انواع بازار از نظر دارایی ها
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / بازار چیست؟ همه چیز درباره انواع بازار بر اساس نوع دارایی
بازار چیست؟ همه چیز درباره انواع بازار بر اساس نوع دارایی
بازار چیست؟ شاید در نگاه اول، پاسخ این سوال ساده باشد اما زمانی که صحبت از انواع بازار به میان بی آید توصیف آن کمی پییچیده تر می شود.
هدف ما از انتشار این مطلب تشریح کامل بازار و انواع آن می باشد. بطور خلاصه می توان گفت از گذشته تا کنون افراد برای رفع نیازهای مالی خود و خانواده برای فروش محصولات مازاد خود مکان هایی را تشکیل دادند و در آن به انجام معامله پرداختند.
یکی از مهمترین این مکان ها برای انجام معاملات و فروش محصولات و دارائی ها بازار است. بازار را از جهات مختلف می توان تقسیم بندی کرد که در ادامه مطلب بیشتر به آن می پردازیم.
بازار چیست؟
به مکانی که در آن دو یا چند طرف، کالاها، خدمات و اطلاعات را مبادله میکنند بازار گفته می شود. بهطور کلی، بازار مکانی است که در آن دو یا چند طرف در خرید و فروش دخیل هستند.
دو طرفی که در یک معامله درگیر هستند، فروشنده و خریدار نامیده میشوند. فروشنده در ازای دریافت پول، کالا و خدمات را به خریدار میفروشد. جهت رقابتیشدن بازار، باید بیش از یک خریدار و فروشنده وجود داشته باشد.
جالب است که بدانید واژه بازار از پارسی میانه وازار (wāzār)، از پارسی باستانی واچار (vāčar) سرچشمه می گیرد.
انواع بازار بر اساس نوع دارایی
بازار از نظر نوع دارایی به دو دسته بازار دارایی های فیزیکی (شامل بازار کالا و خدمات) که همه ما با آن آشنایی داریم و برای خرید مواد غذایی و پوشاک و… به بازار های محلی میرویم و اما نوعی دیگر از بازار نیز وجود دارد که به نام بازار دارایی های مالی، که شامل بازار پول و بازار سرمایه می باشد.
اگر قصد سرمایه گذاری در بازار بورس را دارید بهتر است که روش غیرمستقیم را انتخاب کنید و از طریق شرکت های سبدگردان هدف اقدام نمایید.
بازار دارایی های فیزیکی
بازار کالا و خدمات Market for goods and services اولین بازار سازمان دهی شده، بازار کالا و خدمات می باشد. از گذشته تاکنون مکان هایی برای خرید و فروش کالاهایی مورد نیاز خانوارها وجود داشته که قوانین و عرف بر این بازار ها حاکم بوده که رعایت آن ضروری می باشد.
در بازار کالا به ازای دریافت کالا و خدمات، واحد پولی مورد پذیرش هر کشور، به عنوان تسهیل کننده معاملات مورد استفاده قرار می گیرد. در این بازار، ارزش تمام کالاها و تمامی خدمات با واحد پولی تعیین می شود و قاعدتا معاملات در بازار کالا و خدمات، تحت مکانیسم های شناخته شده ای صورت می گیرد.
اشخاص حقیقی و حقوقی می توانند نقدینگی خود را به بازار مربوطه وارد نمایند و به همان راحتی از بازار خارج نمایند. بازاری که مختص کالا و خدمات، به دلیل قدمت زیاد و تامین نیازهای کلی افراد، از وسعت بسیار زیادی برخوردار می باشد. ارزش کالا و خدماتی که در بازار می باشد به طریق عرضه و تقاضا تعیین می شود.
تقاضا متناسب با نیاز افراد جامعه تغییر می کند و در قبال افزایش تقاضا و ثبات عرضه، قیمت کالاها و خدمات افزایش می یابد که امروزه جوامع از این امر به عنوان تورم یاد می کنند و تلاش تمامی دولت های سراسر جهان این است که تورم کشور و جامعه خود را به حداقل برسانند.
تورم باعث ایجاد شغل های کاذب، کاهش تولید و رکود اقتصادی می شود که در نهایت به عدم تمایل تولید و تجارت می گردد.
بازار فیزیکی دارای گونه های متنوعی همچون : بازار محلی ، بازار شهری ، بازار صنایع دستی ، بازار زیارتی و … می باشد.
انواع بازار دارایی های مالی
و اما بازار دارایی های مالی کمی با بازار کالا متفاوت می باشد و بازار پول و بازار سرمایه از زیرمجموعه های این بازار می باشند.
۱. بازار پول Money market
در ابتدا به قصد حفظ نقدینگی و به طور عامیانه، محلی امن برای نگهداری و حفاظت از پول مردم در مقابل سرقت بانک ها را تشکیل دادند و در قبال نگهدارای و محافظت از وجوه نقد مردم، مبلغی را دریافت کردند.
بازار پول بازاری می باشد برای داد و ستد پول و دیگر دارایی های مالی جانشین نزدیک پول (که سررسید کمتر از یکسال دارند) است.
به عبارت دیگر بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاهمدت دارای سه ویژگی مهم زیر است:
- نقدشوندگی بالا
- کم بودن ریسک عدم پرداخت
- ارزش اسمی زیاد
ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده (جوانترین و مهمترین)، اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر)، قرادادهای بازخرید و دلار اروپایی است.
از مهمترین نهادهای بازار پول میتوان به بانک مرکزی، واسطههای مالی بانکی مانند بانکهای تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی، شرکتهای تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوقهای سرمایه گذاری، کارگزاریها و معاملهگران و در نهایت سرمایهگذاران اشاره نمود.
با بزرگ شدن روابط اقتصادی و بیشتر شدن معاملات و داد و ستد های جوامع، وظایف جدید برای بانک ها تعیین شد. در این مدت، دولت ها منابع مالی بانک ها را به عنوان ابزاری برای کاهش تقاضا در بازار کالا و خدمات بکار گرفتند.
در این زمان بانک ها شروع به تبلیغات و دادن امتیازات مختلف برای جذب وجوه نقد افراد کردند، این امر باعث انواع بازار از نظر دارایی ها شد که از سرازیر شدن حجم عظیمی از مبالغ به بازار کالا و خدمات جلوگیری شود که در نتیجه تقاضا و در نهایت تورم در بازار کالا کاهش یابد و کنترل شود.
نقدینگی ای که از این طریق جمع آوری شده از این امر در حساب های بانکی، خود به صورت وام و تسهیلات به بخش های تولیدی و تجارتی داده شد و تولید افزایش یافت.
بانک ها در قبال وام و تسهیلات پرداختی به شرکت ها و موسسات، بهره دریافت می کردند و از طرف دیگر برای سپرده هایی که مردم در اختیار بانک ها قرار می دادند سود سپرده در نظر گرفتند و مبلغی که تفاوت این دو نرخ بود به عنوان سود و درآمد بانک ها شناخته شد.
بازار پول تا مدت ها توانست عرضه و تقاضا در بازار کالا و خدمات را کنترل نماید و بحث کنترل نقدینگی در بازار پول مطرح شد.
با ایجاد این بحران ها مردم با هجوم به بانک ها و طلب سپرده های خود، در این مقطع ضعف اصلی بازار پول نمایان شد. در واقع بازار پول توان کافی برای کنترل و حفظ تعادل بین عرضه و تقاضا در شرایط بحرانی را نداشت.
۲. بازار سرمایه Capital Market
با آشکار شدن ضعف های بازار پول در ایجاد تعادل میان عرضه و تقاضا و تورم و رکود حاصله، بازارسرمایه به عنوان گزینه ای موثر برای تعادل بخشی مطرح شد. سیاست ها مالی و اقتصادی که برای حفظ اعتدال به وجود آمدند که موجب تاسیس بورس و سهام شدند.
سرمایه گذاری در بازار بورس جای خود را در میان مردم باز کرد. بازار سرمایه، به بازارهای مالی جهت خرید و فروش ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار، با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید، اطلاق میشود. بازار سرمایه بزرگتر از بازار پولی است و اهمیت بسزایی در جمع آوری و تامین منابع لازم جهت سرمایهگذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد.
افرادی که پس انداز های خود را در بازار پول و بانک ها به سپرده گذاری اختصاص می دادند، به سراغ بازار سرمایه امدند و شروع سرمایه گذاری در بازار سرمایه و بورس و شروع به انجام معاملات بورسی و خرید و فروش سهام کردند. به این وسیله شناخت بازار سرمایه در میان مردم بیشتر شد.
