حد ضرر در بورس چیست؟ معرفی استاپ لاس و کاربرد آن در معامله سهام
هنگام تصمیمگیری درباره خرید یا عدم خرید یک سهام باید موارد زیادی را در نظر گرفت. تعیین نقطه توقف ضرر که با عنوان حد ضرر (Stop Loss) شناخته میشود، یکی از این عوامل مهم است. در صورت استفاده صحیح از استاپ لاس میتوان از زیانهای گسترده پیشگیری کرد. تقریباً همه معاملهگران بازار بورس با هر سطحی میتوانند از این ابزار بهرهمند شوند.
دستور حد ضرر چیست؟
دستور حد ضرر سفارشی است که توسط یک کارگزار برای خرید یا فروش سهام خاصی پس از رسیدن قیمت آن به یک حد خاص تعیین میشود. استاپ لاس برای محدود کردن ضرر سرمایهگذار در موقعیتهای امنیتی طراحی شده است. به عنوان مثال، تعیین استاپ لاس برای 10% پایینتر از قیمت خریداری شده سهام، ضرر شما را تا 10% محدود میکند. فرض کنید شما فقط سهام مایکروسافت (MSFT) را با قیمت 20 دلار خریداری کردهاید. بلافاصله پس از خرید سهام، شما دستور استاپ لاس را با قیمت 18 دلار وارد سیستم میکنید. اگر سهام به زیر 18 دلار سقوط کند، سهام شما به قیمت روز بازار به فروش میرسد. البته لازم به ذکر است دستور حد ضرر در پلتفرم کارگزاریهای خارجی وجود دارد و سرمایهگذاران در زمان خرید سهام آن را فعال میکنند. اما این امکان در پلتفرمهای بورس ایران وجود اهمیت تعیین حد ضرر ندارد. درنتیجه برای تعیین استاپ لاس در بورس ایران باید به صورت دستی عمل کنید. بهتر است جدولی تهیه کنید و استاپ لاس خود را در آن یادداشت کنید. هر زمان به رقم درج شده در این جدول رسیدید، سهام خود را بفروشید. سفارشات حد توقف نیز مشابه سفارشات حد ضرر هستند. با این حال، همانطور که از نام آنها مشخص است، در قیمت آنها محدودیت وجود دارد. در دستور حد توقف، دو قیمت مشخص میشود: قیمت توقف، که سفارش را تبدیل به سفارش فروش میکند و حد قیمت. حد قیمت یعنی به جای اینکه سفارش تبدیل به سفارش فروش در بازار شود، به یک سفارش محدود تبدیل میشود که فقط با حداکثر قیمت، یا بهترین قیمت ممکن اجرا میشود.
مزایای دستور حد ضرر
مهمترین مزیت دستور حد ضرر در بورس این است که هیچ هزینهای برای معاملهگر ندارد. همانطور که گفته شد در پلتفرمهای خارجی این ابزار هنگام انجام سفارش در دسترس کاربران است. معاملهگران هنگام خرید سهام، دستور استاپ لاس را نیز ثبت میکنند. تنها هزینه این کار، کارمزدی است که به صورت منظم و فقط پس از رسیدن قیمت به استاپ لاس و فروش سهام باید پرداخت شود. مزیت دیگر حد ضرر حذف هیجانات انسانی در روند تصمیمگیری است. بسیاری از افراد «عاشق» سهام خود میشوند! این افراد باور دارند که اگر فرصت دیگری به سهام بدهند، میتواند اهمیت تعیین حد ضرر ضرر خود را جبران کند. اما در واقعیت، این تأخیر فقط باعث افزایش زیان سرمایهگذار میشود. مهم نیست چه استراتژی برای سهامداری خود انتخاب کردهاید، باید بتوانید به راحتی علت حفظ سهام خود را تشخیص دهید. معیارهای سرمایهگذاری برای فردی که استراتژی بلندمدت یا سرمایهگذاری رشد را برای خود انتخاب کرده، با کسی که فعال است و به دنبال استراتژی کوتاهمدت یا میانمدت است متفاوت است. مهم نیست استراتژی شما از چه نوعی است. استراتژی فقط زمانی به سودآوری منجر میشود که به آن پایبند باشید. بنابراین اگر استراتژی شما خرید سهام و حفظ آن تا مدت زمان طولانی باشد (سرمایهگذاری رشد)، دستور حد ضرر فایدهای برایتان نخواهد داشت. درنهایت، اگر میخواهید یک سرمایهگذار موفق باشید، باید به استراتژی خود اطمینان داشته باشید. معنای این حرف آن است که هرطور شده به برنامه معاملاتی خود ادامه دهید. مزیت دستور حد ضرر این است که میتواند به شما در ادامه مسیر کمک کند و از قضاوتهای هیجانی در شرایط بحرانی جلوگیری کند.
