آشنایی با اصطلاحات مهم بورسی!
برای ورود به بازار بورس و شروع سرمایه‌گذاری در مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی این بازار باید با اصطلاحات بورسی آشنا شوید. این امر به شما کمک می‌کند تا بتوانید از مکانیسم بازار، پیش از فرو رفتن در آن آگاه شوید.در این بخش از طوطیا سعی کردیم به‌طور اجمالی پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس را با هم مرور کنیم.
اهمیت دانستن اصطلاحات بورسی
بسیاری از افراد بدون داشتن هیچ دانشی از اصطلاحات رایج در بورس، وارد این بازار سرمایه‌گذاری می‌شوند. هرچند از دور به نظر می‌رسد که تجارت در بازار بورس نسبتا آسان است و نیازی به زمان و سرمایه زیادی ندارد، اما استفاده نکردن از فرصت آموزش اصطلاحات بورس پیش از ورود به این دنیا، روند تصمیم‌گیری شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد. تجهیز کردن خود به برخی از ابزارهای اساسی و آموزش‌های لازم پیش از ورود به این بازار، به شما کمک می‌کند که بتوانید گام‌های محکم‌تری در این بازار برداشته و زودتر کسب درآمد کنید. دنیای بورس یک دنیای جدید است که در آن افراد با زبان خاص خود صحبت می‌کنند. ندانستن اصطلاحات رایج در این زبان و عدم آشنایی با آنها، باعث میشود که شما نتوانید با افراد حاضر در این بازار ارتباط برقرار کرده و شرایط را تحلیل کنید.ندانستن اصطلاحات بورسی چه مشکلاتی را ایجاد می کند؟
روند کسب درآمد شما با ندانستن اصطلاحات بورسی، با مشکل مواجه میشود.
احتمال انجام معاملات با ریسک زیاد و پر خطر افزایش پیدا می‌کند.
عدم آشنایی با مهمترین اصطلاحات بورسی، درآمد و سود شما را در این بازار به حداقل خواهد رساند.
درک بازار برای شما مشکل خواهد شد و سرعت شما در یادگیری شیوه‌های معامله‌گری تا حد زیادی کاهش پیدا خواهد کرد.
بدون دانستن پر کاربردترین اصطلاحات بورسی نمی‌توانید استراتژی‌های مالی خود را تدوین کرده و ایده‌ها و اهداف مالی خود را در این بازار شکل دهید.
مهمترین و پر کاربردترین اصطلاحات بورسی
با وارد شدن در بازار بورس و با گذشت زمان با یکسری اصطلاحاتی مواجه میشوید که سایر سهامداران و یا اخبارهای اقتصادی به کار میبرند اگر مفهوم این اصطلاحات را بدانید در تحلیل کردن بازار مشکلی نخواهید داشت. در ذیل به برخی از این اصطلاحات رایج اشاره میکنیم.
کارگزاری بورس
کارگزاری بورس در واقع یک بنگاه معاملاتی برای خرید و فروش سهام است. کارگزاری‌ها را میتوان به عنوان واسطه‌ای میان سهامداران و سامانه بورس دانست که به عنوان وکیل تام‌الاختیار دو سوی معامله، فعالیت می‌کنند. هر کارگزاری تنها می‌تواند در زمینه‌ای از بورس فعالیت کند که برای آن مجوز دریافت کرده است. این بنگاه‌های معاملاتی خدمات مختلفی را به سهامداران ارائه می‌دهند.
بیشتر بخوانید:
کد معاملاتی
زمانی که در سامانه سجام ثبت نام کرده و به یک کارگزاری مراجعه می‌کنید، یک کد معاملاتی به شما اختصاص داده میشود. این کد شناسه‌ای ثابت است که می‌توانید در زمان انجام معامله از آن استفاده کنید. کد معاملاتی ترکیبی از حروف و اعداد است. سه حرف اول نشان دهنده نام خانوادگی شما است. شماره‌های موجود در این کد نیز یک شماره منحصربه فرد است که در نقل و انتقالات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید:
نماد معاملاتی
نماد عبارت است از کد یا نام اختصاری شرکت‌ها که برای سهولت شناسایی و دسته‌بندی آنها در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی شرکت ملی مس ایران با نماد «فملی» یا پالایشگاه نفت بندرعباس با نماد «شبندر» در بازار بورس و تالارهای معاملاتی معرفی می‌شوند. بد نیست بدانید معمولا حرف اول در یک «نماد» نشان‌دهنده صنعت مربوطه و بخش دوم خلاصه‌ای از نام شرکت است.
گره معاملاتی
چنانچه کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در 5 جلسه معاملاتی متوالی در سقف یا کف دامنه نوسان روزانه قیمت آن باشد یا یک نماد معاملاتی به‌رغم برخورداری از صف خرید یا صف فروش در پایان جلسه معاملاتی (حداقل معادل یک برابر حجم مبنا برای شرکت‌هایی با 3 میلیارد سهم و بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت‌ها) به علت عدم تقارن قیمت‌های درخواست خرید و فروش، حداقل به مدت 5 جلسه معاملاتی متوالی مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن در این دوره ، کمتر از 5 درصد حجم مبنا باشد، اصطلاحا نماد مشمول گره معاملاتی خواهد شد.
