صرافی غیر متمرکز چیست؟
صرافی غیر متمرکز چیست؟ | صرافی غیر متمرکزا(DEX – Decentrilized exchange) یکی از جذابترین جنبههای انقلاب دیفای است. همانگونه که شاید اطلاع داشته باشید، دیفای جنبشی است که در آن توسعهدهندگان، جایگزینهای مختلفی برای محصولات و مؤسسات مالی سنتی ساختهاند. DEX-ها نسخهی غیر متمرکز صرافیهای ارز دیجیتال هستند. قبل از اینکه به پرسش «صرافی غیر متمرکز چیست» جواب […]
صرافی غیر متمرکز چیست؟ | صرافی غیر متمرکزا(DEX – Decentrilized exchange) یکی از جذابترین جنبههای انقلاب دیفای است. همانگونه که شاید اطلاع داشته باشید، دیفای جنبشی است که در آن توسعهدهندگان، جایگزینهای مختلفی برای محصولات و مؤسسات مالی سنتی ساختهاند. DEX-ها نسخهی غیر متمرکز صرافیهای ارز دیجیتال هستند. قبل از اینکه به پرسش «صرافی غیر متمرکز چیست» جواب بدهیم، ابتدا در مورد صرافیهای سنتی و نواقص زیاد آن سخن خواهیم گفت.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
صرافی غیرمتمرکز یا DEX، بستری برای انجام معاملات بهصورت غیرمتمرکز است و از بلاک چین و قراردادهای هوشمند برای حذف واسطهها استفاده میکند. با یک صرافی غیرمتمرکز کاربران میتوانند بدون نیاز به واریز ارزهای دیجیتال به کیف پول صرافیها، از داخل کیف پول خودشان معاملات را انجام دهند.
وقتی صحبت از خریدوفروش و تبادل ارزهای دیجیتال به میان میآید، ذهنها بهسمت صرافیهایی نظیر بایننس و کوین بیس میرود و این موضوع بیعلت نیست. سهولت استفاده از آنها و محبوبیتشان باعث شده است تا کمتر کسی نیاز به صرافیهای دیگر را حس کند. اما ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال با نحوه کار این صرافیها در تضاد است.
هک و سرقت و همچنین امکان بلوکهشدن داراییها اصلیترین خطراتی هستند که داراییهای معاملهگران در یک صرافی متمرکز را تهدید میکنند. اما در یک صرافی غیرمتمرکز معتبر که کدنویسی بینقصی داشته باشد، این خطرات دیگر وجود ندارند. در این صرافیها، داراییها مستقیم از کیف پول معاملهگر برداشت میشود و هیچ شخص ثالثی مدیریت ارزها را برعهده نخواهد داشت.
برای فعالیت در صرافیهای غیرمتمرکز نیازی به واردکردن اطلاعات شخصی و حساس نیست و تنها با اتصال یک کیف پول میتوانید از خدمات یک DEX استفاده کنید.
البته بهدلیل مشکلات فنی که گاهی اوقات برای صرافیهای غیرمتمرکز پیش میآید، پشتیبانی نکردن از همه ارزهای دیجیتال و همچنین مسئله مقیاسپذیری بلاک چینها (کندی تراکنشها)، هنوز بیش از ۹۰٪ حجم معاملات ارزهای دیجیتال روی صرافیهای متمرکز انجام میشود و معاملهگران آنطور که باید فعلاً به صرافیهای غیرمتمرکز اعتماد ندارند. بااینحال، در سال ۲۰۲۰ شاهد رشد چشمگیر در حجم معاملات این صرافیها بودیم و امیدواری زیادی برای آینده این صرافیها وجود دارد.
صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟
صرافیهای غیرمتمرکز روی بلاک چینهای آزاد که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند ساخته میشوند. اتریوم درحالحاضر بزرگترین میزبان صرافیهای غیرمتمرکز است.
برای درک نحوه کار صرافی غیرمتمرکز، قبل از هر چیز باید با مفهوم قرارداد هوشمند آشنا شوید. یک قرارداد هوشمند نرمافزاری است که در صورت وقوع شرایطی خاص، یک یا چند دستور خاص را اجرا میکند. این قرارداد روی بلاک چین پیادهسازی میشود و جلوگیری از اجرای آن غیرممکن است.
ویژگی اصلی یک قرارداد هوشمند، اجرای قطعی آن است. در حقیقت آنچه که باعث تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند میشود این است که در قرارداد هوشمند، هیچکس (حتی خود سازنده) نمیتواند مانع از اجرای قرارداد شود و بنابراین برای اجرای آن نیاز نیست که به واسطههای متمرکز اعتماد کنیم.
بنابراین، زمانیکه یک قرارداد هوشمند بر روی یک بلاک چینِ آزاد مثل اتریوم اجرا شود، دیگر قابلتوقف نیست و هیچکس نمیتواند جلوی اجرای آن را بگیرد. با قراردادهای هوشمند میتوان برنامهها و پروژههایی را ساخت که بدون هیچگونه واسطه و از کارافتادگی تا ابد به کار خود ادامه دهند. به این برنامهها برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) هم میگویند.
جدای از جزئیات فنی، در یک صرافی غیرمتمرکز برای انجام یک تراکنش فرایند زیر طی میشود:
۱. معاملهگر کیف پول خود را به صرافی متصل میکند.
۲. سفارش خرید/فروش خود را ثبت میکند.
۳. خریدار/فروشندهای دیگر سفارشی مطابق با سفارش معاملهگر اول ثبت میکند.
۴. داراییها داخل قرارداد هوشمند وارد میشوند، در قرارداد هوشمند مبادله انجام شده و مبلغ به کیف پول خریدار و فروشنده واریز میشود.
در برخی از صرافیهای غیرمتمرکز با استفاده از قرارداد هوشمند استخر نقدینگی ایجاد میشود، بهطوری که مشارکتکنندگان میتوانند داراییهای خود را به صرافی اختصاص دهند تا صرافی بتواند با آن داراییها به نیازهای معاملهگران پاسخ دهد. در این روش مشارکتکنندگان هم به سود خوبی میرسند.
نوعی دیگر از مبادلات غیرمتمرکز که به آنها اتمیک سواپ (Atomic Swap) گفته میشود، روی انجام معاملات بین زنجیرهای (مثلاً بیت کوین به اتریوم) تمرکز دارند که در صرافیهای غیرمتمرکز معمولی امکانپذیر نیست. صرافی غیرمتمرکزی که درون کیف پول Atomic Wallet وجود دارد، به روش اتمیک سواپ کار میکند.
معایب و خطرات صرافی غیرمتمرکز
در ابتدا باید گفت که این صرافیها از خدمات امانتداری استفاده نمیکنند و مالکیت داراییها بر عهده کاربر است. از همین رو هرگونه اشتباه در معاملات و انتقال ارزها، جبرانناپذیر و غیرقابل بازگشت است.
از جمله دیگر معایبی که میتوان برای صرافیهای غیرمتمرکز نام برد، حجم پایین معاملات آنها نسبت به صرافیهای متمرکز است. پایینبودن حجم معاملات در مقایسه با صرافیهایی مانند بایننس و گاهی اوقات افزایش هزینه تمامشده، باعث شده است تا سرمایهگذاران کمتری با این صرافیها کار کنند.
صرافیهای غیرمتمرکز کاملاً متنباز و شفاف هستند، اما در مورد صرافیهای جدید گاهی اوقات ممکن است کدهای صرافی دچار مشکل فنی یا امنیتی باشد. همچنین، اگرچه صرافیهای غیرمتمرکز نباید به داراییها دسترسی داشته باشند، ممکن است در کد برخی از آنها راهی برای مسدودسازی ارزهای دیجیتال تعبیه شده باشد تا در صورت وجود موارد مشکوک به تخلف، بتوان جلوی برداشت پول را گرفت.
یکی از اساسیترین مشکلات صرافیهای غیرمتمرکز مسئله مقیاسپذیری (سرعت و کارمزد تراکنشهای) بلاک چین است. در بیشتر این صرافیها کاربر مجبور است برای هر معامله روی شبکهای مانند اتریوم تراکنش بزند که این خود مستلزم پرداخت کارمزد است. بنابراین، اگر شبکه شلوغ باشد حس خوبی از کار با صرافی غیرمتمرکز تجربه نخواهید کرد.
یکی دیگر از مشکلات اساسی صرافیهای غیرمتمرکز درحالحاضر این است که از همه ارزهای دیجیتال پشتیبانی نمیکنند. مثلاً در مقطع فعلی بیشتر صرافیهای غیرمتمرکزی روی اتریوم فعال هستند و فقط از تبدیل اتریوم و توکنهای مبتنی بر اتریوم (ERC-20) پشتیبانی میکنند. در این صرافیها بهعنوان مثال نمیتوانید ارزی مانند تزوس را معامله کنید. البته برخی از صرافیهای غیرمتمرکز در تلاش هستند تا با پشتیبانی از چندین بلاک چین این مشکل را برطرف کنند.
امکانات معاملاتی کم از دیگر معایب صرافیهای غیرمتمرکز است. بهعلاوه، روند تطبیق معاملات هم نسبت به نمونههای متمرکز کندتر است و همین مسئله میتواند تجربه کاربری نهچندان مناسبی را برای کاربر به همراه داشته باشد.
مزایا
- کنترل کامل سرمایهتان را دارید. هیچگاه در مورد کلیدهای خصوصیتان از شما سؤالی پرسیده نمیشود.