استاپ لاس راهی برای حفظ سود شما در بورس
به طور ستنی استاپ لاس در معاملات به عنوان راهی برای جلوگیری از ضرر در نظر گرفته میشود. با این حال، یکی دیگر از کاربردهای این ابزار حفظ سود است. در این حالت، در بعضی موارد دستور استاپ لاس با عنوان «حد ضرر متحرک» معرفی میشود. حد مضرر متحرک، دستور استاپ لاس را زیر قیمت فعلی بازار (نه قیمتی که سهام را خریدهایم) تعیین میکند. با تغییر قیمت سهام و نوسانات بازار، قیمت تعیین شده به عنوان حد ضرر نیز تعدیل میشود. فراموش نکنید وقتی قیمت سهام شما بالا میرود، سود شما واقعی نیست. به عبارت دیگر، تا زمانی که سهام خود را نفروشید هیچ پولی به دارایی شما اضافه نمیشود. استفاده از حد ضرر باعث میشود سود خود را از حالت بالقوه به حالت بالفعل تبدیل کنید. ضمن آنکه حداقل مقداری از سود محقق شده خود را ذخیره میکنید. به عنوان مثال، فرض کنید شما سهام شرکت مایکروسافت را خریدهاید و استاپ لاس خود را 10% زیر قیمت فعلی آن تعیین کردهاید. سپس قیمت سهام در عرض یک ماه، رشد کرده و به 30 دلار میرسد. حد ضرر تعیین شده شما برای این سهم میتواند 27 دلار به ازای هر سهم باشد (27 = (30 × 10%) – 30). از آنجا که 27 دلار کمترین قیمتی است که برای فروش سهام خود انتخاب کردهاید، حتی اگر سهام به شدت افت کند نیز دچار ضرر نخواهید شد.
معایب دستور حد ضرر
سیستمی که برای دستور استاپ لاس در پلتفرمهای خارجی تعیین شده معایبی نیز دارد. هرچند در آن سیستم دیگر نیازی به رصد روزانه قیمت سهام خود ندارید و به راحتی، حتی در تعطیلات نیز میتوانید از اجرای قانون حد ضرر خود مطمئن باشید. با این حال ایراد اصلی این است که حتی نوسانهای کوتاهمدت روزانه نیز میتوانند دستور حد ضرر را فعال کنند. در این شرایط، بهتر است به سابقه نوسانات سهام مورد نظر دقت شود. به عنوان مثال، تنظیم استاپ لاس 5% در بورس برای سهامی که سابقه نوسان 10% یا بیشتر در هفته را دارد، استراتژی عاقلانهای نیست. به احتمال زیاد با این کار، به دلیل پرداخت کارمزد معامله سهام با رسیدن به استاپ لاس دچار زیان خواهید شد. در ایران که امکان تنظیم این دستور در پلتفرم کارگزاریها وجود ندارد، کار کمی پیچیدهتر است. شما باید هر روز وضعیت سهام خود را کنترل کنید. البته فراموش نکنید که حتماً باید حد ضرر تعیین شده را جایی ثبت کنید، به ذهن سپردن اعداد کار را برای شما دشوار خواهد کرد. اگر قصد دارید از حد ضرر متحرک استفاده کنید نیز بهتر است یک جدول، مانند جدول زیر برای خود تهیه کنید و هر روز قیمت سهام خود را با حد ضرر ثبت شده در این جدول مقایسه کنید. به محض افت سهام تا استاپ لاس مشخص شده، مانند دستگاه عمل کرده و سهام خود را بفروشید. فراموش نکنید، استفاده از استاپ لاس فقط زمانی مفید خواهد بود که احساسات و هیجانات خود را کنار بگذارید و فقط دستور را اجرا کنید.
نام نماد | قیمت خرید | حد ضرر | حد ضرر | حد ضرر | حد ضرر |
اخابر | 6438 | 5794 | 7023 | 11571 | 15012 |
بررسی یک مثال
به عنوان مثال در تاریخ 26 اسفند 98 سهام اخابر (مخابرات ایران) را خریدهایم. حد ضرر خود را به میزان 10% تعیین میکنیم. سپس 10% قیمت خرید خود را محاسبه کرده (5794)، از قیمت اهمیت تعیین حد ضرر فعلی کم، و عدد به دست آمده را در جدول یادداشت میکنیم. سهام ما به طور مداوم افزایش قیمت میدهد. متناسب با افزایش قیمت سهام، ما نیز استاپ لاس خود را افزایش میدهیم. به عنوان مثال، در تاریخ 16 فروردین 1399 قیمت سهام به 7804 میرسد، 10% آن را محاسبه کرده (7023) و از قیمت فعلی کم میکنیم و استاپ لاس به دست آمده را در جدول مینویسیم. این بدان معناست که با رسیدن قیمت سهام به مقدار به دست آمده، باید آن را بفروشیم. در تاریخ 31 اردیبهشت 99، حد ضرر سهام خود را 15012 تعیین کردهایم. پس از این تاریخ، قیمت سهام افت میکند و در تاریخ 7 خرداد 99 از استاپ لاس تعیین شده توسط ما عبور میکند. در این روز باید سهام خود را بفروشیم و از بازار خارج شویم. توجه کنید که استاپ لاس تعیین شده به درجه ریسکپذیری ما، سابقه نوسانات سهام مورد نظر و استراتژی معاملاتی که انتخاب کردهایم، بستگی دارد. اما استفاده از این ابزار تنها زمانی مفید خواهد بود که حتماً به آن عمل کنیم. به عبارت دیگر، با عبور قیمت سهام از حد ضرر تعیین شده حتماً آن را بفروشیم.
