند. بازیگران نیز از هوش میان‌فردی خود برای نمایش شخصیت‌های مختلف در فیلم یا نمایش استفاده می‌کنند.
هوش درون فردی
خودآگاهی نیز نوعی هوش محسوب می‌شود. در صورتی که شخص درک مناسبی از خودش داشته باشد، از احساسات خود و دلیل بروز احساسات کاملاً آگاه باشد و از نیازهای خود شناخت داشته باشد، با اطمینان می‌توان گفـت که چـنین شخـصی دارای هوش درون فردی است.
البته بایستی بین افراد خودپسند و خودشیفته و افرادی که دارای هوش درون فردی بالایی هستند تفاوت قائل شد. به طور کلی هوش درون فردی شامل قدردانی و رعایت احترام نسبت به همنوعان و انسان‌های دیگر نیز می‌شود. از این لحاظ دیدگاه شخص دارای هوش درون فردی نسبت به خود، با توجه ارزیابی دیدگاه‌های افراد دیگر شکل می‌گیرد.
افرادی که از هوش درون فردی زیادی برخوردار هستند، دارای خصوصیات زیر هستند:
- به صورت خود انگیخته عمل می‌کنند و در مواجه با رویدادهای مختلف زندگی و ارزیابی موقعیت‌های گوناگون خود را در اولویت قرار می‌دهند.
- با اراده، مصمم و مستقل هستند و به راحتی مسائل مختلف را بدون کمک دیگران می‌آموزند.
- از احساسات خود کاملاً آگاه هستند و بدون وابستگی به افراد دیگر جهت بهبود زندگی خود برنامه‌ریزی می‌کنند.
- ملاحظه‌کار و درون‌گرا هستند و ترجیح می‌دهند که در تنهایی به تأمل و ارزیابی خویش بپردازند.
رهبران معنوی، روانشناس‌ها، مشاوران و حتی فیلسوف‌ها از جمله افرادی هستند که دارای هوش درون فردی زیادی هستند.
احتمال بسیاری زیادی وجود دارد که هر ۹ نوع هوشی که شرح داده شد در یک شخص وجود داشته باشند. در واقع برخی از محققین ادعا می‌کنند که همه افراد تا حدی از هر 9 نوع هوش برخوردار هستند. با این حال امکان دارد که برخی از انواع هوش از انواع دیگر بالاتر و یا بیشتر آشکار باشند.
هوش مالی مؤثر در حل مشکلات مالی
اولین بار اصطلاح هوش مالی توسط رابرت کیوساکی مطرح شد. هوش مالی تنها بخشی از هوش ذهنی است که برای حل مشکلات مالی از آن استفاده می‌شود.
هوش مالی بخشی از هوش کلی شماست که می‌توانید به وسیله آن بخشی از مشکلات مالی خود را حل کنید. برای استفاده از هوش مالی پیش از هر چیز باید بیاموزید که آن را تقویت کنید تا از وخیم‌تر شدن اوضاع جلوگیری کرده باشید.
حل مشکلات مالی با هوش مالی
با سایت روانشناسی ویکی روان همراه باشید.
داشتن هوش مالی بالا به این معناست که شما می توانید به موفقیت‌های مالی بیشتری دست پیدا کنید و از مشکلات مالی دوری کنید. افراد دارای هوش مالی می‌توانند هوشمندانه عمل کرده و درآمد خوبی بسازند.
مدیرانی که هوش مالی پایینی داشته باشند غیرمسئولانه رفتار کرده و میزان موفقیت خود را پایین می‌آورند، در حالیکه مدیران دارای هوش مالی معمولا تصمیماتی هوشمندانه‌تر می‌گیرند و اقدامات درست ویژگی افراد دارای هوش مالی تری برای بهبود شرایط مالی به کار می‌بندند. این افراد می‌دانند که برای مدیریت پول‌شان چه کاری باید بکنند و از چه کاری اجتناب کنند.
هوش مالی در افراد مختلف متفاوت است که دو عامل موثر برای تشخیص آن عبارتند از:
کسب درآمد بیشتر
کسب درآمد یکی از عواملی است که می‌توانید ویژگی افراد دارای هوش مالی هوش مالی افراد را با آن مقایسه کنید. کسی که درآمد ماهیانه بالاتری دارد بی‌شک از هوش مالی بیشتر برخوردار است.
محافظت از ثروت و حفظ آن
بدین معنی که شما تا چه حدی می‌توانید از مال خود در برابر غارتگران مالی (عواملی که باعث از بین رفتن پول شما می‌شود) محافظت کنید.
دیدگاه شما