در بورس اوراق بهادار که نماد بارزی از بازار سرمایه می باشد، سهام و سرمایه گذاری در شرکت ها مورد معامله قرار می گیرد. این امر باعث سرازیر شدن مازاد نقدینگی افراد به شرکت ها به جای بازار کالا و خدمات و بازار پول شد که در نتیجه شرکت های تامین مالی شده و تولید افزایش می یابد.
بررسی انواع بازار سرمایه
بازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، خود به دو دسته بازار اولیه (بازار دست اول) و بازار ثانویه (بازار دست دوم) تقسیم میشود. که در ادامه به شرح هر یک از آنها می پردازیم.
بازار اولیه در بازار سرمایه به چه معناست؟
بازار اولیه بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر میشود. که به آن سهام به اصطلاح عرضه اولیه گفته می شود.
عایدی حاصل از عرضه این سهام منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آنجا که در بازار اولیه، سهام برای بار نخست به خریداران و متقاضیان عرضه میشود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.
بررسی بازار ثانویه در بازار سرمایه
با اتمام عرضه اولیه یک سهم در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم بازار دیگری وجود خواهد داشت به نام بازار ثانویه؛ بنابراین بازار ثانویه به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشره در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن، تشکیل شده است.
در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا میکنند که علاوه بر تجدیدنظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه نمایند.
دفعات انجام معامه در بازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه است که موجب میشود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابجا شدن مالکیت آنها، قدرت بیشتری پیدا کند.
تولید بیشتر، عرضه را متعادل می کند و می تواند به تقاضای فزاینده بازار کالا و خدمات پاسخ دهد و مانع افزایش تورم شود. از طرف دیگر شرکت به یک منبع ارزان قیمت تامین مالی دسترسی می یابد که در نتیجه قیمت تمام شده محصولات، افزایش ناگهانی نخواهد داشت.
افراد برای سرمایه گذاری در بازار بورس می توانند به ۲ روش مستقیم و غیر مستقیم اقدام کنند که اصولا روش غیر مستقیم که در آن مدیریت دارایی های شخص توسط یک کارشناس حرفه ای انجام می پذیرد ریسک سرمایه گذاری را به شدت کاهش می دهد.
گاهی مواقع ممکن است اتفاق مهم دیگری در بازار سرمایه رخ دهد، که نقدینگی به محض ورود به بازار سرمایه، وارد بازار تولید می شود و در مواقع بحرانی و ضروری، دولت ها می توانند ورود و خروج نقدینگی از این بازار را کاملا تحت سیاست های خود قرار دهند.
در واقع نقدینگی بازار سرمایه در صورتی می تواند از بازار سرمایه خارج شود که جایگزین داشته باشد و این عامل، نقص بازار پول را پوشش می دهد، به این دلیل که وجوه نقد در بازار پول، می تواند هر موقع که تمایلی برای خارج شدن ایجاد شود بدون هیچ جایگزینی از بازار خارج شده و دولت را در اعمال سیاست های خود بر آن بازار محدود کند.
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.
آشنایی با انواع بازارهای مالی و بازار سرمایه
وقتی از بازارهای مالی حرف میزنیم، بیشتر افراد تصویر بازار شلوغ بورس نیویورک یا معاملهگران عصبانی تالار معاملات آتی شیکاگو را به یاد میآورند. البته این تصاویر دیگر قدیمی شدهاند، زیرا این روزها معاملات آنلاین جای مبادلات رو در رو را گرفتهاند. صرافیهای ارز دیجیتال تنها بخشی از بازارهای مالی هستند؛ زیرا این بازارها مدتها پیش از وجود صرافیها و کارگزاریها به شکل امروزی وجود داشتهاند. بازارهای مالی از زمانی که بشر به کشاورزی و داد و ستد آن با دیگران روی آورد، وجود داشته اند. اگر کشاورزان برداشت مناسبی نداشتند باید برای کاشت محصول در سال بعد بذر بهدست میآوردند. اگر هم برداشت خوبی داشتند باید تصمیم میگرفتند که محصولات مازاد خود را ذخیره یا مبادله کنند. این شرایط آنها را مجبور میکرد تا برای بهدست آوردن بذر یا غذای ذخیره با دیگران معامله کنند.
درآمد ماهیگیران نیز به انواع بازار از نظر دارایی ها مقدار صید، نوع ماهیها و آب و هوا وابسته و بیثبات بود. در حقیقت، تصمیمات و مبادلات تمامی آن کشاورزان و ماهیگیران بود که اساس بازارهای مالی و بازار سرمایه امروزی را تشکیل داد. داد و ستد هایی که هدف آن بسیار شبیه بازارهای امروزی است. در این مقاله شما با مفهوم بازار مالی و انواع بازارهای مالی و بازار سرمایه آشنا خواهید شد.
بازارهای مالی چیست؟
بازار مالی (Financial Market) بستری است که افراد و نهادها از آن برای انجام معاملات با انواع داراییها مانند اوراق بهادار، ارزهای دیجیتال و دیگر داراییهای قابل انواع بازار از نظر دارایی ها تعویض استفاده میکنند. بازار براساس قرار گرفتن فروشندگان و خریداران در یک مکان کار میکند و قانون عرضه و تقاضا نیز قیمتها را در بازار مشخص میکند. در حقیقت، انواع بازارهای مالی به افراد کمک میکند تا به راحتی یکدیگر را پیدا کنند؛ آنها با این کار انجام معامله میان کاربران را تسهیل میکنند.
بازارهای مالی انواع مختلفی دارند؛ ویژگیهای دارایی مورد معامله و نیازهای کاربران است که مشخصات هرکدام از این بازارها را تعیین میکند. بازار سهام، بازار فارکس، بازار ارزهای دیجیتال، بازار پول، بازار اوراق قرضه، بازار کالا و بازار مشتقه از محبوبترین شکلهای بازارهای مالی هستند. این بازارها بستری هستند که کسب و کارهای مختلف برای جذب سرمایه مورد نیاز خود برای توسعه، از آن استفاده میکنند. در واقع، بازارهای مالی مانند کانالهایی هستند که جریان سرمایه را از عرضهکنندگان به سمت تقاضاکنندگان هدایت میکنند.
بازار سرمایه (Capital Market) نیز بخشی مهم از بازارهای مالی است که معاملات ابزارهای مالی مانند سهام، اوراق بدهی، صندوقهای قابل معامله (ETF) و غیره را تسهیل میکند. همچنین، منبع جذب سرمایه برای افراد، شرکتها و دولتهای است و نقش مهمی در تقسیم منابع و ایجاد نقدینگی برای کارکارآفرینان بازی میکند. انواع بازارهای مالی را میتوان براساس نوع دارایی مورد معامله و زمان سررسید آنها تقسیمبندی کرد.
انواع بازارهای مالی
بازارهای مالی بسیار زیادی در سراسر جهان وجود دارند و هر کشوری حداقل از یکی از انواع آنها استفاده میکند. برخی از این بازارها کوچکتر هستند و سرمایه در گردش کمی دارند، برخی دیگر نیز مانند «بازار بورس نیویورک» که روزانه تریلیون دلار معامله در آن انجام میشود در سطح بینالمللی شناخته شده هستند. در ادامه این مقاله ۶ نوع از شناختهشدهترین انواع بازارهای مالی را بررسی میکنیم:
بازار سهام (Stock Market)
بازار سهام یا بازار بورس، شناختهشدهترین شکل از بازارهای مالی است. در این بازار سهام شرکتها (سهامی عام) توسط معاملهگران و سرمایهگذاران خرید و فروش میشود. هر سهم قیمتی دارد که براساس عواملی مانند ارزش بازار، داراییهای شرکت و عرضه و تقاضا و .. مشخص میشود. زمانی که قیمت این سهمها به دلیل عوامل اقتصادی یا تجاری افزایش مییابد، سرمایهگذاران میتوانند با فروش آنها کسب درآمد کنند. در این بازار خرید سهام برای سرمایهگذاران ساده است، اما چالش واقعی انتخاب سهامی است که در نهایت سودآور باشد. در واقع، زمانی که سهام را با قیمت کمتر انواع بازار از نظر دارایی ها میخرید و با قیمت بالاتر میفروشید میتوانید کسب درآمد کنید.