کلام آخر
استاپ لاس یکی از سادهترین ابزارهای معامله در بورس است. با این حال، بسیاری از سرمایهگذاران از اهمیت آن غافل هستند. تقریباً تمام سرمایهگذاران و با هر نوع استراتژی معاملاتی میتوانند از این ابزار استفاده کنند. ممکن است هدف شما برای استفاده از دستور حد ضرر جلوگیری از ضرر بیشتر یا ذخیره سود به دست آمده باشد. آکادمی دکتر ژند بستههای متنوع آموزش بورس خود را در اختیار علاقهمندان قرار داده است. پکیج پرایس اکشن آکادمی دکتر ژند، با آموزش حد ضرر به زبان ساده و قابلفهم باعث میشود از سایر منابع آموزشی بینیاز شوید. این ابزار در کنار سایر ابزارهای مورد نیاز برای انجام یک معامله موفق در بورس، به شما کمک میکند تا معاملات موفقتری داشته باشید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و تهیه این بسته آموزشی اینجا کلیک کنید.
چطور از سودهایمان محافظت کنیم؟؟!
تعریف ساده حدضرر یا حد توقف زیان این است: وقتی قیمت سهام به حدضرر تعیین شده رسید، سهام موردنظر را باید فروخت تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.
باید توجه کنید که کم شدن سود هم نوعی ضرر است ، بنابراین در زمانی که قیمت سهام بالا رفت، حدضرر را نیز باید متناسب با قیمت، افزایش داد.
مزایا و معایب حدضرر اتوماتیک
در بازار هایی مثل ارز دیجیتال مزایای تعیین حدضرر بصورت خودکار این است که شما مجبور نخواهید بود که قیمت سهام را بصورت روزانه چک کنید
این گزینه بسیار کارآمدی است مخصوصا زمانی که در تعطیلات یا در وضعیتی قرار دارید که نمیتوانید به کامپیوتر، اینترنت و موبایل دسترسی داشته باشید.
معایب حد ضرر خودکار این است که ممکن است حدضرر (مخصوصا زمانی که در قیمت نامناسبی تنظیم شده) با یک نوسان خیلی کوچک قیمت
در بازار فعال شده و ناخواسته معاملهای که انجام دادهاید بسته شود.
هیچ قاعده و قانونی برای تعیین قیمت حدضرر وجود ندارد. این موضوع کاملا به سبک سرمایهگذاری شما و میزان ریسک پذیریتان بستگی دارد
شاید شخصی که هدفش نوسانگیری است، حدضرر را 5 درصد زیر قیمت خرید قرار دهد در حالیکه شخصی که دارای هدف بلندمدت سرمایهگذاری است،
15 درصد پایینتر از قیمت خرید را به عنوان حدضرر تعیین نماید.
تعیین نقطه توقف یا حدضرر نیاز به کمی تجربه و داشتن اطلاعات کافی از تحلیل تکنیکال دارد . نکات کلیدی زیر میتواند در تعیین حدضرر به شما کمک کند.
تریل استاپ لاس
وقتی که وارد ترید یا معامله ای میشیم با رسیدن به تارگت اول میتونیم به همان سود بسنده کنیم. خارج بشویم و یا برای بدست اوردن تارگت های بعدی
میتوانیم صبر کنیم.بهترین کار برای رسیدن به تارگت های بعدی تریل یا جا به جا کردن استاپ لاسمون هست. یا در نقطه ورود برای سربه سر خارج شدن از
معامله یا بالاتر از از نقطه ورود تا در صورت برگشت قیمت بتوانیم با حداقل سود خارج بشوییم.
چند نکته کلیدی در تعیین حدضرر
- حدضرر را در معاملات کوتاه مدت روی محدوده حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید (به شرطی که بین 8 تا 10 درصد باشد)
- حدضرر را در خریدهای میانمدت و بلندمدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید (بین 10 تا 20 درصد پایینتر از قیمت خرید)
- وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت ارز در بالای محدوده مقاومتی تثبیت کردید، حدضرر را روی مقاومت شکسته شده
که حالا به عنوان حمایت عمل میکند قرار دهید. - اگر حدضرر را در فاصله کوتاهی از قیمت خرید قرار دهید، در معاملات کوتاه مدت ممکن است به دلیل نوسان زیاد قیمت،
خروج زودهنگامی از بازار داشته باشید (سهم خیلی زود فروخته شود.) - اگر حدضرر را در فاصله زیادی از قیمت خرید قرار دهید، باعث زیان بیشتر شما میشود. (سهم خیلی دیر فروخته میشود)
بنابراین یافتن حدوسط در تعیین حدضرر استراتژی هوشمندانه و بهتری میباشد. - همیشه به حدضرر تعیین شده عمل کنید. اگر پس از عمل کردن به حدضرر، رشد سهم شروع شد، نیازی نیست خودتان را ملامت کنید
و از آن به بعد در تعیین حدضرر دقت و مطالعه بیشتری انجام دهید. به جای ناراحت بودن، در عوض خوشحال باشید
که براساس استراتژی تان معامله را انجام داده اید. - برخی از افرادی که به دید بلندمدت سرمایه گذاری میکنند اعتقادی به تعیین حدضرر ندارند. شما هم اگر به وضعیت بنیادی شرکت مطمئن هستید
و قصد سرمایه گذاری بیش از 9 ماهه دارید میتوانید حدضرر تعیین نکنید.