- به دلیل نبود نهاد مرکزی، خطر نفوذ و حملات هک به حداقل میرسد.
- تعداد کوینهای فهرستشده در صرافی غیر متمرکز در برابر صرافی متمرکز بهطور غیر قابل مقایسهای بیشتر است.
- بدون نیاز به احراز هویت (KYC/AML). اگر مدارک ثبت نام در اختیار نداشته باشید یا از درز اطلاعات خود وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد نگران باشید، صرافی غیر متمرکز بهترین گزینه است. DEX-ها بدون نیاز به مجوز هستند و کسی هویت شما را بررسی نمیکند.
صرافی غیر متمرکز با سازوکار استخر نقدینگی (Liquidity Pool) یا سواپ (Swap)
نسل بعدی صرافیهای غیر متمرکز برای آسان کردن تریدها یا تعیین قیمت از دفاتر سفارش استفاده نمیکند، در عوض این پلتفرمها معمولا از پروتکلهای استخر نقدینگی برای تعیین قیمت استفاده میکنند. این صرافیها که در ذات خود همتابههمتا هستند، تریدها را بین کیفهای دیجیتال کاربران بهصورت آنی انجام میدهند، فرآیندی که بعضی به سواپ میگویند. صرافیهای این دسته از لحاظ کل ارزش قفلشده (TVL) که بهمعنی سرمایههای نگهداری شده در قراردادهای هوشمند است، رتبهبندی میشوند.
اساس کار این نوع پلتفرمها استفاده از استخر نقدینگی است. هر استخر نقدینگی شامل یک جفت رمزارز است. برای مثال استخری شامل جفت رمزارز اتر/تتر (ETH/UDST) است. سرمایههای قرارگرفته در استخرهای نقدینگی توسط کاربران فراهم میشود. کاربران باید دو رمزارز را به یک استخر نقدینگی واریز کنند، آنها در ازای تأمین نقدینگی این استخر، بهره دریافت میکنند. این بهرهها درصدی از نقدینگی است که کاربران برای آن استخر فراهم کردهاند و از کارمزدهایی به دست میآید که از ترید آن جفت رمزارز حاصل شده است.
در ادامه با تعدادی از محبوبترین صرافیهای غیر متمرکز با سازوکار استخر نقدینگی آشنا میشویم:
یونی سواپ (Uniswap): کاربران پلتفرم یونیسواپ میتوانند هر دو جفت سرمایه بر مبنای اتریوم را بدون هیچ مشکلی با هم مبادله کنند. وجود استخرهای نقدینگی باعث میشود که یونیسواپ بدون نیاز به مجوز و اعتماد باقی بماند، این امر قرض دادن و قرض گرفتن را دموکراتیک نگه میدارد.
کرو (Curve): همانند یونیسواپ، کرو صرافی غیر متمرکز است که از استخر نقدینگی استفاده میکند. بااینحال کرو مختص ترید استیبلکوینها است و به کاربران این امکان را میدهد که با اسلیپیج و کارمزد پایین به ترید بپردازند، همهی این کارها از طریق استفاده از الگوریتمهایی که ترید جفت رمزارزها را بهینه میکنند اتفاق میافتد.
سوشیسواپ (SushiSwap): سوشی سواپ از یونیسواپ تقلید کرده است و تنها اختلاف آن در این است که توکنهایی با نام SUSHI ایجاد کرده است. در یونیسواپ کارمزد ترید ۰٫۳% است اما در سوشیسواپ این ۰٫۳% به نحوی دیگر استفاده میشود، ۰٫۰۵% از آن به شکل توکن سوشی توزیع میشود.
دودو (DODO): همانند سایرین در این بخش، دودو پروتکلی نقدینگی است. بااینحال، پلتفرم دودو الگوریتم خود با نام یعنی بازارسازی فعالانه (PMM) را برای فراهم آوردن نقدینگی لازم به کار میگیرد.
پنکیکسواپ (PancakeSwap): یکی از جالبترین پروتکلهای امور مالی غیر متمرکز (دیفای) که دارای اسامی برگرفته از مواد خوراکی است، پنکیکسواپ (Cake) است. این صرافی ویژگیهایی مانند یونیسواپ (UNI) و سوشیسواپ (SUSHI) دارد اما برخلاف این دو که روی شبکهی اتریوم هستند، پنکیکسواپ از شبکهی اسمارت چین بایننس (BSC) استفاده میکند، این شبکه مکمل شبکهی بایننسچین (BC) است.
بالانسر (Balancer): بالانسر براساس ایدهی یونیسواپ ساخته شده است اما کنترل بیشتری روی پورتفو را به شما میدهد. درحالیکه یونیسواپ کاربران را مجبور میکند ۵۰ درصد اتریوم و ۵۰ درصد از رمزارز دلخواه را به یک استخر نقدینگی اضافه کنند، بالانسر این امکان را به کاربران میدهد که هر مقدار از سرمایههای پشتیبانی شده را به استخرهای نقدینگی این پلتفرم واریز کنند.
بانکور (Bancor): مدل صرافی بانکور نیازی به شخصی ثانویه برای اجرای ترید ندارد. بهجای آن میتوانید توکنهای ERC-20 خود را در برای توکن محلی با نام «توکن شبکهی بانکور (BNT)» معاوضه کنید. سپس میتوانید این توکن را با سایر توکنهای ERC-20 روی این پلتفرم معاوضه کنید.
کایبر (Kyber): پروتکل کایبر بهعنوان پشتهای از قراردادهای هوشمند که نهتنها روی اتریوم بلکه روی هر بلاکچینی اجرا میشوند، عمل میکند. همانند سایر صرافیهایی که بدون دفتر سفارش کار میکنند، کایبر از استخرهای نقدینگی استفاده میکند که مبادلههای همتابههمتا را آسان میکند.
گنوسیس (Gnosis): پروتکل گنوسیس استخرهای نقدینگی را از طریق سازوکاری به نام حلقههای ترید ایجاد میکند و نقدینگی را در تمامی سفارشها به اشتراک میگذارد و تنها یک جفت رمزارز از این نقدینگی استفاده نمیکند. این پروتکل برای توکنهای بازار پیشبینی ترید و سایر سرمایههای توکنیزه شده مناسب هستند.
صرافی غیر متمرکز با سازوکار تجمیعکنندهی نقدینگی (Aggregator)
صرافیهای غیر متمرکز از پروتکلها و مکانیزمهای مختلفی استفاده میکنند. هرچند که این نتایج پویا امنیت و استقلال را بالاتر میبرد اما این امر باعث از هم گسیختن نقدینگی روی پلتفرمهای مختلف میشود. این کاهش نقدینگی برای سرمایهگذاران سازمانی یا سرمایهگذاران مستقل و ثروتاند که میخواهند رمزارزی را با حجم فراوان خریداری کنند، عاملی بازدارنده است. تجمیعکنندههای DEX برای رفع این مشکل به وجود آمدند تا به استخرهای نقدینگی در صرافیهای متمرکز و غیر متمرکز عمق ببخشند.
تجمیعکنندههای صرافی غیر متمرکز که با نام تجمیعکنندههای نقدینگی نیز شناخته میشوند، بهترین نرخها را از چندین پلتفرم DEX گردآوری کرده و به تریدر فهرستی از بهترین قیمتها را برای رمزارزی انتخابی نشان میدهند. همچنین بهوسیلهی قابلیت ترید روی چندین DEX با استفاده از یک پیشخوان میتوان به استخرهای نقدینگی با عمق بیشتر دست پیدا کرد.
۱inch Exchange: پلتفرم ۱inch نقدینگی را از DEX-های مختلف جمعآوری میکند و با این کار اسلپیج را در سفارشهای بزرگ به حداقل میرساند. اسلیپیج (Slippage) زمانی رخ میدهد که نقدینگی به مقدار کافی روی پلتفرمی وجود ندارد؛ این امر باعث میشود خریدار پول بیشتری برای خرید سرمایهای پرداخت کند. با حذف اسلیپیج، سرمایه برای خریدار با بهترین قیمت ممکن فراهم میشود.
دِوِرسیفای (DeversiFi): پروتکل دورسیفای نقدینگی را از صرافیهای متمرکز و غیر متمرکز جمعآوری میکند. دورسیفای همچنین از تکنولوژی دستهبندی StarkWare استفاده میکند تا ۹ هزار ترید را در ثانیه از طریق واسط کاربری (API) انجام بدهد.
استراتژی فارکس چیست؟
بنابراین کارشناسان توصیه میکنند که از حساب دمو تنها برای آشنایی با محیط کار فارکس استفاده کنید و زیاد درگیری سایت forexerha آن نشوید. جهت آشنایی بیشتر با این سبک ها میتوانید به بخش مدرسه فارکس در سایت ایران بروکر مراجعه کنید. نکته: رانت اطلاعاتی در فارکس به دلیل نقد شوندگی بالای ارزها بسیار کم است و در بیشتر موارد توان افراد در پیش بینی بازار و دانش سرمایه گذاران تعیین کننده میزان سود آن ها خواهد بود. این الگوهای معاملاتی در عین سادگی بسیار قدرتمند می باشند و اگر به درستی آن ها را فرابگیرید و با نظم و دیسیپلین در بازار اجرا کنید، مزیت خیلی بزرگی نسبت به دیگر تریدرهای فارکس خواهید داشت.