بسیاری از شرکتها از بازار سهام برای جذب سرمایه استفاده میکنند؛ آنها این کار را از طریق بازار اولیه یا عرضه اولیه عمومی (IPO) انجام میدهند. بازار اولیه (Primary Market) زمانی شکل میگیرد که دارایی شرکت برای اولین بار عرضه و فروخته شود. در این بازار، شرکت سرمایه مورد نیاز خود را به طور مستقیم و از طریق فروش سهام به سرمایهگذاران تامین میکند. معاملهگران پس از لیست شدن شرکت و عرضه آن در بازار اولیه، معاملهگران میتوانند سهام شرکت را در انواع بازار از نظر دارایی ها بازار ثانویه خرید و فروش کنند. در حقیقت، تمامی معاملات سهام در بازار بورس، درون بازار ثانویه (Secondary Market) انجام میشوند.
نکته جالب اینجاست که بازار بورس اوراق بهادار از قرنها پیش و زمانی که هیچ فناوری در کار نبوده، وجود داشته است. بزرگترین بازارهای سهام که در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا و ژاپن به شکل امروزی از قرن ۱۹ یا ۲۰ ایجاد شدهاند.
بازار اوراق قرضه (Bond Market)
بازار اوراق قرضه که با نام بازار درآمد ثابت نیز شناخته میشوند، شکل دیگری از بازارهای مالی است. شرکتها، سازمانها و دولتها با فروش اوراق قرضه در این بازار سرمایه مورد نیاز خود برای توسعه را بهدست میآورند. بسیاری از شهرداریها نیز برای تامین مالی مخارج مورد نیاز خود برای ساخت پروژه های عمومی مانند مدرسه، ایستگاه آتش نشانی، پارکها و جادهها اوراق قرضه منتشر میکنند. ارواق قرضه (Bond) نوعی سرمایهگذاری است که در آن سرمایهگذار از طریق خرید اوراق پول قرض میدهد؛ در مقابل شرکت یا نهاد فروشنده متعهد میشود تا اعتبار دریافتی را در بازه زمانی مشخص و با پرداخت سود دورهای ثابت بازپرداخت کند.
اوراق قرضه شبیه توافقی میان وامدهنده و وامگیرنده است که جزییات وام مانند مقدار سرمایه، زمان بازپرداخت و سود پرداختی در آن مشخص شده است. به همین دلیل گاهی اوقات به بازار اوراق قرضه بازار بدهی یا بازار اعتباری نیز میگویند. بیشتر معاملات بازار اوراق قرضه در بازار اولیه انجام میشود؛ جایی که در آن سرمایهگذاران اوراق قرضه را از فروشندگان (وامگیرندگان) خریداری میکنند. معاملهگران میتوانند اوراق بهاداری را که قبلا منتشر شده در بازار ثانویه خرید و فروش کنند. معمولا این معاملات از طریق بازار بورس یا فرابورس انجام میشود، البته که حجم سرمایه معامله شده در بازارهای اوراق قرضه بسیار بیشتر از بازارهای سهام است.
مهمترین مزیت بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام، ریسک پایینتر سرمایهگذاری است. همین ویژگی باعث میشود تا اوراق قرضه نسبت به سهام بازدهی و سودآوری کمتری نیز داشته باشد. همچین این نکته را در نظر داشته باشید، با اینکه اوراق قرضه شرکتی نرخ بهره بالاتری دارند اما اوراق تحت حمایت دولت از امنیت بیشتری برخوردار هستند. ورشکستگی بدترین سناریویی است که سرمایهگذاران میتوانند تجربه کنند؛ در این شرایط شرکتها معمولا میتوانند بخشی از سرمایه را پس بدهند.
بازار کامودیتی (Commodity Market)
بازار کامودیتی یکی دیگر از انواع بازارهای مالی است که تولیدکنندگان و مصرفکنندگان در آن به معامله کالای اساسی میپردازند. در یک تعریف ساده، کامودیتی کالایی است که میتوان آن را با کالاهای مشابه دیگر معامله کرد. در این بازار کالاهای اساسی را به دو دسته کلی کامودیتی سخت و کامودیتی نرم تقسیم میکنند. کالاهای انرژی مانند نفت و گاز و فلزات گرانبها مانند طلا، نقره و پلاتین در دسته کامودیتیهای سخت قرار میگیرند. کالاهای کشاورزی مانند گندم، ذرت و سویا و محصولاتی مانند پنبه، قهوه و شکر را میتوان در دسته کامودیتیهای نرم قرار داد. فلزات اساسی مانند آلومینیوم، مس، روی و آهن نیز در دسته کامودیتیهای جای میگیرند.
معاملات در بازار کامودیتی به دو دسته تقسیم میشود: معاملات اسپات (Spot) و معاملات آتی یا فیوچر (Future). در بازار اسپات، کالاهای اساسی با پول مبادله میشوند. در بازار آتی نیز کالاهای اساسی در تاریخی از پیش تعیین شده و با قیمتی مشخص معامله میشوند. بیشتر معاملات کالاهای اساسی در بازارهای مشتقه و به شکل معاملات اسپات انجام میشود. معاملهگران همچنین میتوانند کامودیتیها را بازار بورس، فرابورس و صرافیهای لیست شده به شکل آتی معامله کنند. بورس کالای شیکاگو (CME) و اینترکانتیننتال اکسچنج (ICE) دو کارگزاری بزرگ برای انجام معاملات کامودیتی در جهان هستند.
بازارهای کامودیتی قدمتی به اندازه تاریخ تمدن بشری دارند، این بازارها یک بستری متمرکز و با قدرت نقدشوندگی بالا برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان ایجاد میکنند. برای مثال، این بازارها میتوانند تجارت محصولات کشاورزی را کارآمدتر و هماهنگتر کنند. معاملات آتی بازار کامودیتی، با ایجاد یک مکانیسم خرید تضمینشده به بسیاری از کشاورزان کوچک کمک میکند.
بازار ارزهای دیجیتال (Crypto Market)
گسترش فناوری بلاک چین در سالهای گذشته باعث شده تا ارزهای دیجیتال به عنوان یک دارایی ارزشمند مورد توجه بسیاری قرار بگیرند. از سال ۲۰۱۸ بازارهای ارزهای دیجیتال به عنوان بخشی از بازارهای مالی رشد بسیار سریعی را تجربه کردهاند. بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH) و سایر رمز ارزها، همگی داراییهای دیجیتال غیر متمرکز مبتنی بر بلاک چین هستند. در حال حاضر، نزدیک به ۱۴ هزار کوین و توکن متفاوت در حدود ۵۰۰ صرافی ارز دیجیتال در سراسر جهان معامله میشوند. معاملهگران و سرمایهگذاران بازار رمز ارزها برای خرید و فروش و نگهداری این داراییها دیجیتالی نیاز به استفاده از یک کیف پول ارز دیجیتال خواهند داشت.
ماهیت دیجیتال و ناشناس بازارهای دیجیتال باعث میشود تا بستر مناسبتری برای انجام پروژههای پانزی یا کلاهبرداری باشد. در این بازار، صرافیهایی که از آنها برای انجام معاملات استفاده میشود به دوسته صرافیهای متمرکز (CEX) و صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) تقسیم میشوند. صرافیهای متمرکز همانطور که از نامشان پیداست پلتفرمهای متمرکزی برای معامله رمز ارزها هستند. صرافیهای غیرمتمرکز بدون هیچ مرجع مرکزی کار میکنند؛ این صرافی امکان مبادله بدون واسطه و همتا به همتا (P2P) ارزهای دیجیتال را برای کاربران خود فراهم میکنند.
با اینکه بازار کریپتوکارنسی یک بازار مالی بسیار جوان است اما در دهه گذشته به طور شگفت انگیزی گسترش یافته است. بر طبق گزارش وبسایت coinmarketcap، ارزش کل بازارهای ارزهای دیجیتال بیش از ۲.۵ تریلیون دلار است. برخی افراد عقیده دارند که عدم وجود یک سیستم قانونگذاری مشخص، بزرگترین مشکل این بازار است. کشورهای مختلف قوانین متفاوتی در رابطه با استفاده از رمز ارزها دارند؛ در حقیقت بسیاری از کشورها بازار ارزهای دیجیتال را بهجای نوآوری یک خطر برای اقتصاد خود میدانند.
بازار فارکس (Forex Market)
فارکس (Forex) مخفف عبارت Foreign Exchange به معنی تبادل ارزهای خارجی است. بازار فارکس مهمترین نوع بازارهای مالی است؛ این بازار امکان انجام معاملات جفت ارزهای مختلف را برای معاملهگران فراهم میکند. سرمایهگذاران خرد، بانکها، شرکتها، صندوقهای سرمایهگذاری و شرکتهای مدیریت سرمایه گذاری همگی از بازار فارکس برای انجام سفتهبازی و پوشش ریسک (Hedging) استفاده میکنند. برخلاف تصور بسیاری از افراد، اولین شکل از بازارهای فارکس قرنها قدمت دارند و به دوره بین النهرین باز میگردند.