توقف نماد
نماد ها یا سهام ها همیشه در حالت مجاز و قابل معامله نیستند و ممکن است به دلایل مختلفی، وضعیت آنها تغییر پیدا کند با رخ دادن یک اتفاق جدید و ویژه ارزش سهام یک شرکت تغییر می کند. البته این امری طبیعی در بورس همه کشورها است. میتوان علت عمده توقف نماد را شفافیت و نقدشوندگی بیان کرد. بدین معنی که اگر اطلاعات کامل و مشخصی از نماد یک شرکت دسترس نباشد یا میزان نقد شوندگی آن پایین باشد، نماد آن شرکت متوقف میشود.
شاخص کل
شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سودهای سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.
سبدگردانی
چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها مفاهیم و اصطلاحات خاص بورسی و زمان خریدوفروش آنها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش میشود. ارائه این خدمت مالی به سرمایه گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار نوپای ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک، اخیرا «سبدگردانی» مورد توجه قرار گرفته است.
پرتفوی (Portfolio)
به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته میشود. به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه گذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک سرمایه گذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند. پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای مدیریت میشود. بازده سرمایه گذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در غالب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
عرضه اولیه
به زمانی گفته میشود که سهام یک شرکت خصوصی برای اولین بار به عموم مردم عرضه میشود. عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام میشود، همچنین شرکت‌های بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند. جزئیات سهامی که عرضه میشود، در امیدنامه به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را میتوان نام برد. از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
آربیتراژ
آربیتراژ از اصطلاحات بورسی تخصصی است و در مواردی استفاده میشود که افراد با استفاده از اختلاف قیمت در بازارهای مختلف، سود به دست می‌آورند. در این فرآیند، معامله‌گران اقدام به خرید سهام در بازاری می‌کنند که قیمت کمتری دارد. سپس از طریق فروش آن در بازارهای دیگر با قیمت بیشتر، کسب سود می‌کنند.
بازار خرسی یا نزولی
Bear Market یکی از رایج‌ترین اصطلاحات بورسی ویژه صنعت است که روند نزولی را در وضعیت کلی بازار نشان می‌دهد. این موضوع به این معنا است که قیمت‌های تجمعی سهام پذیرفته‌شده در بازار سهام در حال کاهش است. بازار خرسی معمولا در اثر بدبینی، ترس و احساسات منفی سرمایه‌گذاران در مورد بازار یا اقتصاد به وجود می‌آید.
بازار صعودی یا گاو نر
بول مارکت یا بازار صعودی یک اصطلاح بورسی در نقطه مقابل بیر مارکت است. در این حالت بازار در حال چرخش است و روند صعودی بازار در اثر هیجان محسوس یا خوش‌بینی سرمایه‌گذاران نسبت به بازار یا اقتصاد است. در این حالت قیمت کل بازار سهام در حال افزایش است.
بتا نوسانات قیمت سهام را در مقایسه با حرکت کلی بازار اندازه‌گیری می‌کند. به عبارت بهتر بتا یکی از پر کاربردترین اصطلاحات بورسی برای سنجش رابطه میان قیمت سهام و حرکت کلی بازار است. اگر ارزش سهام بتا برابر 2 باشد، یعنی برای هر تغییر کلی در بازار، قیمت سهام دو واحد تغییر می‌کند. بتا یک معیار اندازه‌گیری مهم برای ارزیابی ریسک اضافه کردن یک سهام به سبد است. هرچه مقدار بتا بالاتر باشد، ریسک سهام نیز بیشتر است. زیرا نوسانات بازار بر روی سهم‌هایی با بتای بیشتر، تاثیر بیشتری خواهند داشت. بتاهای کمتر خطر کمتری دارند اما به همان نسبت بازده آنها نیز کم است.
آلفا بازده نسبی سرمایه‌گذاری در مقایسه با کل بازار است. به عبارت بهتر میتوان گفت که آلفا نشان می‌دهد که یک سهم در مقایسه با بازار کلی عملکرد خوبی داشته یا اینکه ضعیف بوده است. آلفا سنجش دقیق عملکرد سهام مستقل از حرکت بازار یا ارزش ذاتی سهام است.
سخن پایانی
دنیای بورس یک دنیای بسیار گسترده است که افراد در آن با زبان خاص خود صحبت می‌کنند. برای رسیدن به موفقیت در این بازار باید با اصطلاحات بورسی و زبان تخصصی آن آشنا بود. در غیر این صورت نمی‌توان هیچ معامله پر سودی را در این بازار به سرانجام رساند. بنابراین گام اول برای ورود به دنیای بورس، آموزش اصطلاحات بورس است. در این مطلب سعی کردیم تا بصورت جامع به بررسی این اصطلاحات بپردازیم. معاملاتتان پرسود!
دیدگاه شما