البته، هر چه مبلغی که بتوانید سرمایه گذاری کنید بیشتر باشد، پتانسیل صعودی بیشتری خواهید داشت. یکی از مهمترین بخش های گزارش های اقتصادی، گزارش تولید ناخالص داخلی یک کشور یا همان GDP است که مبنای عملکرد و قدرت اقتصادی یک کشور است. چشم انداز اقتصادی یک کشور بیشترین نقش را در تعیین ارزش پول آن کشور بازی می کند. شرایط سیاسی یک کشور در سطح بین المللی، تاثیر مستقیمی روی چشم انداز کلی یک کشور و ارزش پول آن دارد. سودآور وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد ترین استراتژی در فارکس: چگونه پر بازده ترین سیستم معاملاتی را بت دستان خود بسازیم. یکی دیگر از مواردی که می توان به عنوان بهترین استراتژی فارکس از آن نام برد، پرایس اکشن است. همانطور که گفتیم پس از یادگیری دانش اولیه و لازم برای ورود به بازار فارکس و انتخاب بروکر مناسب میتوانید حساب معاملاتی خود را در بروکر باز کنید.
پس از ورود به بازار نیز همواره اخبار و رویدادها را زیر نظر داشته باشید و اصول مدیریت سرمایه و ریسک را در هر زمانی و هر معامله ای رعایت کنید. نوسانات کوچک بازار در این استراتژی در نظر گرفته نمیشوند؛ زیرا تأثیری در تصویر وسیعتر بازار ندارند. گاهی اوقات، بسیاری از استراتژی های موجود با توجه به شرایط بازار قابل استفاده نیستند به همین دلیل، بسیاری از معامله گران سعی می کنند تا با توسعه استراتژی های گوناگون برای شرایط مختلف بوجود آمده در بازار، نتایج خوبی را بدست آورند. معامله گران بازار فارکس باید پیوسته گوش به زنگ اخبار و رویدادهای سیاسی باشند و آنها را رصد کنند تا بتوانند تغییرات را در سیاست های اقتصادی دولت ها پیش بینی کنند. زیرا گاهاً بانک های مرکزی برای مهار افزایش سطح تورم، نرخ ها را افزایش میدهند. بازار فارکس، بازاری بسیار پیچیده است و هیچ عامل منفردی به طور کامل در تغییر نرخ ها در این بازار تاثیرگذار نیست، بلکه مجموعه ای از عوامل با هم روی قیمت ها تاثیر میگذارند. که با در اختیار داشتن دستگاه ها و شبکه های پشتیبانی شده، می توانید تمام معاملات و پرداخت های خارج از کشورتان را با آن انجام دهید.
اگرچه می توانید 19 شاخص مختلف سهام جهانی را معامله کنید ، معامله گران کوتاه مدت ترجیح می دهند بر شاخص های اصلی جهانی که شامل DAX30 ، FTSE100 ، SP500 ، NQ100 ، DJI30 و JP225 هستند تمرکز کنند. تا جنگ جهانی اول، ارزها به فلزات گرانبها مانند طلا و نقره متصل بودند. اگر محصول جدیدی وارد بازار شود که نیاز به طلا در تولید آن وجود داشته باشد، تاثیر آن را در قیمت طلا دنبال کنید. نخست این تلفظ رایج بود ولی تلفظهایی که در تبلیغات آن انجام میشد باعث شد که این تلفظ به تلفظ زبان اصلی خود، فرانسوی شبیه شود. اسپرد، در واقع به اختلاف قیمت عرضه و تقاضا در یک صرافی گفته میشود. اسپرد، یکی از مفاهیم مهم دیگری است که در بازار فارکس باید با آن آشنا باشید. شاخص تورم یک کشور نیز یکی دیگر از گزارش های مهم و تاثیرگذار بر بازار فارکس است. هر دو بازار برای فعالیت های خود به فناوری ارتباطات مدرن امروزی نیاز دارند.
جفت ارزها در بازار (برای مثال) به صورت EURUSD نوشته میشوند. امیر رضا رجبی در این رابطه به خبرنگار ما گفت: یکی از مشکلاتی که در استان شناسایی کردیم واردات ماشینهای خط تولید است که به دلیل محدودیت واردات برای کارخانههای نوپا مشکل ایجاد کرده است. در نمودار مثال بالا ، میانگین متحرک 100 دوره به عنوان فیلتر روند استفاده می شود و با خط موج دار نارنجی در حال حرکت در نمودار نشان داده شده است. سیگنال خرید زمانی دریافت خواهد شد که EMA سبز EMA قرمز را به سمت بالا بشکند و سپس هر دو خط، خط سفید را به سمت بالا بشکنند. 3. CFD، برخلاف فارکس اسپرد دارد و بسته به نوع دارایی، کمیسیون دریافت میشود. در سیستم بانکداری نوین اصطلاحی به نام سیستم ذخیره کسری وجود دارد که در آن بانکها تنها بخشی از سپردههای که دریافت میکنند را به عنوان ذخیره ارزی نگهداری میکنند. شاید به نظر بیاید که تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال دارای عملکردی مشابه بازارهای مالی سنتی است، اما باید در نظر داشت در تحلیل فاندامنتال برخلاف تحلیل تکنیکال، شما دارای معیار آزمایششده مشخصی برای ارزیابی بنیادین داراییهای دیجیتال و تشخیص روند بازار نیستید. شبکهی این رمزارز از پروتکل Pure Proof Of Stake برای تایید بلاکها استفاده میکند.
بهتر است با استفاده از تقویم اقتصادی از گزارشات و رویدادهای مهم باخبر شویم تا در زمان اسکالپ ما بازار نوسانات شدید نداشته باشد و معامله ما منجر به اسلیپیج نشود. تحلیل فاندامنتال (fundamental Analysis): در تحلیل فاندامنتال یا بنیادی که یکی دیگر از روش های تحلیلی اصلی است، فرد به ارزیابی فاکتورهای موثر اقتصادی و سیاسی موجود پرداخته و تاثیر احتمالی آنها را بر مولفه های بازار بررسی می کند. سرمایه گذاران برای انجام این نوع استراتژی باید در سطوح خرد و کلان، تحلیل های بنیادی بلندمدت انجام دهند. برخی ابزارهای بنیادی که برای همگان مناسب هستند میتوانند در انواع استراتژیها کارآمد باشند.
هر کدام از این شرکت کنندگان اهداف و انگیزه های گوناگونی را در بازار دنبال می کنند و میتوانند به نوبه خود تاثیری ضعیف یا قوی بر بازار بگذارند. هر کدام از این گروه، ارزها را با اهداف گوناگونی از جمله کسب سود، سفته بازی، پوشش ریسک و … برای تحلیل نمودارهای بازار هم میتوانید از برنامه های گوناگونی همچون متاتریدر بهره بگیرید. فرقی نمی کند شما برای به دست آوردن چیزی خاص در زندگی تمرکز کنید یا در بازار فارکس فقط روی یک جفت ارز متمرکز باشید. از زمانی که بازار در روز دوشنبه بازگشایی میشود تا روز جمعه، زمانی وجود ندارد که بازار به طول رسمی و کامل بسته باشد. اینها معمولا همان گروهی هستند که به علت دارا بودن فاکتورهای اقتصادی و سیاسی قوی و نقدینگی بالا، بیشتر مورد توجه معامله گران قرار می گیرند. این یک استراتژی منحصر به فرد است که با استفاده از تفاوت نرخ بهره میان کشورهای ارز مورد معامله، افزایش سود را به همراه دارد.
سطح اشتغال یا همان نرخ بیکاری، خرده فروشی، شاخص های دیگر تولید و یا استفاده از ظرفیت ها نیز حاوی داده های بسیار مهمی و تاثیرگذاری هستند که قدرت فعلی و قدرت بالقوه یک اقتصاد و ارز آن را تعیین میکنند. به دنبال فراز و فرود های نوسانی واضح باشید که چندین بار در گذشته قیمت به آن ها واکنش نشان داده است و در بازار رعایت شده اند و آنها را با خطوط افقی مشخص کنید. انتخابات سیاسی نیز یکی از مهمترین رویدادهایی است که همیشه تاثیر بسزایی بر بازار فارکس می گذارد. در ضمن در بازار فارکس، شما همیشه و همیشه باید وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد بیاموزید و همیشه چیزی برای یادگیری در این بازار وجود خواهد داشت.
روانشناسی فردی در حین معاملات یکی از بزرگترین چالش هایی است که همیشه با آن مواجه خواهید بود. فرصتهای معاملاتی بسیاری پیدا خواهید کرد. موارد بسیاری دیده شده افرادی که با این استراتژی توانسته اند رابطه خوبی برقرار کنند. فراموش نکنید که این بازار، بازاری بسیار پرنوسان و تخصصی است و به هیچ عنوان پیشنهاد نمیشود که از همان ابتدای کار، پول واقعی به حساب وارد کنید. مثلاً تصمیمات بانک های مرکزی دولت ها در تغییر نرخ های بهره که عاملی بسیار حیاتی و مهم در بازار فارکس است. ایالات متحده در صندلی قدرت بود و دنیا را کنترل می کرد، بازار ارز به شناور آزادی تبدیل شد، که در آن نرخ ارز توسط عرضه و تقاضا تعیین شد. حس خوبی دارد وقتی میدانیم علم و تکنولوژی آن قدر پیشرفت کرده که میتوانیم در خانه بنشینیم و سهمهای مختلفی را در کشورهای دور مثل آمریکا بخریم و بفروشیم و پول دربیاوریم. پس از ورود به بازار فارکس، تازه موانع واقعی برایتان قد علم خواهند کرد.