معاملهگران میتوانند ۱۷۰ جفت ارز مختلف را در بازار فارکس معامله کنند. امروزه، حجم معاملات روزانه بزرگترین بازار مالی چیزی در حدود ۶.۶ تریلیون دلار و بیش از مجموع بازارهای سهام، بازارهای مشتقه و بازار ارزهای دیجیتال است. فارکس یک بازار مالی گسترده است، در واقع شبکه گستردهای از کامپیوترها و واسطهها در سراسر جهان این بازار را تشکیل دادهاند. همچنین، کارگزاران فارکس میتوانند به عنوان بازارساز (Market Maker) عمل کنند و قیمتهای بید (Bid) و اسک (Ask) پیشنهاد دهند که با قیمت رقبا در بازار متفاوت است.
بازار فارکس را میتوان به دو بخش تقسیم کرد: بازار بین بانکی و بازار خارج بورس (OTC). بازار بین بانکی (Interbank Market) شبکهای جهانی است که بانکها و موسسات مالی از آن برای مبادله ارزها و سایر مشتقات ارزی میان خود استفاده میکنند. سرمایهگذاران و معاملهگران نیز میتوانند با استفاده از کارگزاری یا بروکرها به معامله در بازار خارج از بورس (OCT) فارکس بپردازند.
بازار مشتقه (Derivatives Market)
بازار مشتقه یکی از مدرنترین انواع بازارهای مالی است. به زبان ساده، بازار مشتقه بستری را فراهم میکند که در آن خریداران و فروشندگان دارایی مورد نظر خود را بر روی یک قیمت توافقی پیش خرید یا پیش فروش میکنند. در این بازار، داراییها و کالاها به شکل اوراق مشتقه مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله، مورد خرید و فروش قرار میگیرند. این قراردادهای مالی ارزش خود را از یک کالای اساسی یا گروهی از داراییها مانند سهام، اوراق قرضه، ارزها و غیره به دست میآورند به همین علت به اوراق مشقه، اوراق ثانویه نیز میگویند.
سرمایهگذاران از اوراق مشتقه برای پوشش ریسک (Hedge)، کاهش ریسک و با سفتهبازی استفاده میکنند. به این معنی که آنها ریسک با انتظار پاداش میپذیرند. بسیاری از افراد سرمایهگذاری در بازار مشتقه را به عنوان شکلی پیشرفته از سرمایهگذاری در نظر میگیرند. قراردادهای اوراق مشتقه به دو دسته اصلی تقسیم میشوند: لاک (Lock) و آپشن (Option). در قراردادهای لاک مانند قراردادهای آتی، طرفین معامله از ابتدا در مورد شرایط و مدت زمان قرارداد متعهد میشوند. در قراردادهای آپشن یا اختیار معامله مانند قراردادهای سهام، به طرفین این اجازه را میدهند تا پیش از پایان زمان قرارداد، حق خرید یا فروش دارایی خود را داشته باشند.
سوالات متداول
سهم بازار کریپتو و فارکس از بازار مالی چقدر است؟
یبشتر از ۹۹ درصد حجم بازار در اختیار مارکت فارکس و حدود ۰.۱ درصد در بازار کریپتوکارنسی در حال گردش است.
معاملان مشتقات چیست؟
به مجموع معاملات آپشن و مارجین معاملات مشتقات میگویند.
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفا با هدف راهنمایی و آشنایی شما با بازارهای مالی نوشته شده است و آکادمی ارز تودی مسئولیتی در مقابل تصمیمات یا عواقب مالی آن برای افراد ندارد.
انواع بازارهای مالی، شناخت و کارکردهای آن
ممکن است با شنیدن نام بازار، ذهنتان به سمت مکانهایی برود که برای معامله باید در آن حضور داشته باشید تا بتوانید چیزی را مبادله کنید. از بازار ترهبار گرفته تا بازار سکه و طلا. در ادامه قصد معرفی بازارهایی را داریم که برای خرید و فروش در آن، نیازی به حضور فیزیکی نیست.
بازارهای مالی چه هستند؟
بازارهای مالی (Financial Markets) بازارهایی هستند که در آنها معاملهگران، دست به خرید و فروش داراییهای مالی میزنند. داراییهایی نظیر اوراقبهادار، طلا، سهام، کالا و. در این بازارها معامله میشوند. قیمت معاملات در این بازارها بر اساس فرایند عرضه و تقاضا مشخص میشود.
بازارهای مالی، یک سیستم باز و منظم ایجاد میکنند، تا شرکتها بتوانند به سرمایه مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند. این بازارها برای عملکرد صحیح اقتصادهای سرمایهداری بسیار حیاتی هستند. بهطور کلی بازارهای مالی شرایطی را ایجاد میکنند تا بین افراد با مازاد منابع و کسانی که با کمبود منابع مالی مواجه هستند، یک ارتباطی شکل گیرد.
زمانی که حرف از بازارهای مالی میشود، بیشتر افراد ذهنشان تنها بهسمت بورس اوراق بهادار متمایل میشود. در حالی که بازارهای مالی مختلف، با اهداف متفاوتی وجود دارد که اکثر افراد با آنها آشنا نیستند. بازارهایی مانند بورس کالا، بازار طلا، بازار مسکن و. نمونهای از این بازارها هستند. در این مقاله سعی بر آن است که شما را با برخی از این بازارها آشنا کنیم.
کارکردهای بازار مالی
یکی از کارکردهای بازارهای مالی قیمتیابی (Price Discovery process) است. یعنی با توجه به اطلاعاتی که در بازار وجود دارد و براساس قیمت عرضه و تقاضای موجود، قیمت اوراق بهادار تعیین میشود.
هر چه بازار کاراتر باشد، قیمت اوراق بهادار صحیحتر تعیین میشود، یعنی قیمت ورقه بهادار به قیمت واقعی آن نزدیکتر میشود.
هر چه بازار کاراتر باشد قیمت اوراق بهادار درستتر تعیین میشود، یعنی قیمت ورقه بهادار به قیمت واقعی آن نزدیکتر میشود. علاوهبر کارایی بازار، هرچه شرایط رقابت کامل در بازار بیشتر فراهم باشد (یعنی تمامی اطلاعات در دسترس عموم قرار داشته باشند و تعداد زیادی معاملهگر در بازار حضور داشته باشند) قیمت اوراق بهادار بهتر و نزدیکتر به قیمت واقعی آن مشخص میشوند.
کمک به فرآیند تشکیل و تخصیص سرمایه از دیگر مزایای این بازارها هستند. بازارهای مالی منجربه انتقال پولهای اضافی و بلااستفاده سرمایهگذاران خرد و کلان به بخشهایی از صنایع و خدمات که مستعد رشد هستند و یک مزیت نسبی نسبت به دیگر صنایع دارند، میشوند. همچنین این بازار باعث میشود که ریسک، بین متقاضیان و دارندگان وجوه تقسیم شود.
در شکل زیر طبقهبندیهای مختلف از بازارهای مالی را میبینید.
تقسیمبندی بازارهای مالی
تقسیمبندی بازارهای مالی
بازارهای مالی را میتوان براساس حق مالی، سررسید ابزار مورد معامله، ساختار سازمانی و زمان واگذاری آنها به چهار طبقه دستهبندی کرد.
بازارهای مالی براساس حق مالی
بازارهای مالی براساس حق مالی به دو دستهی بازار بدهی و بازار سهام تقسیم میشوند.
بازار بدهی
بازار بدهی، بازاری است که در آن مطالبات ثابت یا ابزارهای بدهی مثل اوراق قرضه معامله میشوند.
بازار سهام
بازاری است که در آن سرمایهگذاران به مبادله سهام میپردازند.
بازار مالی براساس سررسید ابزار مورد معامله
بازارها براساس سررسید ابزار قابل معامله به دو دسته بازار پول و سرمایه تقسیم میشوند.
بازار پول (Money Market)
بازار پول، بازاری است که در آن اوراق بهادار با سررسید کمتر از یک سال معامله میشوند. در این بازار سرعت نقدشوندگی بسیار بالا است. نرخ بهره در بازار پول متناسب با مدت زمان نگهداری اوراق بهادار است. یعنی هرچه مدت زمان نگهداری اوراق بهادار بیشتر باشد، نرخ بهره هم افزایش پیدا میکند. نرخ بهره بازار پول به دلیل کوتاهتر بودن مدت زمان سررسید، کمتر از نرخ بهره بازار سرمایه است. همچنین در این بازار ریسک عدم پرداخت پایین است.