حد سود چیست؟
حد سود به محدوده ای از قیمت گفته می شود که معامله گر بر اساس تحلیلی که بر روی سهم انجام می دهد،
آن محدوده را برای ذخیره سود و خروج از سهم مناسب پیش بینی می کند.
چرا تعیین حد سود مهم است؟
در تحلیل تعیین حد سود به اندازه حد ضرر مهم است. گاهی معامله گر به قدری درگیر تعیین نقطه ورود میشود
که فراموش میکند کی باید از سهم خارج شود. در تعیین حد سود معامله گر بر اساس ابزاری که دارد نقطهای که میخواهد
از سهم خارج شود را تعیین میکند. البته باید این نکته را در نظر داشته باشیم زمانی که جو کلی بازار و سهم خوب است، میتوانیم حد سود را ارتقا دهیم.
برای مثال زمانی که قیمت 5000 تومان را برای خروج تعیین کردیم ولی شرایط بازار مناسب است، میتوانیم این حد سود را بالاتر ببریم
و به 5500 تومان ارتقا دهیم. در اصل به این عمل تعیین حد سود شناور گفته میشود.
گاهی معامله گر برای تعیین نقطه ورود تلاش زیادی میکند و فراموش میکند که باید برای نقطه خروج هم برنامه ریزی کند.
تعیین حد سود :
برای مثال یک معامله گر میگوید که سهم را در کف کانال صعودی میخرم و در سقف کانال میفروشم.
خریدش تعیین نقطه ورود و فروشش تعیین نقطه خروج محسوب میشود. حال اگر شرایط بازار و سهم خوب بود،
معامله گر هدف دومی را برای سهمش در نظر میگیرد و میگوید تا هدف دوم صبر میکنم و بعد از رسیدن به این نقطه سهم را میفروشم.
معامله گر در نهایت همان طور که برای خرید سهم برنامه ریزی میکند و نقطه ورود را تعیین میکند، برای خروج از سهم هم باید برنامه داشته باشد
. معامله گر با تعیین محدوده حد سود، عملا نقطه خروج از سهم را تعیین میکند. نکته مهم دیگر در این ارتباط غلبه کردن به حس طمع است.
وارن بافت میگوید ترس و طمع دو دشمن بزرگ معامله گر میباشد که برای موفقیت باید بتوان این دو حس را به خوبی شناخت
و بر آن غلبه کرد. پس به عنوان یک معامله گر باید برای فروش سهم تان حتما برنامه داشته باشید. نمیتوانید یک سهم را بخرید و بگویید
“حالا هر وقت حس کردم زمان مناسبی بود میفروشمش”.
استفاده از نقطه ورود و خروج بسیار مهم است. نمیتوان یک سهم را بدون برنامه و فقط به دلیل اینکه کانالی
یا شخصی گفته در هر قیمتی بخریم و بفروشیم.
چگونه حد سود را تعیین کنیم؟
تعیین حد سود بستگی به استراتزی معامله گر دارد و نمیتوان یک نسخه همگانی برای آن پیچید. اینکه خریدهایتان
را بر اساس تحلیل تکنیکال انجام میدهید و یا بنیادی، تعیین نقطه خروج میتواند برای معامله گران متفاوت باشد.
چرا باید در معاملات حد ضرر داشته باشیم؟
یکی از راه های موفقیت در بورس ایران، رعایت حد ضرر تعیین شده است. بازار بورس هم مانند بسیاری از بازارهای مالی دیگر ممکن است گاهی اوقات بسیار زیان ده باشد. شما همیشه باید در نظر داشته باشید که حفظ اصل سرمایه اهمیت بیشتری نسبت به کسب سود دارد و اگر می خواهید یک معامله گر موفق باشید باید احتمال وقوع ضرر ناشی از معاملات را هم همیشه در نظر داشته باشید. ممکن است شما سهمی را بخرید و سپس قیمت آن کاهش پیدا کند. سوال اصلی اینجاست که ما تا چه زمان و چه قیمتی باید یک سهم را نگهداری و یا اقدام به فروش آن نماییم. با تعیین حد ضرر شما می توانید پاسخ این سوال را پیدا کنید. هر معامله گری بالاخره زمانی ضرر می کند و این امر کاملا طبیعی است. مهم نیست که شما چقدر ضرر کرده اید. مهم این است زمانی که اوضاع بازار چندان خوب نیست و شما ضرر می کنید چه برخوردی انجام می دهید. زمانی که قیمت ها سقوط می کنند، اگر به موقع از بازار بیرون بیاییم، از بیشتر شدن ضرر جلوگیری کرده ایم و در واقع سرمایه اولیه خود را از دست نداده ایم. متاسفانه بسیاری از معامله گران اعتقادی به حد ضرر ندارند. به همین خاطر زمانی که در یک معامله موفق می شوند، خوشحالند و زمانی که شکست می خورند سعی دارند دلیل و توجیه بیاورند. آنها اگر این روند را ادامه دهند، قطعا سرمایه زیادی را از دست می دهند. پس برای جلوگیری از این کار اول باید بدانند که حد زیان چیست؟ تا بتوانند در آینده آن را رعایت کنند.