در واقع برای هنگام ورود به بازار رمزها، شما باید بهترین صرافی را براساس شرایط و نیازها و اهداف خود انتخاب کنید. نرم افزارهای پیشنهادی ما برای این سبک نینجا تریدر و اتس پلتفرم است. بدیهی است که با پیشرفت تکنولوژی دیگر نیازی نیست به صورت دستی به محاسبه سود و ضرر خود در بازار فارکس بپردازید و نرم افزارهای معاملاتی خودشان آنلاین و همزمان با نوسانات بازار آن را برای شما حساب می کنند. اما به هر حال به عنوان یک معامله گر آگاه باید با روش محاسبه سود و ضرر در این بازار آشنا باشید. در واقع، در بازار فارکس هر 1 لات با 100000 واحد از ارز پایه برابری می کند. اگر قصد معامله در بازار فارکس را دارید، اولین قدم این است که با این بازار به درستی آشنا شده و مفاهیم پایه آن را بیاموزید. چندسال پیش اگر قصد داشتید ارز دیجیتال خریداری کنید، چندان کار آسانی در پیش نداشتید ولی الان، گزینههای زیادی در قالب صرافیها و پلتفرمهای معاملاتی در پیش روی شماست. ممکن است که در اخبار یا جایی شنیده باشید که، دولت چین قصد دارد تا ارزش پول ملی خود یعنی یوان را پایین بیاورد، تا تجارت های خارجی بیشتری را به سمت کشور خود بکشاند.
پس از آنکه مشخص شد ین ژاپن در حال تقویت شدن است، معامله گر بجای اینکه فقط جفت ارز USD/JPY را بفروشد، متنوع سازی می کند یعنی همزمان GBP/JPY, EUR/JPY و AUD/JPY را هم می فروشد. بازار به غیر از روزهای انتهایی هفته، یعنی شنبه و یکشنبه، در کل سال سراسر باز است و فقط روز کریسمس و روز سال نو، تعطیل رسمی است. به طور مثال در حال حاضر به غیر از ایالات متحده آمریکا، 27 کشور دیگر نیز دلار آمریکا را به عنوان واحد پول خود انتخاب کردهاند. با توجه به ماهیت غیر متمرکز بازار فارکس، این سازمانها با وضع قوانین و پیگیری فعالیتهای کارگزاران، سعی دارند از بروز مشکلات و تخلفات گوناگون توسط آنها جلوگیری نمایند. فارکس (Forex) مخفف عبارت معاملات خارجی (Foreign exchange) و در اصل به معنی معامله یک ارز با ارز دیگری است. به این معنی که وقتی قیمت ارزی نزول می کند، پوزیشن فروش روی آن باز می کنند و وقتی صعود می کند، پوزیشن خرید روی آن می گیرند. بسیاری از ما اصطلاح فارکس را شنیدهایم، اما در واقع معنی آن را نمیدانیم. بسیاری افراد تنها از یک روش تحلیلی خاص در بازار فارکس استفاده می کنند. بازار فارکس، یک بازار کاملاً تخصصی است و نیاز به دانش تحلیلی کامل و کافی دارد.
تفاوت دیگر بازار فارکس با بازار ارزهای دیجیتال این است که به دلیل بزرگتر بودن بسیار زیاد بازار فارکس امکان دستکاری در این بازار به مراتب کمتر از بازار ارزهای دیجیتال میباشد. تحلیل تکنیکال (technical Analysis): این روش، یکی از روش های تحلیلی اصلی به حساب می آید و کاربرد بسیار زیادی در بازار فارکس دارد. پس وقتی شما میخواهید وارد بازار های مالی شوید بهتر است وارد بازار اصلی یا بازار بزرگ شوید،چرا؟ اما اگر به طور کلی بخواهیم به شما پاسخ دهیم، بهترین زمان ترید در بازار فارکس، در سشن معاملاتی لندن است که بیشترین حجم معاملات و نقدینگی در بازار وجود دارد. ون یک ارز دیجیتال جهانی است که در ابتدا برای رقابت با بیت کوین عرضه شده بود. در قسمت ۳۱ دورهمی رایگان مجازی کافه پول که یکشنبه ۱۴ دی ماه ۱۳۹۹ برگزار شد، تلاش کردم فعالیت در بورسهای جهانی و مشخصاً بازار فارکس را آموزش دهم. در ادامه با من همراه شوید تا گزیدهای از مباحث مطرحشده در این دورهمی مجازی را برایتان بازگو کنم. اگر با دو اصطلاح انگلیسی Bid و Ask آشنایی داشته باشید، به خوبی می دانید که در معاملات ارز می توان در کارگزاری های آنلاین به طور لحظه ای با خرید و فروش ارز سود کسب کرد.
ارز دیجیتال آوه چیست؟
با رمز ارز آوه Aave آشنا هستید؟ به عنوان یک فرد فعال در حوزه خرید و فروش ارزهای دیجیتال باید بدانید که آوه Aave یکی از محبوبترین پروتکلهای وامدهی در امور مالی غیرمتمرکز است و به افراد اجازه میدهد در ازای کسب سود یا پرداخت رمز ارز، ارز دیجیتال وام بگیرند. توکن AAVE توکن حاکمیتی بومی پروتکل Aave است و یکی از بزرگترین توکنهای DeFi در بازار است. در این مطلب به شما خواهیم گفت ارز دیجیتال آوه چیست و شما را با عملکرد پلتفرم Aave آشنا خواهیم کرد.
ارز دیجیتال آوه Aave چیست؟
Aave یک پروتکل مالی غیرمتمرکز (DeFi) است که به افراد امکان میدهد بدون نیاز به استفاده از یک واسطه متمرکز، ارز دیجیتال وام بگیرند یا وام بدهند. زمانی که وام بدهند، سود دریافت کنند و وقتی وام بگیرند، سود بپردازند. Aave مبتنی بر شبکه اتریوم ساخته شده است. تمام توکنهای موجود در شبکه نیز از بلاکچین اتریوم برای پردازش تراکنشها استفاده میکنند. خود پروتکل از یک سازمان مستقل غیرمتمرکز یا DAO استفاده میکند. این بدان معناست که توسط افرادی که توکنهای AAVE را در اختیار دارند و با آنها رأی میدهند، اداره میشود.
دیفای DeFi یا امور مالی غیرمتمرکز، روش دیگری است که فناوری بلاک چین خدمات مالی ضروری را در دسترستر میکند. نیاز به بانکها، مؤسسات مالی یا واسطهها را از بین میبرد و به افراد اجازه میدهد تا معاملات مالی را مستقیماً با یکدیگر انجام دهند. یکی از محبوبترین پروژههای دیفای، Aave است. Aave به افراد اجازه میدهد تا طیف گستردهای از ارزهای رمزنگاری شده را بدون نظارت بانک ها، کارگزاران یا واسطهها وام بگیرند. توکن حاکمیتی بومی آن، AAVE، یک گزینه عالی برای کسانی است که به دنبال سرمایهگذاری اولیه در بازار DeFi هستند.
با استفاده از پروتکل Aave، کاربران میتوانند ارزهای دیجیتال را در یک استخر سپردهگذاری کنند تا سود سپردههای خود را به دست آورند. همچنین، سایر کاربران میتوانند در ازای پرداخت سود تعیین شده، ارز دیجیتال مورد نظر را از آن استخر قرض بگیرند. تمام پروتکل وام دهی در Aave بدون واسطه یا بانک انجام میشود. در عوض، تمام داراییها توسط قراردادهای هوشمند در بلاکچین مدیریت میشوند. ATokens، توکنهای ERC-20 که برای وام دهندگان برای جمع آوری سود سپردهها صادر میشوند؛ نباید با توکنهای AAVE اشتباه گرفته شوند.
بنیان گذاران ارز Aave
نسخه اولیه پروتکل Aave در سال 2017 منتشر شد و با نام ETHLend شناخته شد. ETHLend در فنلاند توسط استانی کولچوف ایجاد شد. چشمانداز کولچوف ایجاد یک پروتکل وام دهی همتا به همتا بود که در آن کاربران میتوانستند مستقیماً ارزهای دیجیتال را با ارسال درخواستها و پیشنهادات، قرض دهند. در سال 2019، توسعه دهندگان ETHLend تصمیم گرفتند با تعویض ماهیت همتا به همتای پروژه با یک مدل قرارداد هوشمند و تغییر نام تجاری به Aave، پروژه را بازسازی کنند. Aave به شکل فعلی در ابتدای سال 2020 منتشر شد.
ارز دیجیتال Aave چگونه کار میکند؟
Aave یک حساب غیرمتمرکز بازار مالی است وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد که در آن کاربران میتوانند وامهای رمزنگاری شده را از مجموعهای از سپردهها دریافت کنند. در حال حاضر، میتوانید 26 ارز دیجیتال مختلف را سپردهگذاری کنید و حدود 25 ارز دیجیتال را وام بگیرید و سود کسب کنید. در میان گزینههای سپردهگذاری و وامگیری ETH و LINK وجود دارند اما بیشتر ارزهای دیجیتال موجود در پلتفرم Aave، استیبل کوینها مانند USDC هستند. هر ارز دیجیتال دارای نرخهای متفاوتی برای استقراض و وام است که میتوانید آنها را در وب سایت Aave بیابید.