اوراقی مانند اوراق خزانه (اوراق بهادار کوتاهمدت با سررسید 3 ماه تا یک سال) و اوراق تجاری شرکتها (اوراق با سررسید 270 روز یا کمتر)، نمونهای از اوراق قابل معامله در بازار پول هستند. از نهادهای مالی مختلف این بازار میتوان بانکهای تجاری و واسطههای مالی و. را نام برد. برای آشنایی بیشتر با نهادهای مالی میتوانید به مقاله آشنایی با نهادهای مالی مراجعه کنید.
بازار سرمایه (Capital Market)
در بازار سرمایه اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال مورد معامله قرار میگیرند. اوراقی نظیر اوراق قرضه بلندمدت و سهام از جمله اوراق قابل معامله در این بازار هستند. بهطور کلی این بازار هدایت و تخصیص منابع اقتصادی را تسهیل میکند.
بازار سرمایه ابزارهای قابل معامله در خود را از لحاظ چرخه عمرشان در دو بازار مختلف در خود جای داده است.
بازار اولیه (Primary Market)
بازار اولیه، بازاری است که اوراق بهادار برای اولین بار در آن عرضه و مبادله میشوند. بهطور کلی میتوان گفت که تشکیل سرمایه در بازار اولیه اتفاق میافتد.
بازار ثانویه (Secondary Market)
بعد از اینکه اوراق بهادار برای اولین بار (مثل عرضههای اولیه) در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفتند، وارد بازار ثانویه میشوند. بازار ثانویه این امکان را فراهم میآورد تا اوراقی که قبلا در بازار اولیه معامله شدند، دوباره قابلیت معامله داشته باشند و دارندگان آنها نگرانی از جهت خرید یا فروش اوراق نداشته باشند.تعداد دفعات انجام معامله در بازار ثانویه محدودیتی ندارد. بازار بورس نمونهای از بازارهای ثانویه سازمانیافته است.
قیمت اوراق بهادار (مثل سهام) در بازار ثانویه، عملکرد مدیریت شرکت را نشان میدهد. اگر قیمت سهامی بالا رود، نشانگر عملکرد خوب واحد مدیریت است که در نهایت منجربه افزایش سرمایه و ثروت سهامدارانش میشود.
بازار ثانویه میتواند به شکلهای زیر نیز وجود داشته باشد.
بازار مذاکره یا حراج (Auction Market)
در این بازار خریداران و فروشندگان و یا کارگزاران آنها بهطور مستقیم با هم معامله میکنند. معامله زمانی در این بازار انجام میشود که بالاترین قیمتی که برای خرید سهم پیشنهاد شده با پایینترین قیمتی که یک شخص حاضر است سهام خود را به فروش برساند، برابر باشند.
بازار کارگزاری (Broker Market)
اگر به تعداد کافی خریدار و فروشنده در بازار مزایده وجود نداشته باشد، معاملهگران به یک کارگزار مراجعه میکنند. کارگزار با دریافت حق کمیسیون، طرف معاملهای که حاضر به خرید یا فروش سهامش متناسب با شرایط شما باشد را پیدا میکند و از این طریق معامله انجام میشود.
بازار دلالی (Dealer Market)
افرادی در بازار وجود دارند که حاضر به پذیرش ریسک ناشی از نوسانات قیمتها هستند. این افراد از تغییرات قیمت در بازار استفاده میکنند. نوسانگیرها را میتوان از جمله فعالان این بازار دانست.
بازارهای مالی براساس ساختار سازمانی
همانطور که در جدول بالا میبینید. بازارهای مالی از لحاظ قانونمندی، نظم و ساختار سازمانی به چهار دسته تقسیم میشوند.
بازارهای رسمی
بورس اوراق بهادار از بازارهای رسمی سازمانیافته است که شامل تسهیلات فیزیکی مشهود است. قوانین و شرایط سختگیرانهای برای شرکتهایی که وارد بورس میشوند اعمال میشود. این شرکتها از لحاظ میزان نقدینگی، شفافیت اطلاعات و. بررسی میشوند. بهطور کلی ریسک شرکتهای فعال در بورس کمتر از سایر بازارها نظیر فرابورس است. عمدهترین اعضای فعال در بورس ایران، عبارتاند از: کارگزاران، معاملهگران و بازارسازان
به این بازار، بازار اول نیز گفته میشود و معاملات مربوط به شرکتهای بورسی در آن انجام میشود.
بازار خارج از بورس (Over The Counter)
بازار خارج از بورس (OTC) که به آن بازار مبتنی بر چانهزنی نیز میگویند، بازاری است که در آن معامله بر روی اوراق بهادار شرکتهایی که در بورس پذیرفته نشدهاند انجام میشود. این بازار دارای یک مکان فیزیکی نیست و شرایط آسانتری برای ورود به آن نسبت به بازارهای رسمی وجود دارد.
در ایران بازار فرابورس معادل بازار خارج از بورس است و تنها تفاوتی که در آنها وجود دارد این است که بازار فرابورس دارای یک مکان فیزیکی است. به این بازار میتوان بازار دوم نیز گفت.
بازار سوم
شامل کلیه بازارهای خارج از بورس است. در این بازار کلیه اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس، در خارج از بورس مورد معامله قرار میگیرند. معمولا سازمانها و موسسات بزرگ سرمایهگذاری در این بازار به معامله اوراق بهادار میپردازند. یکی از دلایل این کار میتواند به خاطر حق کمیسیون و کارمزد کمتری که انواع بازار از نظر دارایی ها این بازار دارد، باشد.
بازار چهارم
در بازار چهارم معمولا سازمانهایی که قصد انجام معاملات خیلی بزرگ دارند، فعالیت میکنند. در این بازار برای اینکه کارمزدی پرداخت نشود، طرفین معمولا بهطور مستقیم و بدون دخالت کارگزار دست به معامله میزنند. نوعی سیستم کامپیوتری وجود دارد که موسسات با استفاده از آن میتوانند مقادیر زیادی از اوراق بهادار و یا سهام را بدون وجود هیچ واسطهای خرید و فروش کنند. معمولا معاملات عمده و بلوکی در این بازار انجام میشود.
بازارهای مالی براساس زمان واگذاری
در آخرین تقسیمبندی میتوان بازار را از نظر زمان واگذاری به دو دسته بازار آتی و بازار نقدی تقسیمبندی کرد.
بازار آتی (future market)
بازاری است که اوراق مشتقه در آن مورد معامله قرار میگیرند. بههمین دلیل به این بازار، بازار اوراق مشتقه نیز میگویند. اوراق مشتقه، قراردادی است که طی آن دارندهاش را موظف یا مختار میکند تا در یک تاریخ معین در آینده، دارایی را بخرد و یا بفروشد. قراردادهای مالی و اختیار معامله از اوراق مشتقه هستند که در مقالات بعد راجعبه آنها صحبت خواهیم کرد.
بازار نقدی (Spot market)
بازاری است که در آن به محض انجام شدن معامله، تمام مبادلات مالی نیز در همان لحظه اتفاق میافتد. یعنی به طور آنی پس از پرداخت مبلغ توسط خریدار، مالکیت آن کالا یا اوراقبهادار به خریدار منتقل میشود.
بورس کالای ایران
علاوهبر بورس اوراق بهادار، بورس کالا نیز در ایران وجود. در بورس کالای ایران، محصولاتی نظیر زعفران، زیره سبز و پسته معامله میشوند. این معاملات بهصورت قرار داد آتی بسته میشوند. بهطور کلی میتوان گفت بازار آتی یکی از بخشهای بورس کالا است. قرار داد آتیِ کالا به این صورت است که دو طرف معامله (خریدار و فروشنده) قراردادی تنظیم میکنند که طی آن یک کالای خاص، با قیمتی مشخص، در تاریخ معینی در آینده، توسط فروشنده در اختیار خریدار قرار بگیرد. با استفاده از این قرار داد میتوان ریسک تغییرات قیمت انواع کالاها را پوشش داد.