حد ضرر چیست؟
برا اینکه بدانید چه زمانی باید سهامی را خریداری کنید و چه زمانی باید آن را بفروشید؟ نیاز به تجربه و اطلاعات فراوانی دارید. قبل از خرید هر سهام شما باید روند، سطح حمایت و مقاومت و شاخص های دیگر را بررسی کنید تا بفهمید که این سهم سودده است یا نه. گاهی اوقات شما انتظار دارید که با خرید سهامی، قیمت آن افزایش پیدا کند اما خلاف این امر اتفاق می افتد و شما می بینید که قیمت سهم رو به کاهش است. در اینجا یا استراتژی معاملاتی شما مشکل دارد یا در محاسبات اشتباهی رخ داده است و یا اینکه برخلاف روند بازار آن را خریداری کرده اید. خب، حالا دو راه دارید: اول اینکه صبر کنید تا کاهش قیمت سهم تمام شود و بالاخره روزی به قیمت اولیه خود یا بالاتر از آن برسد. دو اینکه بعد از اینکه مقداری کاهش یافت آن را بفروشید تا دچار ضرر و زیان بیشتری نشوید. نگهداری سهام ریسک زیادی دارد و باید با انجام تحلیل های مختلف تصمیم به انجام این کار بگیرید. در اینجا خروج از سهم شاید عاقلانه تر باشد. یک سرمایه گذار کارکشته قبل از خرید یک سهم حد ضرر و حد سود آن را مشخص می کند. زمانی که به سود مورد نظر رسید می تواند آن را بفروشد چون همانطور که می دانید هیچ سهامی تا ابد صعودی نیست. حالا اگر قیمت سهام اف کرد و به حد ضرر رسید. باید سریعا از سهم خارج شد. ممکن است بازار برای مدت زیادی کلا روند نزولی بگیرد در این زمان بهتر است شما سرمایه خود را به طور کامل خارج کنید و تا زمانی که اوضاع عادی نشده است، سرمایه گذاری نکنید.
قبل از شروع به سرمایه گذاری در بورس باید چند نکته را مشخص کنید. زمان ورود و یا خروج از یک سهم، سودی که در ذهن دارید و ضرری که حاضر هستید آن را بپذیرید. حد ضرر ابزاری است که معامله گران می توانند با بهره گیری از آن در صورتی که سود مورد نظر محقق نشد از زیان بیشتر و نابودی سرمایه اولیه جلوگیری کنند. یک معامله گر حرفه ای همیشه برای خود حد ضرر و حد سود را مشخص می کند. معامله گرانی که از این کار سر باز می زنند در واقع برنامه ای برای سرمایه گذاری و مدیریت ریسک ندارند. برای حفظ سرمایه اولیه خود باید حد ضرر صحیح را پیدا کنید و به آن پایبند باشید. فراموش نکنید که یک سرمایه گذار موفق همیشه حد زیان را رعایت می کند. شما باید به حد ضرر خود پایبند باشید. بله، ممکن است چند سال بعد این سهم بسیار سود آور شود اما واقعا چطور می توانید چند سال آینده را پیش بینی کنید؟ پس هدف اول شما این است که نگذارید سرمایه اولیه تان از دست برود. اگر معامله شما به آن حد ضرر تعیین شده رسید، سریعا از آن خارج شوید.
تفاوت یک معامله گر حرفه ای با یک معامله گر غیر حرفه ای در زمینه حد ضرر
یکی از تفاوت های مهم معامله گران حرفه ای و غیر حرفه ای در حد ضرر این است که معامله گران غیر حرفه ای پس از اینکه به حد ضرر می رسند و از معامله خارج می شوند، اگر ببیند که دوباره بعد از مدت کوتاهی قیمت سهام افزایش یافته است، حد ضرر خود را تغییر می دهند و دوباره از آن سهام می خرند اما یک معامله گر حرفه ای در این لحظه به دنبال مشکلات استراتژی معاملاتی خود می گردد تا اینکه دوباره این مشکل رخ ندهد و اگر قیمت آن سهم افزایش یافت خیلی سریع دوباره سراغ آن نمی رود. او در این لحظه باید تحلیل کند که چرا این اتفاق رخ داده است؟ سپس باید تصمیم بگیرد که آیا تمایلی به خرید مجدد این سهم دارد یا خیر.
فایده دیگر تعیین حد ضرر
فرض کنید که یک سهی خریده اید و از قیمت آن کاسته می شود. اگر قیمت این سهم به عنوان مثال بعد از یکسال به قیمت اولیه و یا مقداری بیشتر برگردد. شما از نظر معاملاتی ضرر نکرده اید اما از نظر فرصت های سرمایه گذاری چرا. در این مدت شما می توانید با سرمایه خود سهام بسیار ارزشمند تری بخرید و سود بیشتری کسب کنید اما حالا دیگر آن موقعیت های سودآور را از دست داده اید. پس حواستان باشد که این وسیله همیشه برای حفظ سرمایه نیست، گاهی اوقات شما سرمایه خود را حفظ می کنید اما فرصت های بسیار با ارزش تری را از دست می دهید.