Aave از الگوریتم نسبت عرضه فعلی به مقدار وام گرفته شده، برای تعیین نرخهای جاری بر اساس نرخ بهره برداری استفاده میکند. اگر بیشتر ارزهای رمزنگاری شده در یک استخر وام داده شود، نرخ بهره بالاست تا سپرده گذاران را ترغیب کند تا مقدار بیشتری از آن رمزارز را وارد کنند. اگر نرخ استفاده از ارزهای موجود در استخر کم باشد، نرخ بهره نیز کاهش مییابد تا افراد بیشتری وام بگیرند.
یکی دیگر از ویژگیهای قابل توجه پروتکل Aave، ماژول ایمنی آن است. کاربران میتوانند توکنهای AAVE را که به عنوان بیمه در برابر رویدادهای بالقوه عمل میکنند، به اشتراک بگذارند. اگر یک اتفاق غیر منتظره رخ دهد، تا 30% از توکنهای ماژول ایمنی را میتوان برای بازپرداخت کسانی که تحت تأثیر اتفاق قرار گرفته اند، استفاده کرد. همچنین کاربران میتوانند توکنهای خود را در پلتفرم برای دریافت جوایز، استیک کنند. در حال حاضر، سود سالانه 6.2% میباشد.
از کجا میتوان ارز دیجیتال Aave خرید؟
خرید توکنهای AAVE بسیار شبیه خرید سهام یک شرکت است. یعنی این امکان را به شما میدهد تا در این فناوری سرمایهگذاری کنید و در عین حال در آینده آن هم نظر بدهید. برخی از بزرگترین صرافیهای ارز دیجیتالی که رمز ارز آوه AAVE را فهرست کردهاند عبارتند از: Kucoin ،Binance ،CoinBase و OKEx. برای خرید و فروش رمز ارز آوه Aave باید در یکی از این صرافیها ثبت نام کنید.
همانطور که میدانید ارزهای دیجیتال خود را نباید در صرافیهای ارز دیجیتال نگهداری کنید زیرا امکان نفوذ و هک در صرافیهای متمرکز وجود دارد. به این منظور برای ذخیره ارز دیجیتال آوه میتوانید از کیف پولهای سخت افزاری و نرم افزاری استفاده کنید. که در این میان امنیت کیف پولهای سخت افزاری بسیار بالاست و برای وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد نگهداری طولانی مدت ارزهای دیجیتال مناسبتر هستند. صرافی تجارت انواع کیف پول سخت افزاری را ارائه میدهد. کیف پولهایی که از ارز دیجیتال آوه پشتیبانی میکنند عبارتند از:
سخن آخر
همانطور که در مقاله ارز دیجیتال آوه چیست خواندید، AAVE یک برنامه مالی غیرمتمرکز است که به افراد اجازه میدهد برای دریافت و پرداخت هزینهها، ارز دیجیتال قرض دهند. اهداف آتی رمز ارز آوه Aave شامل این است که به هر کسی اجازه دهد تا بازار مالی خود را در بلاک چین اتریوم توسعه دهد. Aave فهرستی از پارامترها را منتشر کرده است تا اطمینان حاصل کند که سازندگان، بازارهای خود را مطابق با سیاستهای Aave توسعه میدهند. Aave همچنین قصد دارد انتقال به یک سازمان کاملاً غیرمتمرکز مستقل (DAO) را تکمیل کند، فرآیندی که شامل واگذاری تدریجی کنترل شبکه به جامعه ذینفعان Aave است.
معرفی بهترین صرافی های غیر متمرکز در سال 2022 | بیدارز
صرافی های غیرمتمرکز که با نام DEX شناخته میشوند، بازارهای همتا به همتا (Peer to Peer) هستند که معاملهگران در آن ها ارزهای دیجیتال خود را مستقیما و بدون واگذاری به یک واسطه دیگر، معامله میکنند. این تراکنش ها از طریق توافق های خوداجرایی به نام قراردادهای هوشمند انجام میگیرد.
صرافی غیرمتمرکز برای حذف الزام وجود هر ناظر و یا سیستم نظارت و کنترل در معاملات رمزارزی به وجود آمدند. به همین دلیل این صرافی ها، امکان تجارت را از طریق سیستم همتا به همتا (P2P) فراهم کردند. همتا به همتا به بازاری اطلاق میشود که خریداران و فروشندگان ارزهای دیجیتال را مستقیم به یکدیگر متصل میکند.
این مدل صرافی ها معمولا غیر متصدیانه (Non-Custodial) هستند، به این معنا که کاربران کنترل کلیدهای خصوصی خود را در اختیار دارند و این کلیدها از دسترس صرافی خارج است و کاربر به بلافاصله پس از ورود به DEX، از طریق همین کلیدها به دارایی خود دسترسی و کنترل کامل دارد. هیچ کاربری نیاز به ارسال اطلاعات شخصی مانند نام و آدرس و مدرک شناسایی برای فرآیند احراز هویت ندارد و این موضوع برای افرادی که به دنبال حریم خصوصی بیشتری هستند، بسیار اهمیت دارد.
محبوب ترین صرافی های غیرمتمرکز مانند Uniswap و یا Sushiswap از بلاکچین اتریوم برای فعالیت های خود استفاده میکنند و بخشی از فرآیند رشد ابزارهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) هستند که انجام طیف وسیعی از خدمات مالی را مستقیما از طریق کیف پول های سازگار، فراهم میکنند.
اگرچه صرافی های متمرکز (CEX) در حال حاضر اکثر حجم مبادلات رمزارزها را در اختیار دارند، اما محبوبیت صرافی های غیرمتمرکز روزانه در حال افزایش است. این صرافی ها به سه سبک متفاوت فعالیت دارند که به بررسی آن ها میپردازیم.
صرافی غیرمتمرکز با روش دفتر سفارشات (Order Books)
نسل اول صرافی های غیرمتمرکز از روش دفتر سفارشات مشابه صرافی های متمرکز استفاده میکنند. این دفترهای سفارش، تاریخچه ای از تمام سفارشات باز برای وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد خرید و فروش یک ارز دیجیتال خاص را جمع آوری میکنند. اختلاف بین این قیمت ها، میزان عرضه و تقاضا و عمق بازار را در کنار قیمت غالب آن رمزارز، تعیین میکند. در DEX های دارای دفتر ثبت سفارشات، این اطلاعات اغلب در طول معاملات به صورت زنجیره ای نگهداری میشوند، در حالی که وجوه شما خارج از زنجیره و در کیف پول شما باقی میماند. بسیاری از DEX ها در یک ابزار مالی خاص که به صورت غیرمتمرکز اجرا میشود، تخصص دارند.
dYdX:
یکی از صرافی های غیرمتمرکز بر بستر اتریوم که امکانات برای مخاطبان خود فراهم کرده است. از امکانات آن میتوان به وام دهی و وام گیری همچنین عقد قراردادهای مارجین و اسپات اشاره کرد. کنترل دارایی ها و کلیدهای خصوصی کاربران در اختیار خودشان است و این امکان از طریق قراردادهای هوشمند اجرا میشود. این پروتکل که متن باز و رایگان بوده، از طریق 2 لایه مختلف معاملات سرمایهگذاران را اجرا میکند، در لایه اول معاملات مربوط به مارجین و اسپات و وام دهی و غیره، و در لایه دوم قراردادهای دائمی. لایه دوم این پروتکل با استفاده از روش مقیاس پذیری، اجازه میدهد کاربران با هزینه تراکنش بسیار اندک و کمترین میزان سرمایه، به ترید با قرارداد های دائمی بپردازند.
Nash:
صرافی نش یکی از صرافی های غیرمتمرکز با سیستم دفتر سفارشات است که هدف آن مطابقت دادن سرعت و عملکرد صرافی های معمولی با موتور تطبیق اختصاصی خود در چارچوب شرایط غیرمتمرکز میباشد. این صرافی با تطبیق کارآمد سفارشات خرید و فروش و با به حداکثر رساندن تعداد تراکنش های احتمالی، روش دفترهای سفارش معمولی را بهبود بخشیده است.
بهترین صرافی های غیرمتمرکز 2022 با روش سواپ (Swap):
نسل بعدی صرافیهای غیرمتمرکز از دفاتر سفارش برای تسهیل معاملات یا تعیین قیمت استفاده نمیکنند. در عوض، این پلتفرمها معمولاً از پروتکلهای استخر نقدینگی برای تعیین قیمت دارایی استفاده میکنند. ماهیت همتا به همتا در این صرافی ها، معاملات را فوراً بین کیف پولهای کاربران انجام میدهند، فرآیندی که برخی از آن به عنوان سواپ یا مبادله یاد میکنند. DEX ها در این دسته، با ارزش کل قفل شده (TVL) یا ارزش دارایی های نگهداری شده در قراردادهای هوشمند پروتکل رتبه بندی می شوند.
یونی سواپ (Uniswap):
هنگامی که پلتفرم یونی سواپ برای اولین بار در سال 2018 منتشر شد، انقلابی در این صنعت به حساب میآمد. این واقعیت که میتوانید توکنهای ERC20 مبتنی بر اتریوم را در بلاکچین اتریوم بدون دفتر سفارش تعویض کنید، یک شاهکار بود. در عوض، Uniswap از قراردادهای هوشمند استفاده میکند که به کاربران اجازه میدهد بدون واسطه، با یکدیگر تجارت کنند، یعنی این فرآیند را غیرمتمرکز و همتا به همتا میکند.