خرید طلا در بورس کالا
اختصاص بخشی از سپردهی خود به طلا، میتواند ریسک سبد سرمایهگذاری (پرتفوی) شما را کاهش بدهد. با خرید طلا به این صورت و نه به صورت حضوری، ریسک خرید و نگهداری طلا به حداقل میرسد. برای خرید طلا در بورس از سه روش میتوان استفاده کرد. یکی از این روشها استفاده از صندوقهای طلا است. علاوه بر آن از طریق گواهی سپرده سکه طلا نیز میتوان اقدام به خرید طلا کرد. برای خرید شمش طلا میتوان به بازار فیزیکی بورس کالا مراجعه کرد. در مقالات آینده راجعبه بورس کالای ایران و خرید طلا و شمش، توضیح داده خواهد شد.
بازار چیست !؟ انواع بازار و هر آنچه که باید بدانید!
بازار چیست؟! واژه بازار در سال ها و دوره های مختلف معانی متعددی داشته است که در ادامه تعریف بازار و انواع بازار را شرح می دهیم. بازار به زبان ساده یک مکانی فیزیکی است که در آن فروشندگان و خریداران عمل معامله و مبادله کالا و یا خدمات را در آن انجام می دهند . در علم افتصاد سنتی ایران مکانی مسقف است که در آن اصناف گوناگون در راسته های خاص خود به داد و ستد و اشتغال می پردازند .
اگر از یک بازاریاب تعریفی در رابطه با بازار بخواهیم بازار را مجموعه ای از کلیه خریداران بالقوه و واقعی برای یک کالا و یا خدمات می داند . از نگاه اولیه و ساده بازار به مکانی گفته می شود که در آن دو یا چند طرف در خرید و فروش کالا و خدمات دخیل هستند ولی در عصری که زندگی می کنیم تعریف بازار تنها به مکانی فیزیکی و فضای مشخصی اطلاق نمی شود و الزاما نباید وجود فیزیکی داشته باشد در حقیقت بازار یک مکانیزم می باشد که به خریداران و فروشندگان این امکان را می دهد تا بتوانند دارایی های خود را نظیر دارایی های فیزیکی چون املاک و یا دارایی های مالی چون اوراق بهادر و بورس و.. را مورد معامله قرار دهند.
برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی را در نظر بگیرید در این نوع بازار معاملات و خرید و فروش به وسیله ی شبکه های مخابراتی بین المللی صورت می گیرد که حجم انبوهی از فروشندگان و خریداران در آن به معامله می پردازند و یک مکان فیزیکی نیست. دومنیک سالواتوره اقتصادان که کتاب های بسیار زیادی را در این زمینه نوشته است بازار را یک مکان مادی و فیزیکی و یا موقعیتی می داند که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع شان را معامله می کنند .
انواع بازار از نظر دارایی ها
به طور کلی بازار از لحاظ نوع دارایی به دو دسته بازار دارایی های فیزیکی و بازار دارایی های مالی تقسیم می شود که هر یک تعاریف و زیر شاخه های خود را دارد.
انواع بازار
بازار دارایی های فیزیکی (کالا و خدمات)
بازار دارایی های فیزیکی (واقعی) یکی از انواع بازار است که در آن دارایی هایی که ماهیت فیزیکی و واقعی دارند و یا به زبان ساده تر قابل لمس هستند بین فروشندگان و خریداران مورد خرید و فروش قرار می گیرند. این دارایی ها اتومبیل، زمین، اجناس، کالا و .. را در بر می گیرد که فروشنده در ازای دریافت پول، کالا و خدمات را به خریدار میفروشد این بازار اولین بازار تشکیل شده به وسیله انسان هاست.
بازار دارایی های مالی
بازار دارایی هایی مالی یکی از انواع بازار است و به بازارهایی گفته می شود که در آن افراد حقیقی و حقوقی اوراق قرضه، سهام، اوراق بهادار، اوراق ضمانت مالی چون فلزات گران قیمت و .. را خرید و فروش می کنند . بازار دارایی های مالی از نظر سر رسید تعهدات مالی به دو گروه بازار پول و بازار سرمایه تقسیم می شود.
بازار پول (Money market) :
مکانی است که در آن پول و یا دارایی مالی نزدیک به پول که سر رسید کمتر از یک سال را دارند مورد داد و ستد قرار می گیرند. از مهمترین نهادهای این بازار میتوان بانک مرکزی، شرکت های تجاری، صندوق های سرمایه گذاری و … را نام برد که جهت نگهداری نقدینگی مردم تشکیل شده اند.
بازار سرمایه (Capital market) :
این نوع از انواع بازار از بازار پولی بزرگتر است و سطح وسیع تری از فروشندگان و خریداران را در بر می گیرد که اهمیت بسزایی و نقش بزرگی را در جمع آوری و تامین منابع لازم جهت سرمایهگذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. در این نوع بازار ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار، با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید خرید و فروش می شوند.
بازار سرمایه خود به دو دسته ی بازار اولیه و بازار ثانویه تقسیم می شود، در بازار اولیه سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار برای خریداران و متقاضیان عرضه و منتشر می شود . بازار ثانویه یا بازار دست دوم بازاری است که در آن اوراق منتشره در بازار اولیه ، دوباره و یا چندباره مورد خرید و فروش قرار می گیرد که سبب افزایش قابلیت نقدشوندگی اوراق منتشر شده می شود.
انواع بازار از نظر عملکرد
انواع بازار
انواع بازار : بازار فیزیکی
به بازارهایی گفته می شود که وجود فیزیکی دارند نظیر مراکز خرید، فروشگاه های کوچک و بزرگ و … که در آن فروشندگان به صورت حضوری کالا و خدمات خود را به خریداران می فروشند و در ازای آن مبلغی پول دریافت می کنند.
انواع بازار : بازار مجازی
یکی از جدیدترین انواع بازار این نوع بازار غیر فیزیکی است که در آن خریداران از طریق اینترنت کالا و یا خدمات خود را خریدارای می کنند. در واقع در بازارهای مجازی طرفین معامله همدیگر را ملاقات نمی کنند و با یکدیگر هیچ تعاملی ندارند و معامله از طریق اینترنت صورت می گیرد. فروشگاه های مجازی، کانال های تلگرام که کالایی را می فروشند در دسته ی بازارهای مجازی قرار می گیرند.
بازار کالاهای واسطه
در این بازار مواد خام و اولیه مورد نیاز برای تولید نهایی کالاهای دیگر مورد معامله قرار می گیرد .
انواع بازار : بازار حراج
به این نوع بازار، بازار مزایده نیز گفته می شود که در آن فروشنده کالای خود را به بالاترین قیمت پیشنهادی از طرف متقاضی و خریدار به فروش می رساند در واقع یک حالت رقابتی برای خرید کالا در بین خریداران وجود دارد که تعداد کافی خریدار و فروشنده ، تضمین کننده رقابت است.
بازارهای پیشبینیکننده
این بازارها مکانی هستند که مبادله کالا و یا خدمات برای آینده صورت می گیرد زمانی که بازار افزایش یابد خریدار سود می برد و زمانی ضرر می کند که بازار سقوط کند.
انواع بازار : بازار سیاه
به آن دسته از بازارهایی گفته می شود که فعالیت های اقتصادی آن تحت کنترل و نظارت دولت نمی باشد این نوع بازار یک بازار غیر قانونی در هر جامعه ای است که در آن کالاهایی چون مواد مخدر ، سلاح، اعضای بدن انسان و .. مورد خرید و فروش قرار می گیرد.
انواع بازار: بازار علم و دانش
به مکان هایی اطلاق می شود که در آن محصولات مربوط به دانش معامله می شود .
بازار هدف چیست؟
انواع بازار
بازار هدف ( Target Market)، شناخت و جذب گروه خاصی از مشتریانی است که آنچه را که شما آنرا می فروشید به احتمال خیلی زیاد خواهند خرید یا از خدماتی که شما ارائه می دهید استفاده خواهند کرد. در انواع بازار ، بازار هدف بسیار مهم است چرا که موجب جذب مشتریان بالقوه و رشد کسب و کارتان می شود و می توان بازار هدف را اولین گام در شروع کسب و کارهای مختلف و افزایش رشد آنها دانست.
بسیاری از کسانی که یک کسب و کار خانگی یا کوچک دارند برای شناسایی و تعریف بازار هدف خود وقتی را صرف نمی کنند در نتیجه، پول و زمان بسیاری را برای جذب مشتری تلف خواهند کرد و برخی دیگر بازار هدف خودر را “همه” تعریف می کنند و این تعریف نیز غلط بوده و موجب تلف شدن پول و زمان آنها انواع بازار از نظر دارایی ها می شود چرا که در بازار هدف باید مشتریانی شناسایی شوند که مشخصه ، ویژگی و موقیعت های خاصی دارند و همین موارد موجب می شود که کالا یا خدمات شما مناسب آنها بوده و به احتمال قوی از آنها استفاده خواهند کرد. در مثالی می توان گفت نداشتن بازار هدف به مانند نوشتن نامه ای برای پدرتان است که به خواهرتان ارسال می شود در نتیجه خواهرتان سردرگم خواهد شد چرا که پیام اصلی به مخاطب درست ارسال نمی شود.