تعیین حد سود و ضرر چیست؟ راهنمایی برای تمامی بازارهای مالی
معاملهگرهای حرفهای معمولا پیش از تصمیم به انجام یک معامله، میزان سود و زیان احتمالی آن معامله را تخمین میزنند و با ابزارهای ترید ویژهای که در ادامه این مطلب آموزش میدهیم، آن استراتژی را در معامله خود پیاده میکنند.
استراتژی تعیین حد سود/ضرر چیست؟
تعیین حد سود و ضرر استراتژی است که عملا برای جلوگیری از طمع و غفلت معاملهگرها کاربرد دارد. این استراتژی ۳ جنبه و کاربرد اصلی دارد:
تعیین زمان ورود به معامله پس از شکست مقاومتهای تکنیکال
تعیین میزان سود مورد نظر در یک معامله
جلوگیری از ضرر در صورت از دست رفتن محدودههای حمایتی
به طور کلی، علاوهبر موارد مذکور، استراتژی حد سود و ضرر نقش مجری چهارچوب تعریف شده یک تحلیل را بازی میکند و به تریدر اجازه نمیدهد تا خطاهای انسانی یا احساسات لحظهای باعث خراب شدن کل تحلیل معاملهگر شود.
مزایا و معایب تعیین حد سود/ضرر
یکی از مهمترین مزایای امکان تعیین حد سود/ضرر این است که تریدر مجبور نخواهد بود که بازار را بصورت شبانهروزی تحت نظر داشته باشد. برای هیچکس امکانپذیر نیست تا نمودارهای بازارهای مالی را بصورت دائمی چک کند؛ چرا که خستگی، خطاهای انسانی، مشکلات فنی، شلوغیهای ناگهانی و غیره عوامل انکار ناپذیری هستند که به یک معامله لطمههای جبران ناپذیری وارد میکند که نیازمند یک راهحل اساسی است.
از دیگر مزایای این کار این است که با تعیین و تنظیم حد سود/ضرر برای یک معامله، تریدر کمتر دچار خطاهای روانی میشود. چرا که آمارها نشان میدهد تصمیمات اتخاذ شده پیش از انجام یک معامله کم خطا تر از تصمیماتی است که تریدر پس از آن و با مشاهده نوسانات پیشبینی نشده اتخاذ میکند.
معروفترین مشکل تعیین حد سود/ضرر در یک معامله این است که گاها بازار بصورت ناگهانی دچار یک نوسان شدید میشود که باعث فعال شدن حد سود/ضرر تریدر شده و قیمت بعد از آن به نقطه پیش از نوسان باز میگردد. یکی از انواع این نوسانات غیر معمول فیک برکاوت (Fake Breakout) نام دارد. فیک برکاوت به حالتی از نوسانات بازار گفته میشود که خارج از روند قیمتی صورت بگیرد و قیمت پس از تغییر استراتژی تریدرها به سرعت به نقطه معمول روند اصلی بازگردد.
در نظر داشته باشید که گاهی تعیین نکردن حد ضرر موجب میشود تا دارایی شما یا برای مدتی طولانی در ضرر بماند یا اینکه به هر دلیلی ناچار به فروش در نقاط پایینتر شوید که در نهایت با ضرری بیش از حد معمول از بازار خارج خواهید شد.
در نتیجه، تنها زمانی حد ضرر برای یک معامله تعیین نکنید که مطمئن باشید هرگز و در هیچ زمانی ناچار به فروش دارایی خود با ضرر نمیشوید.
چگونگی استفاده از قابلیت تعیین حد سود و ضرر
دانش تکنیکال اصل اولیه تعریف این استراتژی است. اما ما برای اجرای این استراتژی، به یک ابزار به نام گزینه تعیین حد سود/ضرر نیاز داریم تا بتوانیم تمامی موارد پیشنویس شده را در پلتفرم معاملاتی خود وارد کنیم.
صرافی ارز دیجیتال اکسکوینو یکی از پلتفرمهایی است که از این قابلیت در بخش مارکت خود پشتیبانی میکند. در بخش اکسکوینو مارکت، این قابلیت در کنار گزینههای سفارش گذاری (محدود و آنی) قرار دارد و به شکلی کاملا ساده قابل استفاده است.
برای مثال، فرض کنید هنگام خرید ارز دیجیتال مورد نظر، قیمت آن ارز در نقطه A قرار دارد و میخواهید در صورت رسیدن قیمت به نقطه B، سفارش خرید شما فعال شده تا در صورت رسیدن قیمت به نقطه C خرید مورد نظر انجام شود.
برای امکان پیاده سازی چنین استراتژی، ما به تعیین دو نقطه نیاز داریم. نقطه اول (B) جایی است که سیستم بصورت خودکار (بجای ما) سفارشگذاری را انجام میدهد (با نام قیمت فعالسازی) و نقطه C جایی خواهد بود که در صورت رسیدن قیمت به آن نقطه معامله انجام خواهد شد (با نام قیمت خرید).