Uniswap از استخرهای نقدینگی نوآورانه برای تولید دارایی های مورد نیاز برای انجام سواپ استفاده کرد. قیمت گذاری با توجه به اینکه چه مقدار از دارایی در انتهای فرآیند واریز کوین از طرف کاربران و برداشت هایشان در استخر نقدینگی باقی مانده است، تعیین میشود.
رابط Uniswap یکی از نکات عالی در مورد پلتفرم است. میتوانید به سرعت Uniswap را به MetaMask خود متصل کرده و شروع به تعویض توکن ها کنید. این ویژگی به ظاهر ساده، شاید یکی از موثرترین و مهمترین ویژگی ها برای علاقه مندان به ارزهای دیجیتال در صرافی های غیرمتمرکز باشد.
یونی سواپ ورژن 3 نیز اخیراً راه اندازی شده است که کارایی سرمایه، اجرا و زیرساخت Uniswap را بهبود میبخشد. پروتکل Uniswap هرروزه به تکامل خود ادامه میدهد، بنابراین حتی با وجود پروتکل های دیگر با رابط کاربری مشابه که تلاش کرده اند این صرافی را به چالش بکشند، تیم Uniswap تاکنون موفق شده است پلتفرم خود را برای کاربران، با کیفیت و تازه نگه دارد.
سوشی سواپ (Sushiswap):
صرافی سوشی سواپ که در سال 2020 به راه افتاده است، مانند یونی سواپ بر روی بلاکچین اتریوم فعالیت میکند و در اصل یک فورک (Fork) از یونی سواپ به حساب میآید. صرافی های قدیمیتر مانند بایننس برای کاربران بازار ساختگی ایجاد میکنند، اما در این صرافی، نقدینگی بازار از طریق مشارکت خود کاربران فراهم میشود و در ازای این تعامل، به کاربر پاداش میدهد که این پاداش، توکن مربوط به خود صرافی است (Sushi). این عمل باعث میشود تمامی کسانی که این توکن را در اختیار دارند، بتوانند در تصمیم گیری ها و اجرای قوانین جدید برای صرافی، رای داده و مشارکت داشته باشند و مقدار مشخصی از هزینه مربوط به تراکنش ها را نیز دریافت کنند. همچنین این صرافی، تقسیم سود استخرهای خود را به نسبت سرمایه افراد انجام نمیدهد، بلکه با تقسیم بندی مناسب، به افزایش سود افراد با سرمایه اندک نیز کمک میکند.
رابط کاربری این صرافی بسیار مدرنتر از Uniswap به نظر میرسد و معامله با آن به همان اندازه آسان است. درست مانند نسخهی یونی سواپ ورژن 2، کاربران میتوانند از تمامی امکانات مانند استخرها و وامدهی و غیره استفاده کنند.
بهترین صرافی های غیرمتمرکز 2022 با روش تجمیع کردن (Aggregator):
صرافی های غیرمتمرکز از پروتکل و مکانیسم های مختلف استفاده میکنند. اگرچه این پویایی منجر به امنیت و استقلال بالاتر میشود، اما منجر به نقدینگی از هم گسسته در بین پلتفرم ها نیز می شود. این کمبود نقدینگی میتواند یک عامل بازدارنده برای سرمایهگذاران نهادی یا معاملهگران مستقل ثروتمندی باشد که میخواهند یک دارایی رمزارزی را انتخاب و در حجم زیادی خریداری کنند. برای رفع این مشکل، تجمیعکنندگان ابزارهایی را برای تعمیق استخرهای نقدینگی دارایی در صرافیهای دیجیتال متمرکز و غیرمتمرکز توسعه دادهاند.
1Inch:
پلتفرم 1 اینچ، نقدینگی را از DEX های مختلف جمع میکند تا اسلیپیج (Slippage) در سفارش های بزرگ را به حداقل برساند. اسلیپیج زمانی اتفاق میافتد که نقدینگی کافی در یک پلتفرم وجود نداشته باشد و در نتیجه خریدار برای خرید یک دارایی بیشتر از حد انتظار پرداخت کند (در کل به دلیل نبودن نقدینگی مناسب و یا وجود نوسان در بازار، قیمت نهایی برای خریدار تغییر میکند). با حذف این لغزش، شرایط معامله با بهترین قیمت ممکن در اختیار معاملهگر قرار میگیرد.
DiversiFi:
پروتکل DiversiFi نقدینگی را در صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز جمع میکند تا نقدینگی بیشتری را برای معاملهگران فراهم کند. DeversiFi همچنین از فناوری دستهبندی StarkWare، برای تسویه بیش از 9000 معامله در ثانیه از طریق وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد رابط کاربری یا API، استفاده میکند.
مزایای استفاده از صرافی غیرمتمرکز:
1- ناشناس بودن:
از آنجایی که DEX ها در خالصترین شکل خود، فقط از اطلاعات بلاکچین استفاده میکنند، تنها چیزی که برای استفاده از این صرافی های غیرمتمرکز نیاز دارید، یک آدرس عمومی است. اکثر صرافی های متمرکز نیاز به یک فرآیند ثبت نام کامل با نام، ایمیل و حتی اطلاعات حساب بانکی دارند. با حذف پروسه احراز هویت از DEX ها، شرایط مناسبی برای کاربرانی که به دنبال حریم خصوصی بیشتر هستند، پدیدار شده است.
2- کنترل وجوه:
اکثر DEX ها، اما نه لزوما همهی آن ها، غیر متصدیانه هستند. در نتیجه، کاربران کنترل وجوه خود را در کل فرآیند انتقال تا لحظه مبادله (زمانی که یک قرارداد هوشمند، معاملهی امضا شده را اجرا میکند) در اختیار دارند. اما ایمن نگه داشتن وجوه شما مسئولیت یک DEX است.
3- هک شدن:
از آنجایی که یک DEX در سرتاسر شبکه ای از رایانه ها وجود دارد، حمله به آن بسیار دشوار و پیچیده است و هیچ نقطه ورود یا شکست واحد و مشخصی برای حمله وجود ندارد. این مهم باعث میشود DEX ها به طور تصاعدی ایمنتر شوند. همچنین طراحی و آزمایش آن ها را نیز دشوارتر میکند، که یکی از دلایل کندی توسعه DEX ها تا به امروز به حساب میآید.
4- خرابی:
از آنجایی که هیچ نقطه ورود و یا شکستی در یک صرافی غیرمتمرکز وجود ندارد، احتمال خرابی در آن کم است. همچنین انتشار بروزرسانی ها بر اساس سرویس گره به گره (Node by Node) اتفاق میافتد. حتی اگر گره های جداگانه به دلیل تعمیر و نگهداری یا حمله، از بین بروند، گره های باقی مانده همچنان میتوانند فعالیت شبکه اصلی صرافی را ادامه داده و اداره کنند.
5- در دسترس بودن رمزارز ها:
صرافیهای متمرکز باید بهطور جداگانه توکنها را بررسی کنند و قبل از فهرست کردن، از مطابقت آن ها با مقررات خود، اطمینان حاصل کنند. در حالی که صرافیهای غیرمتمرکز میتوانند شامل هر توکنی که بر روی بلاکچین ساخته شده است، باشند. به این معنی که پروژههای جدید، احتمالاً قبل از در دسترس قرار گرفتن در صرافی های متمرکز، در این صرافی ها فهرست میشوند.
معایب استفاده از صرافی غیرمتمرکز:
1- میزان استفاده پذیری:
اولین و بزرگترین چالش برای صرافی غیرمتمرکز، کاربر پسند بودن است. ایجاد یک حساب کاربری در یک صرافی متمرکز، یک فرآیند نسبتاً ساده اما طولانی است و مانند برنامه های بانکی و کارگزاری که کاربران با آن آشنا هستند، عمل میکند. اما در طرف مقابل، استفاده از DEX مستلزم اتصال به یک DApp یا حتی نصب یک کلاینت مستقل DEX است. در ساده ترین حالت، ممکن است فقط نیاز داشته باشید که یک کیف پول MetaMask راه اندازی کنید، آن کیف پول را شارژ کنید (دارایی خود را در آن واریز کنید)، سپس به یک DEX DApp مبتنی بر اتریوم متصل شوید. در پیچیده ترین حالت، ممکن است مجبور شوید یک گره مستقل راه اندازی کنید و برای مدت طولانی آنلاین بمانید تا معاملات شما انجام شود.
2- ابزارهای تجارت مبتدیانه:
صرافی های متمرکز ابزارهای پیشرفته زیادی مانند معاملات اختیاری و مارجین و غیره را به کاربران خود ارائه میدهند. این عمل برای صرافی های امروزی، به سادگی امکانپذیر نیست. معامله در اکثر DEX های امروزی، معمولاً فقط شامل سفارشات خرید یا فروش میشود.
3- نقدینگی کم:
DEX ها حدود یک درصد از حجم کل معاملات بازار ارزهای دیجیتال را در بر میگیرند. در نتیجه فقط معاملات با حجم کم و سکه های محبوب و معروف امکانپذیر است. نقدینگی کافی برای انجام معاملات با حجم بالا وجود ندارد و هیچ مؤسسه متمرکزی که خدمات بازارسازی را برای این صرافی ها ارائه دهد، هنوز وجود ندارد.