در مشاوره کسب و کار در پنتازوم هر آن چه که برای راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی و یا گسترش آن نیاز دارید را دریافت خواهید کرد.
برای استفاده از بازار هدف خود سعی کنید دو نکته مهم زیر را به کار ببرید:
1- رقابت در بازارهای گوشه ای : در انواع بازار ، بازارهای هدفی وجود دارند که رقیبان شما از آنها سراغی نمی گیرند، در نتیجه در این بازارها شما موفق تر خواهید بود.
2- ایجاد کردن باشگاه مشتریان وفادار : می توان گفت که نگه داشتن مشتریان وفادار برای شما سود بیشتری از ردیابی و افزایش مشتریان جدید خواهد داشت ، شما وقتی یک مشتری را به درستی شناسایی کرده اید با فراهم کردن آنچه می خواهد ، موجب می شوید تا به برند و خدمات شما وفادار بوده و پول بیشتری را خرج نماید و شما را به آشنایان و دوستان خود نیز معرفی کند.
بخش های مختلف بازار هدف در انواع بازار کدام است؟
برای شناسایی درست مشتریان هدف و تمرکز بر آنها بازار هدف بخش های مختلفی را در برمی گیرد.
1- جغرافیایی ( کجا؟ ) : مشخص کردن خریداران براساس بخش جغرافیایی
2- جمعیت شناسی ( چه کسی؟ ) : شناسایی مشتریان هدف با تمرکز بر مشخصه هایی چون جنسیت، نژاد و سن، سطح تحصیلات ، شغل و …
3- روانشناسی ( چرا؟ ) : در نظر گرفتن ویژگی های مرتبط با شخصیت من جمله دیدگاه ها، ارزش ها، علایق یا سبک زندگی .
بازاریابی هدف در انواع بازار چیست ؟
در انواع بازار ، بازاریابی هدف جایگاهی خاص دارد و به عنوان یکی از جدیدترین بازاریابی مصرف کنندگان شناخته شده است که بر مبنای اطلاعات مختلفی از مشتریان نظیر علایق ، سرگرمی ها ، نیازها، سن و … صورت می گیرد ، بازاریابی هدف می تواند در کسب و کارهای کوچک و نوپا تاثیرات مثبت بسیاری بگذارد.
شما با شناخت بازار هدف می توانید بازاریابی خود را با ابزاری انجام دهید که بازارتان بیشتر است و از عبارات و کلماتی استفاده کنید که درباره نیاز آنها سخن می گوید در نتیجه در بازه زمانی کوتاه مشتریان زیادی را جذب خواهید کرد و نام این بازاریابی را می توان بازاریابی هدف گذاشت .
سهم بازار
انواع بازار
در انواع بازار ، میزان درصد فروش یک شرکت در یک بازه زمانی مشخص را سهم بازار می گویند . یکی از عوامل مهم تعیین کننده میزان توانایی یک شرکت در رقابت انواع بازار ، میزان سهم بازار آن است و رابطه ی مستقیمی با سود دهی دارد چرا که هر چه سهم بازار افزایش پیدا کند این امکان را به شرکت می دهد که میزان سود دهی خود را افزایش دهد همچنین هر شرکتی که سهم خود را بازار افزایش نماید نسبت به رقبای خود بیشتر و سریع تر درآمد خواهد داشت.
سهم بازار چگونه محاسبه می شود؟
1- تعیین زمانی، تعیین دوره زمانی میزان فروش ها که می تواند این دوره سه ماهه ، یک ساله و یا چند ساله باشد.
2- محاسبه درآمد کلی شرکت
3- یافتن فروش کل در بازار
پس از یافتن سه فاکتور بالا برای بدست آوردن سهم بازار باید میزان فروش یک شرکت یا یک محصول را به میزان کل فروش شرکت یا یک محصول تقسیم نماییم و عدد حاصل را بر 100 ضرب کنیم. این عدد سهم بازار شما است.
تحلیل انواع بازار
انواع بازار
تحلیل بازار (Market Analysis) ، به صورت کلی می توان گفت که تحلیل بازار به معنا بررسی و آنالیز کردن و شناخت انواع بازار ، یک صنعت و یا قسمتی از یک بازار تعریف شده است ، در تعریف بهتر می توان گفت که تحلیل بازار اطلاعات قابل فهم ، کامل و مشخصی است که موجب تعیین ویژگی های بازار هدف می شود و شما با تحلیل این اطلاعات برای آینده کسب و کارتان تصمیم می گیرید.
تحلیل بازار را می توان یکی از شاخص های کلیدی در استراتژی تبلیغات و بازاریابی در راه اندازی هر کسب و کاری دانست چرا که هر شرکت یا فردی با تهیه گزارش درستی از تجزیه و تحلیل بازار خود مسیر اصلی فعالیت های کسب و کار را به راحتی مشخص می نماید و موجب جذب مشتریان بیشتر می شود.
یک تحلیل بازار درست ، جذب سرمایه گذاران بیشتر را در پی دارد و از لحاظ مالی شرکت و کسب و کار شما را تامین می نماید چرا که سرمایه گذاران در کسب و کارهایی تمایل به سرمایه گذاری دارند که با اعداد و ارقام حقیقی آینده کسب و کار خود را پیش بینی کرده اند.
دو کاربرد تحلیل بازار در طرح یک کسب و کار:
1- سنجش آینده جایگاه یک کسب و کار در یکی از انواع بازار
2- تعیین میزان سرمایه گذاری در آن بازار و میزان توجیه اقتصادی سرمایه
دو هدف عمده تحلیل بازار برای سرمایه گذاران:
1-ثابت کردن شناخت کامل و درست شما از یک بازار
2- ثابت کردن میزان سود دهی قابل قبول براساس پتانسیل و سایز بازار
5 مورد مهم در تحلیل بازار:
تحلیل بازار با توجه به اطلاعاتی انجام می شود و این اطلاعات به شما کمک می کند تا به تحلیل درستی از بازار برسید:
1- بخش های مختلف بازار هدف و مشتریان آن
2- نیاز بازار
3- رقیبان
4- شناسایی موانع ورود به بازار
5- شناسایی قوانین حاکم بر بازار
با گزارش جامع کسب و کار اینترنتی پنتازوم می توانید بهترین سازماندهی را به کسب و کار اینترنتی خود بدهید و ما می توانیم به ذهن شما نظم ببخشیم.
انواع بازار : بازار بالقوه
یکی از انواع بازار ، بازار بالقوه می باشد ، تعریفی که می توان از این بازار داشت این است که بخشی از بازار بوده و می توانید آن را در آینده بدست آورید. شما با شناسایی بازار بالقوه خود می توانید موجب افزایش میزان فروش و مشتریان خود در آینده شوید.
بازار بالقوه شما می تواند شامل تمام افرادی می شود که انواع بازار از نظر دارایی ها در حال حاضر مشتری شما نیستند اما ممکن است در آینده از شما خرید کنند و یا محصولات و کالاهای جدیدی که هنوز تولید نکرده اید و یا محصولات فعلی که در آینده آنها را توسعه خواهید داد را بخرند. شما برای شناخت بازار بالقوه خود می توانید مشتریان فعلی را بسنیجد و با سنجش و بررسی یک رنج سنی ، موقعیت اقتصادی و نیازهای خاص به فکر توسعه محصولات و خدمات خود باشد.
برای مثال اگر محصولاتی مناسب برای افراد مجدوده سنی 25 تا 55 می فروختید محصولی جدیدی را عرضه یا توسعه دهید که مناسب برای محدوده سنی18 تا 34 باشد.
از این که تا پایان مقاله امروز پنتازوم در حوزه بازار همراه ما بودید، سپاس گزاریم. اگر نیاز به مشاوره و آموزش بازاریابی دارید و یا برای کسب و کار خود نیاز به خدمات و یا مشاوره دارید، با ما تماس بگیرید. شماره پشتیبانی: 09223896531
بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست؟
بورس اوراق بهادار به عنوان بخشی از بازار سرمایه، از اهمیت بسیار زیادی در میان سرمایهگذاران برخوردار است و مورد توجه خاص آنها قرار دارد. بنابراین پیش از آنکه به بررسی ساز و کار بورس اوراق بهادار و چگونگی انجام معاملات در این بازار پرداخته شود، نیاز است تا به اختصار این بازار را تعریف کرد و به بررسی انواع آن پرداخت. در این مطلب به سراغ این موضوع رفتهایم و به شما میگوییم بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و بازار سرمایه خود به چند دسته تقسیم میشود. با ما همراه شوید.