در این حالت، نقطه B به این دلیل مهم است که ممکن است قیمت به نقطه فعالسازی سفارش برسد اما هرگز به نقطه انجام معامله نرسد. این مهم زمانی رخ میدهد که روند بازار خارج از محدوده پیشبینی شده حرکت کند و شرایط بازار برای ورود به معامله مناسب نباشد. در این حالت، دیگر دارایی بلوکه نمیشود و معاملهای که برای آن برنامه ریزی شده، عملا
سفارش خرید با این روش معمولا پس از کسب اطمینان از ورود قیمت به یک کانال و روند صعودی یا اصلاح قیمتی استفاده میشود.
نحوه تعیین حد سود/ضرر در اکسکوینو مارکت
استفاده از گزینه سفارش حد سود/ضرر در اکسکوینو مارکت بسیار ساده است. پس از ورود به بخش اکسکوینو مارکت، از قسمت معاملات بازار زبانه سفارش حد سود/ضرر را مطابق شکل زیر انتخاب کنید.
حال، قیمتی که برای فعال شدن سفارش خرید یا فروش دارایی خود در نظر دارید را در بخش قیمت فعالسازی وارد کنید.
نکته: در نظر داشته باشید که ممکن است بازار هرگز به قیمت تعیین شده شما نرسد)
با رسیدن قیمت بازار به نقطه سفارش خرید یا فروش شما، سفارش فعال خواهد شد. حال، قیمتی که برای خرید یا فروش پس از فعالسازی سفارش در نظر دارید را در بخش قیمت خرید/فروش وارد کنید.
در قسمت مقدار خرید/فروش، مقدار دارایی که برای معامله در نظر دارید را وارد کنید و بر روی دکمه خرید یا فروش کلیک کنید تا سفارشگذاری شما تکمیل شود.
تفاوت اصلی سفارش محدود یا سفارش آنی با سفارش حد سود/ضرر در این است که در سفارشگذاری محدود و آنی، معامله با رسیدن به قیمت مورد نظر در هر زمان انجام میشود. در حالی که در سفارش حد سود/ضرر انجام معامله تنها در زمانی که قیمت به عدد دلخواه و از پیش تعیین شده شما برسد فعال خواهد شد.
حد ضرر چیست؟
هدف مشترک تمام افراد از انجام معامله به خصوص دربازارهای سودآوری مثل بورس، کسب سود و منفعت است.
حفظ اصل سرمایه در بورس از سودی که به ارمغان میآورد مهمتر است. بنابراین باید علاوهبر توجه به انتخاب سهام مناسب و سودی که دارد، باید به ضرری هم که ممکن است از طریق آن سهام وارد شود توجه کافی داشت.
ممکن است سهمی را خریداری کنیم و سپس، آن سهم دچار افت قیمت شود. در چنین شراطی حد ضرر کمک میکند که متوجه شویم تا چه زمانی و چه قیمتی سهم را نگه داریم و یا چه زمانی تصمیم به فروش آن بگیریم.
زمانی که قیمت برخلاف انتظار ما حرکت میکند اگر به موقع از بازار خارج شویم، در واقع از گسترش زیان جلوگیری میکنیم و سرمایه خود را حفظ میکنیم.
یکی از ملزومات طراحی یک پلن معاملاتی موفق در اصل تعیین حد ضرر است.
حد ضرر چیست؟
حد ضرر یا stop loss شرطی است که شما میگذارید که اگر سهم به یک حد مشخص اهمیت تعیین حد ضرر رسید، پوزیشن شما را در آن قیمت ببندد که غالبا با ضرر همراه است.
به عبارت سادهتر شما سهمی را خریداری میکنید و بعد از مدتی متوجه میشوید که روند قیمتی آن سهم برخلاف میل شما بوده، پس برای اینکه سریعتر بتوانید جلوی ضرر را بگیرید، بهتر است قبل از خرید هر سهمی حد ضرر را برای خودتان مشخص کنید.
زمانی که حد ضرر شما در بازار فعال شد شما میتوانید حتی با میزان ضرر کمی از بازار خارج شوید و هرچقدر که اجازهی پیشروی حد ضرر داده شود در واقع شما باید سود بیشتری از بازار کسب کنید تا اصل پولتان را دریافت کنید.
به عنوان مثال شما اگر 10 درصد در بازار ضرر کنید باید حدود 12 درصد سود کنید تا به اصل پولتان برسید و اگر 50 درصد ضرر کنید باید 100 درصد سود کنید تا به اصل پول خود برسید.
برای حد ضرر فاکتورها و الزامات زیادی داریم که یکی از ملزومات تعیین حد ضرر، حجم خرید است. یعنی اگر حجم معاملاتی بالایی داشته باشید، نمیتوانید حد ضرر کوتاهی را انتخاب کنید؛ پس باید یک سهم را در نقطه مناسب خریداری کنیم.
همچنین نمیتوان در سقف قیمتی یا در مقاومتهای ماژور و عمده سهم را خریداری کرد و بعد حد ضرر هم تعیین کرد.
قبل از خرید باید حتما حد ضرر را مشخص کرد و این حد ضرر زمانی که فعال شود شما را ملزم میکند به موقع از بازار خارج شوید.