4- تاخیر:
وقتی در یک صرافی معامله انجام میدهید، میخواهید تا حد امکان این معامله سریع انجام شود. در غیر این صورت، ممکن است تغییر قیمت را از دست بدهید. اما سرعت اجرا، لغو و زمان پردازش سفارش در وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد DEX ها، کند است. زیرا همه درخواست ها باید در سراسر شبکه غیرمتمرکز منتشر شوند. در نتیجه، اسلیپیج قیمت (تغییرات قیمت بین زمان سفارش و زمان اجرا) در این دسته صرافی ها رایج است.
در انتها لازم به ذکر است که در کنار تمامی ویژگی های خوب و بد صرافی های غیرمتمرکز، انتخاب یا عدم انتخاب این صرافی ها از سوی کاربران، بستگی به نوع فعالیت آن ها دارد و مجموعهی بیدارز و نویسنده، هیچ توصیه ای برای استفاده یا عدم استفاده از این نوع از صرافی ندارد.
جفت ارز چیست؟
معامله جفتارزها در بازار فارکس صورت میگیرد که بزرگترین و پرگردشترین بازار مالی جهان است. در این بازار امکان خرید، فروش، مبادله و سفتهبازی ارزها وجود دارد. از آنجاییکه بازار فارکس به صورت شبانهروزی در ۵ روز هفته (به جز تعطیلات) فعال بوده و حجم معاملات بالایی در آن صورت میگیرد، امکان تبدیل ارزها برای تجارت و سرمایهگذاری بینالمللی را هم مهیا میکند.
همانطور که از نام بازار تبادل ارزهای خارجی (Foreign Exchange) پیداست، تمام تراکنشهای بازار فارکس، شامل مبادله ارزها میشود. این بدین معنی است که ارزش یک ارز نسبت به سایر ارزها قیمتگذاری شده و با یک نسبت مشخص به نام نرخ ارز (Exchange Rate)، معامله میشوند.
از این رو معمولا یک ارز، نسبت به ارز دیگری که قابل معامله است، نرخگذاری میشود و به همین دلیل، تمام ارزهای موجود در بازار فارکس، به صورت دوتایی معامله میشوند که در میان معاملهگران فارکس به عنوان جفتارز (Currency Pairs) شناخته میشوند.
در ادامه، بعضی از مفاهیم پایهای مربوط به جفتارزها بررسی میشود؛ از جمله نمادها، اهمیت ترتیب چیدمان ارزها، نقدشوندگی و نامهای مستعار آنها. یک فهرست از جفتارزهای اصلی، فرعی، اگزاتیک (نامتعارف) وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد و کراسها نیز ارائه شده است.
نمادگذاری جفتارزها
برای هر ارز خارجی یک کد ارزی ایزو (ISO 4217 currency code) وجود دارد که شامل سه حرف است. در این صورت نماد یک جفت ارز، با قرار دادن یک علامت اسلش (/) بین دو کد ارزی، نوشته میشود. برای مثال، EUR/USD نماد یک جفتارز در بازار فارکس است که ارز یورو اتحادیه اروپا با کد ایزوی EUR را شامل میشود که در مقابل دلار آمریکا با کد ایزوی USD، قرار گرفته است.
علاوه بر این، هر جفتارز شامل یک ارز پایه است که قبل از اسلش ظاهر میشود و یک ارز متقابل یا مظنه که بعد از اسلش قرار میگیرد. برای جفتارز EUR/USD، یورو یا EUR، ارز پایه است درحالیکه دلار آمریکا یا USD، درجایگاه ارز مظنه قرار دارد و نسبت به ارز پایه، ارزشگذاری میشود.
بنابراین، همه معاملات فارکس شامل خرید هم زمان یک ارز و فروش ارز دیگر میباشد. اما باید توجه داشت که جفت ارز به عنوان یک واحد مستقل درنظر گرفته میشود; یعنی ابزاری که خرید یا فروش میشود. اگر یک جفتارز را خریداری کنید، عملا ارز پایه را خریده وقتی که بزرگترین اسلیپیج روی میدهد و دومی را فروختهاید. نرخ تقاضا یعنی bid (نرخ پیشنهاد خرید برای کارگزار و پیشنهاد فروش برای معاملهگر)، نشاندهنده این است که چه مقدار ارز مظنه برای خرید یک واحد ارز پایه مورد نیاز است. بر خلاف این، وقتی جفت ارز را می فروشید، ارز پایه را فروخته و ارز مظنه را دریافت میکنید. نرخ عرضه یعنی ask (نرخ پیشنهاد فروش برای کارگزار و پیشنهاد خرید برای معاملهگر)، برای جفت ارز نماد این است که چقدر ارز مظنه را در ازای فروش یک واحد ارز پایه به دست میآورید.
ترتیب چیدمان جفتارزها
در نمادگذاریهای مرسوم بازار فارکس، بعضی از ارزها نسبت به سایرین تقدم دارند که این امر، چیدمان ارزهای پایه و مظنه در یک جفتارز را تعیین میکند.
این اولویتبندی یا سلسله مراتب (pecking order) برای ۶ مورد از پرمعاملهترین ارزها به ترتیب زیر است:
EUR > GBP > AUD > NZD > USD > CHF > JPY
مطابق این رتبهبندی سنتی، بازار فارکس ترتیب جفتارزهای EUR/GBP و USD/CHF را اینگونه نامگذاری میکند و نمادهای GBP/EUR و CHF/USD را استفاده نمیکند. در جفتارز EUR/GBP، یورو به عنوان ارز پایه شناخته میشود؛ چون در سلسله مراتبی که ذکر شد، نسبت به پوند مقدمتر است.
بهعلاوه، اکثر ارزهای فرعی در جفتارزها نسبت به دلار آمریکا USD، در جایگاه ارز مظنه یا متقابل قرار میگیرند و دلار ارز پایه است. برای مثال USD/SGD، نماد دلار آمریکا درمقابل دلار سنگاپور است و USD/SEK، به عنوان نماد دلار آمریکا در مقابل کرون سوئیس شناخته میشود.
جفتارزها چگونه قیمتگذاری میشوند؟
قبل از انجام یک تراکنش در بازار فارکس، معاملهگر باید یک مظنه از سمت بازارساز دریافت کند. معمولا این امر با مبادله جفتارز مورد نظر و مقدار مشخص یکی از ارزها به عنوان ارز متقابل، انجام میشود.
معاملهگران خرد فارکس، با استفاده از بروکرهای آنلاین به عنوان طرف مقابل، معامله را انجام میدهند و از پلتفرمهای الکترونیکی مثل متاتریدر برای دریافت مظنه موردنیاز استفاده میکنند. درمقابل، معاملهگران حرفهای بین بانکی، به صورت مستقیم با سایر طرفین حرفهای فارکس در بانکها یا موسسات مالی، معامله میکنند.
این مظنه به عنوان تعداد ارز پایه مورد نیاز برای خرید یک واحد از ارز متقابل، اعلام میشود. برای مثال نرخ مظنه ۱.۱۵۰۰ برای جفتارز EUR/USD بدین معناست که هر یوروی اتحادیه اروپا، به اندازه ۱.۱۵۰۰ دلار آمریکا ارزش دارد. از اینرو با همین نرخ مبادله، ۱۰ میلیون یورو با ۱۱.۵ میلیون دلار آمریکا، قابل معامله است.
نقدشوندگی در جفتارزهای اصلی، فرعی و اگزاتیک
همواره اختلاف نظرهایی بین معاملهگران فارکس وجود دارد که دقیقا کدام جفتارزها به عنوان اصلی، فرعی و اگزاتیک درنظر گرفته میشوند. با اینحال، در اکثر مواقع این جفتارزها به ترتیب به عنوان بسیار نقدشونده، کاملا نقدشونده و نسبتا غیر نقدشونده شناخته میشوند.
علاوه بر این در مفاهیم بازار ارز، واژه «نقدشوندگی» به درجهای اشاره دارد که بازار فارکس بتواند معاملات خرید و فروش را طوری کنترل کند که تغییر قابل توجهی در نرخ مبادله جفتارز مدنظر صورت نگیرد. در عمل، نقدشوندگی بازار فارکس، یک عملکرد از تعداد بازارسازهای فعال است که برای یک جفتارز مشخص قیمتگذاری میکنند و آمادگی دریافت معاملات بزرگ را بدون تغییر زیاد نرخ مبادله، داشته باشند.
بازار فارکس برای ارزهای اصلی از قبیل EUR, GBP, CHF, JPY, AUD, CAD و NZD، در مقابل USD بسیار نقدشونده است. بنابراین، جفتارزهای EUR/USD, GBP/USD, USD/CHF, USD/JPY, AUD/USD, USD/CAD و USD/JPY، بین اکثر معاملهگران فارکس به عنوان جفتارزهای اصلی شناخته میشوند.
رتبه بعدی نقدشوندگی در اختیار جفتارزهای فرعی است که شامل جفتارزهای کراس نیز میشوند. در جفتارزهای کراس، دلار آمریکا وجود ندارد. بعضی معاملهگران، NZD/USD را در این دستهبندی درنظر میگیرند؛ درحالیکه سایر معاملهگران، آن را به عنوان جفتارز اصلی میشناسند. از آنجاییکه این جفتارز در میان معاملهگران محبوب باقی مانده است، درنتیجه در بازارهای کاملا نقدشونده قرار میگیرد.