بازار چیست؟
در علم اقتصاد تعاریف متعددی برای بازار ارائه شده است.
در تعاریف اولیه، بازار به مکان فیزیکى اطلاق میشد که خریداران و فروشندگان براى مبادله کالا و خدمات در آن دور هم جمع مىشدند. اما در تعاریف بعدی تاکید شد که بازار نباید لزوماً وجود فیزیکی داشته باشد و فضای مشخصی را در برگیرد، در حقیقت بازار شامل تمام خریداران و فروشندگانى است که در حال دادوستد کالا یا خدمات خاصى هستند.
برای مثال بازار معاملات سهام در سطح جهانی، بازاری است که عملیات خرید و فروش در آن از طریق شبکههای مخابراتی بینالمللی انجام میشود و مکان معینی ندارد. در حقیقت بازار یک مکانیزم است که این امکان را به خریداران و فروشندگان میدهد تا به معامله داراییهای خود بپردازند. این دارایی ممکن است فیزیکی (مانند املاک) یا مالی (مانند اوراق بهادار) باشد.
براساس تعریف دومنیک سالواتوره، بازار مکان و یا موقعیتی است که در آن خریداران و فروشندگان، کالا، خدمات و منابع را خرید و فروش میکنند. برای هر کالا، خدمت یا منبع که قابلیت معامله داشته باشد، بازاری وجود دارد. در تعریف سالواتوره هم مشاهده میشود که بازار میتواند یک محل مادی و فیزیکی یا موقعیتی برای انجام معامله باشد.
انواع بازارها کدامند؟
در یک نگاه کلی و از نقطه نظر نوع داراییها، بازارها به دو نوع بازار داراییهای فیزیکی (واقعی) و بازار داراییهای مالی تقسیم میشوند:
بازار داراییهای فیزیکی، بازاری است که در آن خریداران و فروشندگان به معامله داراییهایی که ماهیت واقعی و فیزیکی دارند، مانند اتومبیل، املاک و مستغلات، وسایل منزل و … میپردازند.
بازار داراییهای مالی به بازاری اطلاق می شود که در آن افراد اعم از حقیقی و حقوقی، می توانند در آن برای معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر داراییهای مثلی (عوضدار) با هزینه مبادلاتی پایین اقدام کنند. قیمتهای این بازار تابع عرضه و تقاضا است. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) میشود.
بازار میتواند از انواع بازار از نظر دارایی ها نظر سررسید تعهدات مالی، نوع ساختار یا برحسب دارایی طبقهبندی شود. بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم میشوند:
بازار پول چیست؟
بازار پول، بازاری برای داد و ستد پول و دیگر داراییهای مالی جانشین نزدیک پول با سررسید کمتر از یکسال است. به بیان دیگر بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاهمدت با سه ویژگی مهم زیر است:
- نقدشوندگی بالا
- کم بودن ریسک عدم پرداخت
- ارزش اسمی زیاد
ابزارهای بازار پول شامل اسناد خزانه (اوراق بهادار کوتاه مدت با سه ماه، شش ماه یا یکسال)، پذیرش بانکی (دستور پرداخت مبلغی معین در تاریخی مشخص)، گواهی سپرده، اوراق تجاری (نوعی اوراق قرضه کوتاه مدت با سررسید ۲۷۰ روز یا کمتر)، قرادادهای بازخرید و دلار اروپایی است. از مهمترین نهادهای این بازار میتوان به بانک مرکزی، واسطههای مالی بانکی مانند بانکهای تجاری و مؤسسات اعتباری غیربانکی، شرکتهای تجاری، دولت و مؤسسات دولتی، صندوق های سرمایه گذاری، کارگزاریها و معاملهگران و در نهایت سرمایهگذاران اشاره کرد.
بازار سرمایه چیست؟
بازار سرمایه، به بازارهای مالی برای خرید و فروش ابزارهای مالی نظیر اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید، اطلاق میشود. بازار سرمایه بزرگتر از بازار پول است و اهمیت بسیار زیادی در جمع آوری و تامین منابع لازم برای سرمایهگذاری واحدهای مختلف تولیدی دارد. بازار سرمایه از نظر مرحله عرضه اوراق بهادار، خود به دو دسته بازار اولیه (بازار دست اول) و بازار ثانویه (بازار دست دوم) تقسیم میشود.
بازار اولیه
بازار اولیه بازاری است که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر میشود. عایدی حاصل از عرضه این سهام، منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود. از آنجا که در بازار اولیه، سهام برای اولین بار به خریداران و متقاضیان عرضه میشود، فروشنده اوراق بهادار در حقیقت همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.
بازار ثانویه
با اتمام عرضه اولیه یک سهم در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم، بازار دیگری به نام بازار ثانویه وجود دارد. بنابراین بازار ثانویه به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشره در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقدشوندگی آن تشکیل شده است.
در این بازار است که طرفین معامله این امکان را پیدا میکنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چندباره، تعداد آن را افزایش و یا کاهش دهند و یا اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه کنند. دفعات انجام معامه در بازار ثانویه محدودیتی ندارد، این ویژگی بازار ثانویه موجب میشود تا نقدشوندگی ابزارهای مالی با جابهجا شدن مالکیت آنها، قدرت بیشتری پیدا کند.
بازار ثانویه بر این اساس که چه نوع سهمی در چه محلی مبادله میشود، به چهار بازار تقسیم میشود:
بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در بورس انجام میشود.
بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای غیربورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکتهای بورسی که در فرابورس انجام میشود.
بازار چهارم: بازاری بدون کارگزار و معاملهگر و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکههای الکترونیکی و بین سرمایهگذاران نهادی و عادی صورت میگیرد. نهادها به منظور پرهیز از پرداخت هزینههای مربوط به کارگزاری، عموماً معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام میدهند.
انواع بازارهای مالی بر اساس نوع دارایی
بازارهای مالی به لحاظ نوع دارایی به سه بخش تقسیم میشوند:
بـازار سـهام: در ایـن بـازار، سـهام شـرکت های سهامی پذیرفته شده در بورس مورد معامله قرار میگیرد.
بازار اوراق بدهی: این بازار برای دادوستد ابزارهای با درآمد ثابت (اوراق قرضه) در نظر گرفته شده است.
بازار ابزارهـای مشـتقه: بـازاری که در آن ابزارهـای مشتقه که مبتنـی بـر دارایـی هـای مـالی یـا فیزیکی هستند، مانند اختیار معامله و قرارداد آتی مورد معامله قرار میگیرند.
تفاوت میان بازار سرمایه و بازار پول چیست؟
بازار سرمایه و بازار پول تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند. مهمترین تفاوت آنها در مدت زمان سرمایهگذاری است. در بازار پول معمولا با افق زمانی کوتاه مدت سرمایهگذاری میشود، در حالیکه در بازار سرمایه اینگونه نیست و سرمایهگذاری با دید بلندمدت انجام خواهد شد.
حق مالکیت دیگر تفاوت مهم این دو بازار با یکدیگر به شمار میرود. شرکتی که سهام خود را در بورس عرضه کرده است، در واقع بخشی از مالکیت شرکت را به سهامدارن خود واگذار میکند. در این بازار دارنده سهام به نوعی در مالکیت شرکت نیز سهیم خواهد بود. این در حالی است که در بازار پول بحث مالکیت مطرح نیست.
استفاده از بازارهای مالی متفاوت دیگر تفاوت بازار سرمایه و بازار پول است. ابزارهای بازار پول بیشتر شامل مواردی چون اسناد خزانه، گواهی سپرده، وام با وثیقه و … میشود، در حالیکه بازار سرمایه از ابزارهایی چون اوراق بهادار، اوراق قرضه و اوراق مشارکت استفاده میکند.
سخن آخر
در این مطلب به این موضوع پرداختیم که بازار سرمایه یا بازارهای مالی چیست و گفتیم بازارهای مالی از نظر سررسید تعهدات مالی، به دو گروه عمده بازار پول و بازار سرمایه تقسیم میشوند. بازار سرمایه، بازاری برای خرید و فروش ابزارهای مالی چون اوراق قرضه یا اوراق بهادار با سررسید بیشتر از یک سال و داراییهای بدون سررسید است.
دیدگاه شما