اگر در یک روند صعودی خرید داشته باشید، بهترین روش در تعیین حد ضرر این است که آن را به صورت دستی بالا ببرید.
مثلا اگر سهمی را 100 تومن میخرید باید رقمی معادل 95 تومان را برای حد اهمیت تعیین حد ضرر ضرر آن در نظر بگیرید.
وقتی مقاومتهای سهمی را تعیین کردید باید با شکست هر مقاومتی، حد ضرر را هم بالا ببرید تا بتوانید سودتان را از بازار حفظ کنید.
چگونه حد ضرر را تعیین میکنیم؟
مشخص کردن محدوده ضرر به استراتژی معاملاتی شما بستگی دارد به همین دلیل نمیتوان یک راهکار را برای عموم در نظر گرفت.
تعیین محدوده ضرر به این بستگی دارد که خریدهایتان را براساس تحلیل تکنیکال انجام میدهید یا تحلیل بنیادین!
اما برخی نکات هستند که حتما باید به آنها توجه داشت که در ادامه به این موارد اشاره خواهیم کرد؛
یکی از رایجترین اشتباهات تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است یعنی زمانی که قیمت به حد ضرر نزدیک میشود، معاملهگر آن را تغییر یا حذف میکند و منتظر کمتر شدن ضرر و یا از بین رفتن آن میماند.
شاید این اقدام در مواردی موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود ولی در بلندمدت موجب از بین رفتن استراتژی سرمایهگذاری خواهد شد.
حد ضرر نباید بیشتر از 10 درصد مبلغ خرید باشد و این یعنی بیش از 10 درصد نباید از دست بدهید.
حد ضرر را نباید با فاصله خیلی زیاد یا با فاصله خیلی کم قرار دهید.
در تعیین حد ضرر دیدگاه زمانی یک سرمایهگذار از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چراکه تعیین حد برای معاملههای کوتاه مدت با معاملههای بلندمدت بسیار متفاوت است.
در خریدهای بلندمدت حد ضرر را روی محدودههای حمایتی معتبر تعیین کنید یعنی بین 10 تا 20 درصد پایینتر از قیمت خرید باشد.
در معاملات کوتاه مدت حد ضرر را روی محدوده حمایت در موج نزولی قبلی قرار بدهید البته اگر بین 8تا 10 درصد باشد باید این کار را انجام داد.
اگر روند بازار صعودی باشد باید بعد از رسیدن به حد سود بدون اینکه سهم را بفروشیم، حد را تعیین کنیم.
اگر روند بازار نزولی باشد باید بعد از رسیدن به حد سود، یا کاملا از بازار خارج شویم یا بخشی از سهام را با سود بفروشیم و برای مابقی آن، حد ضرر شناور در نظر بگیریم.
زمانی ک مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوه مقاومتی تثبیت شد، باید حد را روی مقاومت شکسته شده که به عنوان حمایت عمل میکند قرار بدهید.
همیشه به حد ضرر تعیین شده عمل کنید و اگر بعد از عمل کردن به حد ضرر رشد سهم شروع شد، سعی کنید خودتان را ملامت نکنید و خوشحال باشید که براساس استراتژیتان معامله را انجام دادید نه براساس طمع!
اشخاصی که قصد سرمایهگذاری بلندمدت دارند اعتقادی به تعیین حد ضرر ندارند. اما اگر شما هم چنین قصدی دارید ابتدا باید نسبت به وضعیت بنیادی شرکت مطمئن شوید و سپس سرمایهگذاری بیش از 9 ماهه را بدون تعیین حد ضرر انجام دهید.
تفاوت معاملهگر حرفهای در مواجه با زیان
یکی از تفاوتهای اصلی معاملهگران حرفهای در قبال سایر معاملهگران نحوه برخورد آنها با شرایط نامطلوب بازار است.
اگر زمانی که قیمت برخلاف آنچه تصور میکردیم حرکت کند، از بازار خارج شویم از افزایش زیان جلوگیری میشود و سرمایه ما حفظ میشود که این یکی از کارهایی است که معاملهگران حرفهای به موقع آن را انجام میدهند.
تفاوت دیگر این است که معاملهگر غیرحرفهای بعد از رسیدن به حد ضرر و خارج شدن از معامله، چنانچه قیمت سهام افزایش پیدا کند از مشخص کردن حد ضرر پشیمان میشود اما معاملهگر حرفهای به دنبال ضعف و اشکال موجود در استراتژی معاملاتی خود است.
در نتیجه…
همانطور که پیشتر هم به اهمیت تعیین حد ضرر اشاره کردیم، تعیین حد از سوی سرمایهگذار گاهی مهمتر از خود معامله است و عدم تعیین حد ضرر به معنی عدم مدیریت سرمایه به حساب میآید.
نکته مهم اینجاست که همیشه باید به حد ضرر پایبند باشید و طمع نکنید!
رعایت اهمیت تعیین حد ضرر تمام این نکات و اصولها موجب حفظ سرمایه و به دست آوردن سود میشود اما غافل ماندن از هرکدام آنها، موجب ضرر میشود.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید و از دو امکان جذاب و جدیدمون استفاده کنید 🙂
دیدگاه شما