معمولا معاملهگران جفتارزهای کراس، شرایطی با نقدشوندگی کمتر و اسپرد بیشتری را در مقایسه با جفتارزهای اصلی، تجربه میکنند. نرخ تبادل جفتارزهای کراس را میتوان از طریق مقایسه جداگانه هر کدام از این ارزهای موجود در این جفت ارزها نسبت به دلار سنجید.
از نمونه جفتارزهای کراس با نقدشوندگی بالا که شامل دلار آمریکا نمیشوند، میتوان به EUR/JPY, EUR/CHF, EUR/GBP و GBP/JPY اشاره کرد. جفتارزهای کراس با نقدشوندگی پایینتر نیز شامل AUD/JPY و GBP/CAD میشوند.
در رتبه آخر، بازارهای نسبتا غیرنقدشونده وجود دارند که معمولا به عنوان جفتارزهای اگزاتیک نیز شناخته میشوند. در نتیجه، این بازارها اسپرد بیشتری دارند. عموما جفتارزهای اگزاتیک برای ارز مظنه، شامل ارز یک اقتصاد کوچک یا درحال توسعه میشوند که در مقابل یک ارز اصلی مثل دلار یا یورو به عنوان ارز پایه قرار گرفتهاند. به عنوان نمونه جفتارز USD/SGD، به دلار آمریکا در مقابل دلار سنگاپور اشاره دارد و جفتارز EUR/TRY، به معنای یوروی اتحادیه اروپا در مقابل لیر ترکیه است.
جدول جفتارزهای اصلی، فرعی و اگزاتیک
سه جدول زیر، شامل چند فهرست از جفتارزهای اصلی، فرعی و اگزاتیک میشود. میتوان گفت در مجموع این فهرستها، به طور نسبتا دقیقی جفتارزهایی که هماکنون در بازار فارکس معامله میشوند را دربر میگیرند.
بهترین جفتارزها برای معامله
معمولا معاملهگران تازه وارد سوال میپرسند که بهترین جفتارزها برای معامله کدامند؛ معاملهگران باتجربه نیز پاسخ میدهند که بهترین جفتارز، برای هر معاملهگری متفاوت است و کاملا بستگی به سبک معاملاتی، قدرت تشخیص فرصتها و تایمفریم مدنظر هر معاملهگر دارد.
برای مثال، معاملهگری که از استراتژی اسکالپ استفاده میکند، معمولا از نظر زمانی معاملات کوتاهی دارد و به دنبال بهترین اسپردها و کسب بیشترین سود ممکن در مدت زمانی کوتاه است. چنین معاملهگرانی معمولا معاملات خود را به جفتارزهایی با نقدشوندگی بالا مانند EUR/USD و USD/JPY، محدود میکنند. این جفتارزهای محبوب فارکس، به علت فعالیت تعداد بسیار زیاد بازارسازها و معاملهگران، کمترین اسپرد را دارند و میتوانند حجم معاملات بسیار بزرگی را داشته باشند.
از سوی دیگر، یک معاملهگر روند که یک موقعیت جهتدار مناسب را در یک جفتارز اگزاتیک پیدا میکند، ممکن است با انجام این معامله سود خوبی کسب کند. با اینحال، به علت نقدشوندگی پایین بسیاری از جفتارزهای اگزاتیک، معاملهگر باید حجم مناسبی را برای معاملات خود انتخاب کند و برای پرداخت اسپردهای بزرگتر هنگام ورود و خروج معاملات، آمادگی داشته باشد.
معاملهگرانی که بین این دو دسته قرار دارند، ممکن است در هرکدام از جفتارزهای جدول بالا که توسط بروکر ارائه میشود، موقعیتهای معاملاتی مناسبی را پیدا کنند. با این وجود اگر مقدار اسپرد، تاثیر زیادی بر سودآوری یک معاملهگر دارد، بهتر است فعالیتهای معاملاتی، بهجای جفتارزهای فرعی و اگزاتیک، روی جفتارزهای اصلی متمرکز شود.
نامهای مستعار ارزها و جفتارزهای اصلی
معاملهگران حرفهای معمولا تمایل دارند که ارزها و جفتارزهای اصلی را با نام مستعارشان یاد کنند. معاملهگران تازهکار نیز، قبل از صحبت با یک معاملهگر یا بازارساز در موسسات مالی، باید با این اصطلاحات آشنا باشند.
اول از همه، معاملهگران برای اشاره به دلار آمریکا، از اصطلاح باک (Buck) و پشت سبز (Greenback) استفاده میکنند. پوند استرلینگ انگلستان نیز به کویید (Quid) معروف است. نام مستعار فرانک سوییس، اصطلاح سوییس (Swiss) است.
یوروی اتحادیه اروپا، نام مستعار منحصربهفردی ندارد و به همان نام ساده یورو (Euro) معروف است. به طور مشابه، ین ژاپن نیز با نام ین (Yen) شناخته میشود. نام مستعار ارزهای دلار کانادا، دلار استرالیا و دلار نیوزلند، به ترتیب لونی (Loonie)، اوزی (Aussie) و کیوی (Kiwi) نام دارند.
علاوه بر این، نام مستعار چهار جفتارز پرمعامله فارکس به ترتیب زیر است:
- جفتارز EUR/USD، معمولا با نام «یورو» شناخته میشود و بعضی معاملهگران برای اشاره به این جفتارز، از فایبر (Fiber) استفاده میکنند.
- جفتارز USD/JPY، نیز معمولا به نام «ین» شناخته میشود، ولی بعضی معاملهگران با اشاره به فرهنگ ژاپنی، از اصطلاحات سوشی (Sushi) یا نینجا (Ninja) استفاده میکنند.
- جفتارز GBP/USD، به اصطلاح کابل (Cable) معروف است.
- جفتارز USD/CHF، در میان بسیاری از معاملهگران به سوییسی (Swissy) معروف است.
ارزهای کالایی که کمتر معامله میشوند به نامهای زیر معروف هستند:
- جفتارز USD/CAD، به نام مستعار لونی (Loonie) معروف است ولی گاهی اوقات با نام فاندز (Funds) نیز شناخته میشود.
- جفتارز AUD/USD، معمولا به اسم اوزی (Aussie) شناخته میشود.
- جفتارز NZD/USD، به نام مستعار کیوی (Kiwi) معروف است.
بعضی از جفتارزهای کراس مثل EUR/JPY و GBP/JPY، به ترتیب با نامهای یاپی (Yuppy) و گاپی (Guppy) شناخته میشوند و جفتارز EUR/GBP نیز به کانال (Chunnel) معروف است.
یادگیری و آگاهی از این نامهای مستعار، به معاملهگران تازهکار کمک میکند تا درک بهتری از گفتگو با معاملهگران حرفهای در رابطه با بازار فارکس، داشته باشند.
معامله با یک جفتارز جدید
اگرچه بسیاری از معاملهگران فارکس، نقدشوندگی بالا، اسپرد کم و سادگی معامله با این ۶ جفتارز اصلی و حتی زیرمجموعههای آنها را ترجیح میدهند، اما گاهی اوقات معاملهگران به معامله یک جفتارز جدید، علاقه پیدا میکنند.
در ابتدا باید بررسی کرد که بروکر، جفتارز جدید مدنظر را پوشش میدهد یا خیر. گام بعدی یک بررسی فاندامنتال از سهام دو کشوری است که جفتارز مربوطه را ارائه میکنند. از آنجاییکه ارز هر کشور، بیانکننده وضعیت اقتصادی آن کشور است، بررسی آنها، به درک بهتر سیاستها، اقتصاد و صادرات و واردات کشورها، کمک میکند.
همچنین باید از سیاستهای نرخ ارز ثابت که بهدلیل کاهش نوسان صورت میگیرد آگاهی داشت؛ چون در هنگام تغییر، باعث ایجاد شکافهای بزرگ در نرخ معامله میشود. معاملهگر باید سیاستهای بانک مرکزی هر کشور در رابطه با نرخ بهره و مدیریت ارز را با دقت بررسی کند و شناخت خوبی از قانونگذاران سیاسی، پولی و مالی آن کشور داشته باشد. بهعلاوه باید نسبت به رویدادهای ژئوپلیتیک پرخطر مانند جنگ، بلایای طبیعی یا انتخابات، بسیار محتاط باشد.
وقتی اطلاعات ذکر شده جمعآوری شد و بعد از تحقیقات، اگر معاملهگر همچنان خواهان معامله با جفتارز جدید بود، آنگاه زمان بررسی تقویم اقتصادی هر کشور است. انجام این کار به معاملهگر کمک میکند تا به آگاهی کامل از دادههای اقتصادی تاریخی و رویدادهای پیشرو که روی ارز آن کشور تاثیرگذار است، دست یابد.
علاوه بر این، مطالعه نمودارهای تاریخی بلندمدت نرخ ارز و نوسانهای ضمنی، به تشخیص ریسکهای غیرعادی در معاملات جفتارز مدنظر کمک میکند. بررسی استراتژی معاملاتی برای جفتارز جدید، روی اکانت دمو توصیه میشود تا معاملهگر با اسپرد، سرعت ثبت معامله، اسلیپیج حدضرر و نوسانات میانروزی جفتارز جدید آشنا شود.
پس انجام تمام بررسیهای لازم، معاملهگر قادر است درباره معامله جفتارز جدید، تصمیم آگاهانهتری اتخاذ کند.
دیدگاه شما